Powiat kłodzki, gmina Lewin Kłodzki
(nazwa niemiecka: Hummelschloss, Kreis Glatz)
Rys historyczny i stan obecny:
Początki zamku Homole nie są jasne. Według niektórych autorów powstał on pod koniec XIII wieku, inni uważają, że warownię zbudował w połowie XIV wieku Ticzko Panewitz. W dokumentach źródłowych zamek wspomniano po raz pierwszy w 1366r. pod nazwą Landfrede. Przed końcem czternastego stulecia warownia znalazła się w posiadaniu rodu von Janovitz. Najpierw władał nią Dittrich von Janovitz, a następnie jego brat Johann. Kolejnymi właścicielami zamku byli między innymi: Heinz von Lazan, Mikulasz Trczka, król czeski Jerzy z Podiebradów, rodziny Kauffungów i Hardecków. Od 1559r. warownia należała do Eustachego von Landfrieda. Prawdopodobnie był on ostatnim użytkownikiem zamku. Budowla opuszczona w drugiej połowie XVI wieku, w następnym stuleciu była już ruiną.
Zamek Homole został wzniesiony na szczycie góry Gomoły (733m n.p.m.) wznoszącej się na północ od Lewina Kłodzkiego. U podnóża wzniesienia przebiegał trakt handlowy z Dusznik do Lewina. Zamek zajmował płaski szczyt góry o wymiarach około 25 na 50 metrów. Twierdza składała się z muru otaczającego ten obszar oraz wolno stojącej wieży i budynku mieszkalnego. Prawdopodobnie istniały również zabudowania gospodarcze. Warownię zbudowano z kamienia łamanego. Obecnie z zamku pozostał spory fragment okrągłej wieży i nikłe pozostałości muru obwodowego.
Zabytki w Lewinie Kłodzkim
Do rejestru zabytków w Lewinie Kłodzkim wpisano ośrodek historyczny miasta (1.12.1958r., nr rej.: A/959/511); kościół parafialny p.w. św. Michała Archanioła (9.09.1960r., nr rej.: A/960/734); ruiny zamku „Homola” (3.11.1961r., nr rej.: A/961/959); willę przy ul. Chopina 4 (9.04.1993r., nr rej.: A/964/1384/WŁ); dwa domy przy placu Kościuszki (nr 18 i 20), decyzja Rynek 27 i 29 (10.05.1960r., nr rej.: A/998/692); dom przy placu Kościuszki 20, decyzja Rynek 29 (25.05.1964r., nr rej.: A/926/1110).
Informacje praktyczne i dojazd
Podróżującym komunikacją publiczną proponuję jechać autobusem PKS z Kłodzka w kierunku Kudowy-Zdrój. Najbliżej ruin zamku Homole znajduje się przystanek Zielone Ludowe. Z przystanku do ruin zamku prowadzi niebieski szlak turystyczny. Do podnóża wzgórza z ruinami zamku można dotrzeć również czerwonym szlakiem turystycznym (Główny Szlak Sudecki) z Dusznik-Zdrój lub Kudowy-Zdrój. Do Kłodzka można dojechać między innymi pociągami w Wrocławia. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Prądy, następnie DK46 przez Nysę do Kłodzka. Z Kłodzka najlepiej wyjechać DK8 w stronę Kudowy-Zdrój. Z tej ostatniej trasy należy skręcić w prawo do miejscowości Zielone Ludowe, skąd można dotrzeć do ruin zamku wspomnianym wyżej niebieskim szlakiem turystycznym. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 210km. Na miejscu nie ma dobrego parkingu, samochód trzeba zostawić na poboczu drogi.
Damian Dąbrowski,
Luty 2013 r.