Powiat oleśnicki, gmina Oleśnica
(nazwa niemiecka: Pontwitz, Kreis Oels)
Miejscowość wzmiankowana w 1246r. W 1845r. Poniatowice składały się z dwóch części, dolnej i górnej (Nieder i Ober). W każdej z nich znajdował się folwark. Obydwa majątki należały do hrabiego Hermanna von Dyhrn. Kolejnymi właścicielami dóbr w Poniatowicach byli: baron Sylvius Moritz von Teichmann und Logischen (1856, 1858r.), Arthur von Teichmann i porucznik Moritz von Teichmann (1861r.), porucznik Moritz von Teichmann-Logischen (1866, 1886r.), spadkobiercy porucznika Moritza von Teichmann-Logischen (1894r.), Richard Hochmuth (1902, 1926r.), wdowa po Richardzie Hochmuth (1930r.). W latach trzydziestych XX w. majątki zostały rozparcelowane.
Posiadłości Moritza von Teichmann-Logischen w Poniatowicach w 1886r. liczyły 958ha powierzchni, w tym 719ha pól uprawnych, 123ha łąk, 4ha pastwisk, 80ha lasów, 7ha stawów, 25ha parku, dróg i podwórzy gospodarczych. Przed rozparcelowaniem w 1930r. powierzchnia majątku wynosiła 724ha.
Pałac w Poniatowicach był wzmiankowany w 1845r. Na temat historii rezydencji nie zachowały się żadne informacje. Trudno ustalić zarówno czas jej powstania jak i zniszczenia. W 1945r. został zniszczony kościół parafialny w Poniatowicach. Na podstawie tej informacji można przypuszczać, że w końcowej fazie drugiej wojny światowej na terenie miejscowości toczyły się ciężkie walki, być może w ich trakcie uszkodzony bądź zburzony został również pałac. Wygląd rezydencji można częściowo odtworzyć dzięki przedwojennym widokówkom. Pałac w Poniatowicach był budowlą murowaną, wzniesioną na rzucie prostokąta, dwukondygnacyjną, nakrytą częściowo dachem czterospadowym, a częściowo dachami płaskimi. Obecnie jedynym śladem po rezydencji w Poniatowicach jest zaniedbany park założony w drugiej połowie XIX w. W pobliżu parku znajduje się przebudowany budynek gospodarczy, być może dawniej należący do folwarku.
Poniżej widokówka przedstawiająca Poniatowice przed 1945 rokiem
Źródło: http://wroclaw.hydral.com.pl/425785,foto.html (dostępne: 29.04.2012r.)
Zabytki w Poniatowicach
Do rejestru zabytków w Poniatowicach wpisano park z drugiej połowy XIX w. (22.12.1980r., nr rej.: 482/W).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Poniatowic zapewniają autobusy PKS kursujące z między innymi z Oleśnicy, Sycowa i Wrocławia. Ze względu na możliwość przesiadki polecam dojazd przez Wrocław, do miasta można dotrzeć np. pociągiem z Gliwic, Opola lub Poznania. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Brzezimierz, następnie DK 396 do Bierutowa przez Oławę. Z Bierutowa najlepiej wyjechać DK451 w kierunku Oleśnicy. Z tej ostatniej trasy za miejscowością Solniki Wielkie należy skręcić w prawo w lokalną drogę prowadzącą przez Nowoszyce, Wyszogród i Cieśle do DK8. Następnie DK8 trzeba się skierować na wschód, w kierunku Kępna. Poniatowice leżą na południe od tej trasy. Park znajduje się na lewo od drogi prowadzącej przez Poniatowice do Stronia. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 200km. Na miejscu samochód można zaparkować przy sklepie, naprzeciw parku.
Damian Dąbrowski,
Kwiecień 2012 r.