Powiat raciborski, gmina Kornowac
(nazwa niemiecka: Rzuchow, w latach 1936-1945 Schoenburg, Kreis Rybnik)
Rys historyczny i stan obecny:
Eklektyczny pałac w Rzuchowie został wzniesiony około 1886r. przez Heinricha Himmla. Murowany z cegły, z elewacjami oblicowanymi ozdobną żółtą cegłą. Wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacjowy, z użytkowym poddaszem, nakrytym dachem czterospadowym. W narożniku południowo-wschodnim okrągła wieża, w elewacjach południowej i wschodniej, niewielkie, parterowe, trzyboczne ryzality. W elewacji zachodniej (fasada) centralnie umieszczone główne wejście, ozdobione portalem, z kolumnami dźwigającymi segmentowy naczółek z kartuszem zawierającym inicjały. We wszystkich elewacjach pozorne ryzality zwieńczone ozdobnymi szczytami. Okna prostokątne, w opaskach, na pierwszym piętrze z półkolistymi naczółkami. W elewacji wschodniej pozostałości po tarasie, w elewację północną wmurowana płycina z datą „1888”. Układ wnętrz trzytraktowy, z holem i klatką schodową na osi. Pałac otacza niewielki park krajobrazowy, z licznymi okazami starodrzewia (m.in. około 250-letni Dąb szypułkowy) oraz egzotycznymi krzewami.
Stan pałacu w lutym 2008 roku
Po 1945 r. pałac w Rzuchowie został znacjonalizowany. Uszkodzony budynek został wyremontowany przez państwo z przeznaczeniem na Dom Dziecka. Funkcję tę pałac spełniał do połowy lat 90-tych XX wieku. Następnie opuszczony zaczął popadać w ruinę. Szansą na ratowanie budynku wydawała się prywatyzacja. Niestety prywatny przedsiębiorca z Żor, który zakupił pałac w Rzuchowie w 2000 r. nie potrafił nawet zabezpieczyć go przed złodziejami, nie wspominając już o obiecanym remoncie z przeznaczeniem na centrum hotelowo-biznesowe. Nierzetelny właściciel nie płacił gminie podatków oraz zaciągnął kredyt pod zastaw pałacu. W rezultacie sprawą zajął się komornik. W 2007 r. rzuchowska rezydencja znalazła nowych właścicieli. Kolejny inwestor w latach 2011-2012 prowadził dosyć intensywne prace budowlane, m.in. skuto stare tynki, wylano nowe stropy, wykonano dach z papy. W następnych latach nie kontynuowano jednak robót. W grudniu 2014 roku pałac był tylko częściowo zabezpieczony przed wejściem osób postronnych. Zabytek wyglądał na porzucony.
Rezydencja w grudniu 2014 roku
Zabytki w Rzuchowie
Do rejestru zabytków w Rzuchowie wpisano park dworski z końca XIX w. (nr rej.: A-1279/81 z 17.12.1981r.).
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Rzuchowa jest bardzo utrudniony. Przez miejscowość przejeżdżają PKS-y z Rybnika do Raciborza. Niestety autobusy te kursują rzadko i tylko w dni robocze. Do Rybnika bez problemu można dojechać autobusem PKS z Gliwic lub pociągiem z Katowic. Podróżującym samochodem proponuje jechać z Gliwic DK 78 do Rybnika i dalej DK 923 w kierunku Raciborza. Droga prowadzi przez środek Rzuchowa, park z pałacem znajdują się na południe od niej. W jedną stronę około 40 km. Na miejscu nie ma parkingu, samochód proponuję zostawić na granicy parku.
Damian Dąbrowski
Czerwiec 2009 r., aktualizacja grudzień 2014r.