Powiat wrocławski, gmina Długołęka
(nazwa niemiecka Dockern, Kreis Trebnitz)
Zabytki w Tokarach
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Tokarach. W ewidencji zabytków znalazł się historyczny układ ruralistyczny wsi oraz budynek mieszkalny nr 10/11. Budynek ten ma cechy architektury rezydencjonalnej, jednak nie jest dawnym dworem.
Miejscowość wzmiankowano w 1288 roku pod nazwą Tokar, a w 1555 roku jako Dockar. Przez kilka stuleci Tokary wchodziły w skład dóbr należących do opactwa św. Wincentego we Wrocławiu. Po sekularyzacji dóbr kościelnych w Królestwie Pruskim w 1810 roku majątek znalazł się w rękach prywatnych. Jego właścicielami były m.in. rodziny Juttner, von Lüttwitz, von Zimietzki, Viertel, Lipinski, von Seherr-Thoss. W 1937 roku posiałość należąca do Julie baronowej von Seherr-Thoss z domu Schöller liczyła 198,19ha, w tym 177,10ha pól uprawnych, 13ha łąk, 0,61ha stawów, 7,48ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.
W opisach Tokar z 1785, 1830 i 1845 roku wzmiankowano folwark. Brak jednak informacji o dworze w miejscowości. Być może skromny budynek nie został ujęty w opisach miejscowości. Prawdopodobnie powstał po 1810 roku, kiedy to majątek przestał być własnością kościelną.
Folwark w Tokarach na mapie sprzed 1945 roku
Źródło: http://www.zamki.pl/?dzial=mapa
Po 1945 roku majątek w Tokarach został rozparcelowany. Do dziś nie przetrwały nawet zabudowania gospodarcze dawnego folwarku. Jedynym śladem po majątku jest niewielki staw.
Współczesna mapa miejscowości
Źródło: http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0
Tokary położone są nieco ponad 20 kilometrów na północny-wchód od Wrocławia. Wpisany do ewidencji zabytków budynek nr 10/11 znajduje się w centrum wioski, na południe od głównej drogi. Budynek skierowany jest fasadą na główną ulicę. Za jego elewację tylną rozciąga się dziedziniec, zamknięty przez zabudowania gospodarcze. Być może była to siedziba sołtysa wioski, lub po prostu własność majętnego rolnika.
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2018r.