Powiat ząbkowicki, gmina Ząbkowice Śląskie
(nazwa niemiecka: Schräbsdorf, Kreis Frankenstein)
Początki miejscowości sięgają przynajmniej pierwszej połowy XIII w. W 1239 roku książę wrocławski Henryk Pobożny podarował Bobolice zakonowi cystersów z Henrykowa. W 1345 r. folwark w Bobolicach należał do rodziny Reichenbachów. W 1393 r. od Hansa i Zygmunta von Pogrell miejscowość kupił Hans Domanze. Następnym właścicielem majątku był spokrewniony z nim Reintsch Domanze wymieniony w dokumencie z 1406 r. W 1439 r. wdowa po Reintschu przekazała posiadłość trzem synom: Heinzowi, Hansowi juniorowi i Dirskowi. W 1498 r. Bobolice należały do Heinricha Domanze. Kolejni przedstawiciele tej rodziny pojawiali się w źródłach z XVI w.: Jan i Wacław (1503 r.), Jerzy (1552r.), Adam (1567r.). Ostatnim właścicielem Bobolic z rodu Domanze był Joachim, zmarły w 1590 r. we Wrocławiu. Następnie wioska należała do Wolframa von Rothkirch. Na początku XVII w. dobra znalazły się w rękach Jan von Mettich (ur.1576r., zm.1621r.), syna Kaspra von Mettich z Borzygnie. Jan (Hans) von Mettich pełnił funkcję starosty Ziębic, należał do rady cesarskiej, był również właścicielem Wierzbia koło Niemodlina. Z małżeństwa z Anną Marią von Zedlitz pozostawił dwóch synów: Karola i Jana Mikołaja. Jan von Mettich wzniósł istniejący do dziś dwór. Linia rodu z Bobolic wygasła ze śmiercią Jana Mikołaja w 1625 roku.
W 1651 r. wdowa po Albrechcie Wekarcie von Kapl, Barbara Trzemeszka wraz z synami Karolem Gustawem i Franciszkiem Albrechtem przeniosła się na Dolny Śląsk. Franciszek Albrecht wraz z matką posiadał między innymi Bobolice. Pod koniec XVII w. Karol Gustaw von Kapl sprzedał rodzinne dobra. W 1688r. Bobolice należały do Anny Karoliny von Zierotin. Następnie nabył je hrabia Filip Franciszek von Gallas (ur.1665r.), członek rady biskupów wrocławskich i starosta księstwa nyskiego. Ostatni przedstawiciel rodzinny von Gallas, Filip Józef zmarł w 1757r. Bobolice zostały jednak już wcześniej sprzedane Marii Cecylii von Götz z domu von Lichtenstein, od której odkupił je Franciszek Weikart von Hoffmann, członek rady cesarskiej i starosta księstwa brzeskiego. Pozostawił on syna, Franciszka Ksawerego Ludwika, który zmarł w 1730 r. jako ostatni męski przedstawiciel rodu von Hoffmann. Następnie Bobolice należały do rodziny von Vogt-Westerbach: barona Franciszka Zygmunta i jego syna Jana Franciszka. Antonina Teresa, córka Jana Franciszka von Vogt-Westerbach rodzinną posiadłość wniosła w wianie baronowi Janowi Józefowi von Saurma z Gniechowic (zm.1814r.). Z małżeństwa tego na świat przyszła córka Józefa (zm.1859r.), która w 1799r. wyszła za mąż za Jana Karola von Schimonsky. W 1820 r. Hans Karol von Strachwitz ze Stoszowic ożenił się z Luizą Marią von Schimonsky, córką Jana Karola i Józefy. W 1859 r. dobra w Bobolicach odziedziczył Ludwik von Strachwitz (zm.1888r.), syn Hansa Karola i Luizy Marii. Bobolice w posiadaniu rodziny von Strachwitz pozostały do 1945 roku. Strachwitzowie przed 1894r. z majątków w okolicy Ząbkowic Śląskich utworzyli majorat, którego pierwszym właścicielem został Fryderyk von Strachwitz, syn Ludwika. Jako właściciel majoratu liczącego 1050 ha dr prawa hrabia Fryderyk von Strachwitz wymieniony był w książkach adresowych z lat 1894-1921. W 1930 r. dobra pomniejszone do 970ha należały już do jego syna Ludwika Adama von Strachwitz, który pozostał ich właścicielem do 1945roku. Po zakończeniu drugiej wojny światowej posiadłość została znacjonalizowana. W dawnym folwarku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. W pałacu Strachwitzów funkcjonowały biura PGR-u. W latach 1961-1978 zabytek był remontowany. Obecnie pałac można zobaczyć tylko z zewnątrz. Budynek wykorzystywany jest jako siedziba prywatnej firmy, punkt biblioteczny oraz oddział przedszkola ze Szklar.
Pałac
Renesansowy dwór w Bobolicach został wzniesiony przez Hansa von Mettich około 1615 roku. Rezydencję przebudowano w stylu barokowym w latach 1696-1697 za rządów hrabiego Filipa Franciszka von Gallasa. Kolejnej przebudowy pałacu dokonał w 1888 roku Ludwik von Strachwitz. Budynek murowany, potynkowany, składa się z czterech prostokątnych skrzydeł, rozłożonych wokół niewielkiego wewnętrznego dziedzińca. Skrzydła dwukondygnacyjne, z trzykondygnacyjnymi ryzalitami pozornymi, nakryte dachami dwuspadowymi z powiekami i szczytami o wolutowych spływach. Nad skrzydłem wschodnim kwadratowa wieża zwieńczona baniastym hełmem. Elewacje artykułowane boniowanymi lizenami, z oknami w prostokątnych obramowaniach. Układ wnętrz jednotraktowy, z zamurowanymi krużgankami od strony dziedzińca. W przyziemiu skrzydła północnego i zachodniego przesklepione przejazdy z kartuszami herbowymi rodzin von Strachwitz oraz von Vogt i von Saurma. W pobliżu pałacu resztki parku krajobrazowego z początku XIX wieku.
Zabytki w Bobolicach
Do rejestru zabytków w Bobolicach wpisano kościół parafialny p.w. Matki Boskiej (1.09.1960r., nr rej.: 721) oraz zespół zamkowy - pałac w Bobolicach został wpisano do rejestru jako zamek (8.10.1966r., nr rej.: 1830), park (8.11.1980r., nr rej.: 756/WŁ).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do miejscowości jest praktycznie niemożliwy. W Bobolicach zatrzymują się bardzo rzadko kursujące autobusy PKS z Ząbkowic Śląskich i Strzelina. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w stronę Wrocławia do węzła Brzezimierz, następnie DK396 do Strzelina i dalej DK395 w kierunku Ziębic. W miejscowości Wąwolnica z tej ostatniej trasy należy skręcić w prawo w lokalną drogę prowadzącą przez Dankowice, Nieszkowice, Skoroszowice i Targowicę do Bobolic. Odległość: w jedną stronę około 175 km. W pobliżu pałacu nie ma problemu z zaparkowaniem samochodu.
Damian Dąbrowski,
Czerwiec 2011 r.
