Powiat gliwicki, gmina Rudziniec
(nazwa niemiecka: Chechlau, w latach 1936-1945 Strahleim, Kreis Tost-Gleiwitz)
Rys historyczny i stan obecny:
Początki miejscowości sięgają pierwszej połowy XIII w. Po raz pierwszy była wzmiankowana w dokumencie z 1253 r. W 1376 r. w Chechle został zbudowany pierwszy, drewniany kościół. Dokument księcia opolskiego Bernarda z 1409 r. wymienia jako właściciela wioski Stefana Strzałę z Chechła. Kolejnym znanym właścicielem majątku był Mikołaj Strzelowski, starosta bytomski w latach 1472-1475, wymieniany w dokumentach książąt opolskich między 1477 a 1496 rokiem. Z członków jego rodu znani są jeszcze Wacław i Jakub wzmiankowani w źródłach z 1480 r. Niestety nie sposób dokładnie określić ich powiązań rodzinnych. W kolejnych wiekach właściciele miejscowości często się zmieniali. Majątek należał między innymi do znanych rodzin: Paczyński, Sobek, książąt Hohenlohe-Oehringen. W 1937 roku posiadłość w Chechle wchodziła w skład dóbr Waldgut Hohenlohewald, których właścicielem był Johann (Hans) książę zu Hohenlohe-Oehringen z Ujazdu. Majątek w Chechle liczył w tym czasie 753ha, w tym 662ha pól uprawnych, 61ha łąk, 3ha pastwisk, 2ha parku i ogrodu, 2ha stawów, 2ha nieużytków, 21ha dróg i podwórzy gospodarczych. Na folwarku działała gorzelnia. Gospodarstwo prowadził inspektor. Zatrudniano także dwóch asystentów i zarządcę gorzelni. Po drugiej wojnie światowej posiadłość przejęło państwo polskie. Folwark z dworem znalazł się w gestii Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Po upadku PGR-u w latach 90-tych XX wieku majątek przeszedł pod zarząd Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a następnie Agencji Nieruchomości Rolnych. Obecnie trudno określić stan własnościowy zarówno dworu, jak i parku.
Niewielki klasycystyczny dwór został zbudowany ok. 1800r., prawdopodobnie przeważnie pełnił funkcję siedziby zarządcy majątku. Budynek murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, zbliżonego do kwadratu, podpiwniczony, częściowo jedno-, a częściowo dwukondygnacjowy, nakryty dachem wielospadowym. Fasada pięcioosiowa, z centralnym dwukondygnacjowym ryzalitem mieszczącym w przyziemiu główne wejście do budynku. W elewacji ogrodowej zachowane pozostałości przeszklonej werandy. Obiekt otaczają dawne budynki gospodarcze oraz park krajobrazowy z ok. 1895 r. Obecnie puszczony dwór jest zabezpieczony przed wejściem, możliwe, że ma prywatnego właściciela, ale brak o tym informacji. Dwór skierowany frontem na podwórze gospodarcze nie jest dostępny od tej strony, podejść do niego można przez nie ogrodzony, zaniedbany i zarośnięty samosiejkami dawny park. Powierzchnia parku uległa zmniejszeniu i zamiast 2ha liczy on tylko 1,34ha. We wschodniej części parku znajduje się ujęcie wody.
Zabytki w Chechle
Do rejestru zabytków w Chechle wpisano dwór z pierwszej połowy XIX wieku (nr rej.: 313/60 z 7.03.1960r.).
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Chechła dobry dojazd komunikacją publiczną zapewniają PKS-y z Gliwic. W ciągu dnia jeździ kilkanaście autobusy. Kursy są skoncentrowane w godzinach porannych i popołudniowych. Osobom wybierającym się w drogę samochodem, z Gliwic proponuję trasę: DK 88 do wjazdu na autostradę A4 w Kleszczowie, dalej autostradą do zjazdu w Pławniowicach, następnie DK 40 w kierunku Kędzierzyna-Koźla, na pierwszym skrzyżowaniu za miejscowością Łany, skręcamy w prawo w lokalną drogę do Chechła. W jedną stronę około 27 km. W Chechle najlepiej na początku miejscowości skręcić w lewo w ul. Szkolną. Samochód możemy zostawić pod szkołą, albo na parkingu przy pobliskich blokach. Od ul. Szkolnej możemy wejść do parku, w którym ścieżki zaprowadzą nas do dworu.
Damian Dąbrowski
Marzec 2009 r.
