Powiat wołowski, gmina Wołów
(nazwa niemiecka Losswitz, Kreis Wohlau)
Zabytki w Łososiowicach
Do rejestru zabytków w Łososiowicach wpisano kościół filialny p.w. św. Jadwigi, XVIII-XIX/XX, nr rej.: A/2623/687/W z 26.07.1993r. Ponadto w ewidencji zabytków znalazł się m.in. zespół dworski: dwór (budynek nr 18, pełnił funkcje budynku mieszkalnego i punktu bibliotecznego), trzy obory, dwie stodoły, budynek gospodarczy, teren zielony przy folwarku (pozostałość parku i ogrodu).
Do 1810 roku majątek w Łososiowicach wchodził w skład dóbr klasztoru w Lubiążu. Następnie posiadłość była własnością m.in. rodzin Kober, von Richthofen, Tröger, Loch, Kiock. Po zakończeniu drugiej wojny światowej włości przejęło państwo polskie. Folwark z dworem przekazano w zarząd Kombinatowi PGR Wołów. W rezydencji urządzono mieszkania dla pracowników przedsiębiorstwa. Po upadku Państwowego Gospodarstwa Rolnego majątek znalazł się w gestii Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie zaniedbany dwór nadal pełni funkcje mieszkalne i można go zobaczyć z zewnątrz.
Łosiosiowice na przedwojennych widokówkach
Źródło: http://dolny-slask.org.pl/729387,foto.html?idEntity=506562 (dostęp: 20.03.2016r.)
Źródło: http://dolny-slask.org.pl/5197537,foto.html?idEntity=506562 (dostęp: 20.03.2016r.)
Źródło: http://dolny-slask.org.pl/5203786,foto.html?idEntity=506562 (dostęp: 20.03.2016r.)
Na widokówkach sprzed 1945 roku podpisany jako pałac (Schloss) jest budynek wyglądający zdecydowanie inaczej niż stojący do dziś dwór. Mniejszy parterowy budynek z piętrowym ryzalitem to prawdopodobnie siedziba wolnego sołectwa. Obiekt został zapewne zniszczony po 1945 roku. Z folwarku wolnego sołectwa zachowało się kilka zabudowań gospodarczych położonych na południowym krańcu Łososiowic. Istniejący do dziś dwór zapewne już przed II wojną światową nie prezentował się zbyt okazale i był pomijany w wydawanych widokówkach.
Dwór wzmiankowany w 1845 roku to budynek murowany z cegły, potynkowany, założony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z częściowo użytkowym poddaszem, nakrytym wysokim dachem naczółkowym. Fasada (elewacja południowa) siedmioosiowa, z centralnym głównym wejściem poprzedzonym drewniany gankiem. W elewacji ogrodowej parterowa dobudówka. Elewacje o skromnej dekoracji, zachowały proste obramienia otworów okiennych i gzymsy (wieńczący i kordonowy między kondygnacjami). Dwór położony jest w północno-wschodnim narożniku dawnego dziedzińca folwarcznego, wokół którego przetrwało także kilka budynku gospodarczych, m.in. spichlerz. Od północy do rezydencji przylega zdewastowane i zdziczałe zadrzewienie – resztka parku i ogrodu.
Łososiowice położone są około 5 kilometrów na południe od Wołowa. Z miasta najlepiej wyjechać ulicą Skłodowskiej-Curie. Następie z drogi do Brzegu Dolnego należy skręcić w prawo w lokalną drogę prowadzącą do Łososiowic przez Piotroniowice. Istniejący zespół dworski znajduje się w północnej części Łososiowic, na prawo (na zachód) od głównej drogi. Samochód można zaparkować na pofolwarcznym dziedzińcu w bezpośrednim sąsiedztwie rezydencji.
Damian Dąbrowski,
Marzec 2016r.
