Powiat namysłowski, gmina Namysłów
(nazwa niemiecka: Simmelwitz, Kreis Namslau)
Rys historyczny i stan obecny:
Początki Ziemiełowic sięgają przełomu XIII i XIV w. Po raz pierwszy miejscowość pojawia się w źródłach historycznych w 1309 r. W drugiej połowie czternastego stulecia wzniesiono w wiosce gotycki kościół p.w. św. Marii Magdaleny. W nieznanych okolicznościach miejscowość przeszła w ręce śląskich rodów rycerskich. Brak dokumentów uniemożliwia dokładne prześledzenie losów Ziemiełowic. Pierwsze informacje o prywatnych właścicielach pochodzą dopiero w XVIII w. W 1721 r. Jan Adam von Gruttschreiber (1673 – 1740) z Michałowa sprzedał rodzinny majątek i nabył Ziemiełowice, Bemowskie, Proślice i Wojciechów. Rodzinna von Gruttschreiber nie związała się na dłużej z Ziemiełowicami i prawdopodobnie po śmierci Jana Adama w 1740 r. sprzedała miejscowość Ewie Marii von Boehm (zm. 1761), z domu von Senitz, wzmiankowanej w źródle z 1746 r. jako właścicielka majątku. Na początku XIX w. dobra w Ziemiełowicach należały do rodziny von Ziemietzky, a następnie do rodu von Methner. Pod koniec dziewiętnastego stulecia Rudolph von Methner wzniósł istniejący do dzisiaj eklektyczny pałac. Dalsze losy budynku są mało znane. Zapewne po drugiej wojnie światowej należał do miejscowego Państwowego Gospodarstwa Rolnego, po jego upadku na przełomie XX i XXI w. został sprzedany. Brak zainteresowania właściciela doprowadził do szybkiej degradacji zabytku. Wreszcie po latach zniszczeń w 2006 r. zabytek nabył nowy inwestor. Remont pałacu rozpoczęty przez rodzinę Praskich z Opola w stosunkowo krótkim czasie przynosi wspaniałe efekty. Zgodnie z informacjami uzyskanymi od Właściciela prace konserwatorskie trwają nieprzerwanie, pod fachowym nadzorem i objęły sobą także założenie parkowe, gdzie zrekonstruowany został ogród w stylu francuskim przy południowej elewacji pałacu. Prace we wnętrzach obejmują renowację sztukaterii, parkietów i stolarki, które choć z ubytkami zachowały się w oryginale.
Pałac wraz z parkiem otoczono ogrodzeniem, dlatego zabytek można zobaczyć tyko z większej odległości.
Pałac i park w Ziemiełowicach (listopad 2010 r.)
Pałac
Rezydencja w Ziemiełowicach to eklektyczny budynek, o przewadze cech neorenesansowych i barokowych, murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacjowy, nakryty wysokim wielospadowym dachem. Fasada dziewięcioosiowa z centralnym trzyosiowym ryzalitem zamkniętym wysokim neorenesansowym szczytem. Ozdobą fasady jest również dwukondygnacjowa loggia. Obok niej, w narożniku budynku trzykondygnacjowa ośmioboczna wieża zwieńczona cebulastym hełmem. W elewacji bocznej wydatny trójboczny ryzalit, a w elewacji ogrodowej taras poprzedzony schodami. Zachowane wydatne gzymsy międzypietrowe i wieńczące (kostkowy), boniowanie narożników budynku, prostokątne obramienia otworów okiennych, proste i trójkątne nadokienniki oraz ozdobne płyciny w górnej kondygnacji wieży. Wnętrza budynku zdewastowane na początku dwudziestego pierwszego stulecia. W piwnicach sklepienia, w pozostałych pomieszczenia płaskie stropy, z sufitami z dekoracją sztukatorską.
Podczas wizyty w Ziemiełowicach warto podejść do gotyckiego kościoła p.w. św. Marii Magdaleny. Świątynie wzniesiono około połowy XIV w., rozbudowano w XVI i XVII w., odbudowano w latach 1958-60. W miejscowości znajdowała się również ciekawa drewniana kuźnia zbudowana w 1726 r. przeniesiona do Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu Bierkowicach.
Zabytki w Ziemiełowicach
Do rejestru zabytków sztuki wpisano: prezbiterium kościoła, obecnie kościół filialny p.w. św. Marii Magdaleny (19.02.1960 r., nr rej.: 660/60), pałac (4.11.1981 r., nr rej.: 2071/81) i park (07.02.1980 r., nr rej.: 39/80).
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Ziemiełowic choć czasochłonny nie należy do najtrudniejszych. Najpierw należy dotrzeć do Namysłowa, najprościej pociągiem z Katowic lub Tarnowskich Gór z przesiadką w Kluczborku. Następnie z Namysłowa do Ziemiełowic często kursują autobusy PKS. Samochodem z Gliwic najlepiej jechać autostradą A4 do węzła Dąbrówka Górna, następnie DK 45 do Opola i DK 454 w stronę Namysłowa. Ziemiełowice leżą przy tej ostatniej trasie, w miejscowości należy skręcić w prawo. Odległość: w jedną stronę około 130 km. Na miejscu samochód trzeba zostawić na poboczu drogi prowadzącej do pałacu.
Damian Dąbrowski,
Czerwiec 2010 r., aktualizacja listopad 2010r.
Ziemiełowice we wrześniu 2009 roku
