Powiat oleśnicki, gmina Oleśnica
(nazwa niemiecka: Buselwitz, Kreis Oels)
Pierwsza wzmianka o miejscowości: 1380r.
W XV w. Bogusławice były prawdopodobnie siedzibą rodu herbu Dziewunty. Z dokumentów z tego czasu znani są trzej bracia: Mikołaj z Bogusławic, Krzysztof z Lędziny i Marcin z Zarzyska. Syn Mikołaja, Wawrzyniec był kolejnym właścicielem Bogusławic. Ród ten najdłużej zachował majątek w Zarzysku. Bogusławice już w XVI w. przeszły na własność rodziny von Rohr. W 1554r. Abraham von Rohr sprzedał wioskę niejakiemu Katowskiemu, który kilka lat później odsprzedał majątek Krzysztofowi von Schindel. Kolejnym znanym właścicielem Bogusławic był Joachim Luck (ur.1559r., zm.1624r.), syn Wawrzyńca (ur.1533r., zm.1596r.), członka rady miejskiej Oleśnicy. Jego syn Joachim junior Luck (ur.1617r.) prawdopodobnie nie odziedziczył majątku ojca i później posiadał Żerniki Małe koło Wrocławia. Następnie w XVII w. Bogusławice należały do Antoniego von Kohlhass. Z małżeństwa z Elżbietą von Pfug miał on dwóch synów zmarłych w dzieciństwie. Na przełomie XVII i XVIII w. hrabia Karol Wilhelm von Erbach (ur.1680r., zm.1714r.) był właścicielem Bogusławic i Cieśli koło Oleśnicy oraz Dąbrowy i Rudy Sułowskiej koło Milicza. Z małżeństwa z Anną Ernestyną von Salisch pozostawił córkę Annę Zofię Krystynę von Erbach (ur. po 1708r.). W 1845r. majątek w Bogusławicach był własnością Leopolda von Scheliha. W 1886r. dobra liczące 369ha należały do Wilhelma Schreibera. Pozostał on ich właścicielem co najmniej do 1894r. W 1902r. majątek był w rękach jego dziedziców. Następnie posiadłość o nieznacznie zmniejszonej powierzchni (366,4ha) kupił Friedrich von Gerlach, wzmiankowany w 1905r. W 1909r. właścicielem majątku w Bogusławicach, liczącego 314ha, był już dr filozofii Siegfried Pacully. W jego posiadaniu dobra pozostały do lat dwudziestych XX w. Ostatnim prywatnym właścicielem majątku o powierzchni 291ha był Fritz Oliven wymieniany w książkach adresowych z 1930 i 1937r. Po drugiej wojnie światowej posiadłość została znacjonalizowana. Dwór w Bogusławicach zamieniono w wielorodzinny budynek mieszkalny. Obecnie dawna rezydencja w dalszym ciągu spełnia tę funkcję. Budynek wyremontowany, dobrze utrzymany, można zobaczyć tylko z zewnątrz. Do dworu przylega niewielki park krajobrazowy. Pomimo niewielkiej powierzchni jako jedyny teren zielony i miejsce wypoczynku w wiosce pełni on istotną rolę społeczną. W parku stworzono plac zabaw dla dzieci. W pobliżu dworu resztki zrujnowanych budynków gospodarczych dawnego folwarku.
Dwór
Rezydencję w Bogusławicach wzniesiono w pierwszej połowie XIX w. w stylu klasycystycznym. Biorąc pod uwagę długą historię majątku w Bogusławicach, zapewne jakaś siedziba szlachecka istniała w miejscowości znacznie wcześniej. Dwór w drugiej połowie XX w. był przebudowywany i remontowany, ze znacznym zatarciem cech stylowych. Budynek murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty niskim dachem czterospadowym. Fasada siedmioosiowa, z centralnym pozornym ryzalitem, mieszczącym główne wejście poprzedzone gankiem filarowym podtrzymującym balkon. Ryzalit zwieńczony spłaszczonym trójkątnym przyczółkiem. Elewacja ogrodowa o zmienionym układzie otworów okiennych, z centralnym jednoosiowym ryzalitem, mieszczącym dodatkowe wejście do budynku. Elewacje w znacznym stopniu uproszczone, zachowały gzymsy (między piętrami i wieńczący) oraz proste opaski wokół okien. Najciekawiej prezentuje się fasada z niewielkim podjazdem i gankiem filarowym. Wnętrza dworu przekształcone na mieszkania, zapewne z wtórnymi podziałami, na osi budynku sień z klatką schodową.
Zabytki w Bogusławicach
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego budynku w Bogusławicach. W rejestrze zabytków powinien znaleźć się dwór oraz niewielki park krajobrazowy.
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Bogusławic zapewniają autobusy PKS kursujące między innymi z Bierutowa, Oleśnicy i Wabienic. Ze względu na możliwość przesiadki wybierając się w drogę z Górnego Śląska najlepiej wybrać wariant dojazdu przez Oleśnicę. Do miasta można dotrzeć pociągiem z Wrocławia lub Kluczborka. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Nogawczyce, następnie DK94 przez Strzelce Opolskie do Opola. Z Opola najlepiej wyjechać DK454 do Namysłowa, skąd proponuję kontynuować podróż DK451 w stronę Oleśnicy. Za Bierutowem z tej ostatniej trasy należy skręcić w prawo w lokalną drogę prowadzącą przez Nowoszyce do Wyszogrodu. W Wyszogrodzie trzeba skręcić w lewo w drogę do Bogusławic. Odległość: w jedną stronę około 150 km. Na miejscu samochód można zaparkować na niewielkim placyku w centrum miejscowości.
Damian Dąbrowski,
Listopad 2011 r.
