Powiat oleśnicki, gmina Bierutów
(nazwa niemiecka: Korschlitz, Kreis Oels)
Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1266r. W 1845r. w Gorzesławiu istniały dwa folwarki przy majątkach Ober i Nieder Korschlitz (Górny i Dolny Gorzesław). Obydwa majątki wchodziły w tym czasie w skład dóbr książąt oleśnickich i były oddawane w dzierżawę. Po wygaśnięciu rodziny książęcej von Braunschweig-Oels znalazły się wśród posiadłości, które w 1884r. odziedziczył król Saksonii Albert. Odtąd aż do końca drugiej wojny światowej wchodziły w skład majątków należących do dynastii Wettynów saksońskich. Dobra te określano jako fürstenthum Oels (Allodial), następnie Schlesiche Fideikommissbesitzungen i Herrschaft Sibyllenort. Ostatnim właścicielem majątku był książę Friedrich Christian zu Sachsen. Wettynowie podobnie jak ich poprzednicy oddawali dobra w Gorzesławiu w dzierżawę. Dzierżawcami tej posiadłości byli między innymi: Oberamtmann Gustav Scholz (1872, 1886r.), kapitan Hans von Euen (1894, 1912r.), spadkobiercy kapitana Hansa von Euen (1917, 1930r.) w imieniu których zarząd sprawowali Moritz von Prrittwitz und Gaffron ze Smółczyc (1917r.), landrat Rudolf Rojahn z Wabienic (1921, 1926r.), major von Schalscha (1930r.).
W 1886r. majątek w Gorzesławiu liczył 570ha powierzchni, w tym 520ha pól uprawnych, 30ha łąk, 5ha pastwisk, 3ha lasów, 12ha gospodarstwa. W 1937r. jego powierzchnia wynosiła 543ha, w tym 501ha pól uprawnych, 20,5ha łąk, 5ha lasów, 7,5ha ogrodu i podwórzy gospodarczych, 9ha dróg.
Dwór
Na temat dziejów dworu w Gorzesławiu trudno znaleźć jakieś informacje. Budynek nie był wzmiankowany w 1845r., powstał więc zapewne w drugiej połowie XIX w. jako siedziba dzierżawców majątku. Być może jego fundatorem był Gustav Scholz, wieloletni dzierżawca posiadłości. Po drugiej wojnie światowej dwór wraz z folwarkiem został przejęty przez państwo polskie i przekazany w zarząd Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu Oleśnica jako Zakład Rolny Gorzesław. Budynek wykorzystywano jako mieszkania i biura pracowników. Po upadku PGR-u obiekt znalazł się w zasobach Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i był oddawany w dzierżawę. Obecnie budynek wygląda na nieużytkowany.
Dwór murowany, potynkowany, wzniesiony na rzucie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachami dwuspadowymi. Bryła budynku asymetryczna z dwuosiowym ryzalitem i czworoboczną wieżą w elewacji tylnej. Elewacje w wyniku remontów przeprowadzanych w drugiej połowie XX w. w znacznym stopniu uproszczone, pozbawione większości detali architektonicznych. Zachowana część płycin podokiennych, trójkątne naczółki wieńczące ryzality i podziały ramowe wykonane za pomocą lizen i gzymsów.
Zabytki w Gorzesławiu
Do rejestru zabytków w Gorzesławiu wpisano kościół filialny p.w. Matki Boskiej Szkaplerznej (19.03.1966r., nr rej.: 1575), park z połowy XIX w. (31.01.1984r., nr rej.: 518/W).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Gorzesławia zapewniają nieliczne autobusy PKS kursujące z Bierutowa, Oleśnicy, Paczkowa i Strzałkowa. Ze względu na problemy ze znalezieniem przesiadki nie polecam tego sposobu dojazdu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Przylesie, następnie DK403 i DK39 do Brzegu. Z miasta najlepiej wyjechać DK39 w stronę Namysłowa i w miejscowości Michałowice skręcić z tej trasy w lewo w drogę prowadzącą przez Myśliborzyce i Dobrzyń do Wójcic. Dalej trzeba kierować się w prawo DK396 do Bierutowa. Bierutów należy opuścić ul. Żeromskiego prowadzącą do Wabienic. Gorzesław leży na lewo od drogi Bierutów – Wabienice. Dawny folwark wraz z dworem znajdują się na północ od centrum miejscowości. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 180km. Na miejscu samochód można zostawić przy zabudowaniach gospodarczych.
Damian Dąbrowski,
Maj 2012 r.
