Powiat oleśnicki, gmina Bierutów
(nazwa niemiecka: Nieder- und Ober Wabnitz, Kreis Oels)
Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1260r. Z czasem podzielona na dwa majątki: dolny (Nieder Wabnitz) i górny (Ober Wabnitz). Właścicielami obydwu majątków w Wabienicach byli między innymi: baron von Hettersdorf (początek XIX w.), jego córka baronowa Eleonore Franziska von Buddenbrock z domu von Hettersdorf (1845r.) von Szczytnicki (1855r.) oraz przedstawiciele rodziny von Kardorff (1856, 1872r.). W 1872r. rodzina von Kardorff sprzedała dobra rycerskie Ober Wabnitz Adolfowi Ossigowi. Losy obydwu posiadłości odtąd do końca drugiej wojny światowej toczyły się inaczej. Kolejnymi właścicielami majątku Nieder Wabnitz byli: landrat Wilhelm von Kardorff (1886r., zm.1908r.), Rudolf Rojahn, w latach 1916-1920 landrat powiatu oleśnickiego (od 1908r., 1926r.), Jürgen Rojahn i wdowa Gertrud Rojahn z domu Becker (1930, 1937r.). W 1886r. dobra liczyły 232ha powierzchni, w tym 217ha pól uprawnych, 5ha łąk, 10ha gospodarstwa. W 1937r. ich powierzchnia wynosiła 445ha, w tym 351,5ha pól uprawnych, 27,5ha łąk, 10ha pastwisk, 5ha lasu, 2ha park, 1,5ha ogród, 47,5ha nieużytków, dróg i podwórzy gospodarczych. Posiadłość Ober Wabnitz co najmniej do 1902r. należała do Adolfa Ossiga. Następnie jej właścicielami byli: Emil Ackermann (1905, 1917r.), Pani Lydia Ackermann i kapitan Erich Ackermann z Wyszogrodu (1921, 1930r.), członkowie rodziny Ackermann, między innymi kapitan Erich Ackermann z Wyszogrodu (1937r.). W 1886r. powierzchnia dóbr Ober Wabnitz wynosiła 225ha, w tym 170ha pól uprawnych, 19ha łąk, 3ha pastwisk, 27ha lasów, 6ha gospodarstwa. W 1937r. majątek liczył 249ha, 205,5ha pól uprawnych, 15ha łąk, 0,5ha stawów, 17,8ha lasów, 2ha ogrodu, 8,2ha dróg i podwórzy gospodarczych.
Pałac
Rezydencja w Wabienicach (Nieder Wabnitz) została wzniesiona pod koniec XVIII w. W 1845r. w miejscowości wzmiankowano pałac i dwa folwarki. Pałac był budynkiem murowanym z cegły, potynkowanym, podpiwniczonym, zbudowanym na rzucie prostokąta, dwukondygnacyjnym, nakrytym dachem czterospadowym. Brak informacji o losach budynku po 1945r. Rezydencja została zniszczona w czasach Polski Ludowej, bądź w końcowej fazie drugiej wojny światowej. Obecnie jedynymi śladami posiadłości w Wabienicach są zrujnowane budynki gospodarcze i park w południowej części miejscowości.
Zabytki w Wabienicach
Do rejestru zabytków w Wabienicach wpisano kościół parafialny p.w. Nawiedzenia NMP (19.03.1966r., nr rej.: 1584) oraz park i ogród (31.05.1950r., nr rej.: 189 i 2.09.1950r., nr rej.: 242).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Wabienic zapewniają nieliczne autobusy PKS kursujące między innymi z Bierutowa i Oleśnicy. Do obydwu miast można dotrzeć pociągiem, np. z Wrocławia lub Kluczborka. Ze względu na trudności ze znalezieniem przesiadki nie polecam jednak tego sposobu dojazdu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Dąbrówka Górna, następnie DK45 do Opola i dalej DK454 do Namysłowa. Z Namysłowa należy wyjechać DK451 prowadzącą do Bierutowa, skąd lokalną drogą będącą przedłużeniem ulicy Żeromskiego można dojechać do Wabienic. Majątek Nieder Wabnitz znajdował się w południowej części wioski. Obecnie pozostał po nim park, na lewo od głównej drogi i resztki zabudowy dawnego folwarku, po prawej stronie ulicy. Majątek Ober Wabnitz zlokalizowany był w środkowej części miejscowości, na prawo od głównej drogi. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 155km.
Damian Dąbrowski,
Maj 2012 r.
