Powiat strzeliński, gmina Wiązów
(nazwa niemiecka: Höckricht, Kreis Ohlau)
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1208 roku. W 1316 roku wioska była dziedziczną własnością czynszową braci Pascho i Nicolausa oraz proboszcza Jana z Brzezimierza. W dokumentach z lat 1359-1360 występuje Woychczechius de Hokrechtin posiadający folwark w Jędrzychowicach. Od około połowy XVI wieku do 1715 roku miejscowość należała do rodziny Sebottendorf. Kolejnym właścicielem dóbr był Hans Bernard von Prittwitz. Następnie Jędrzychowice należały do rodziny von Kottulinsky, a od 1778r. do Oswalda Gottloba Abrahama (wg części źródeł Gustawa Wilhelma) von Reibnitz. W 1805r. Gottlieba Beata Fryderyka (ur.1785r., zm.1851r.), córka von Reibnitza wyszła za mąż za Ferdynanda Jana Jerzego von Paczynski (ur.1783r., zm.1845r.) z Głowaczowa koło Strzelina. W rękach rodziny von Reibnitz majątek pozostał do 1869 roku. Kolejnym właścicielem posiadłości był Ferdynand von Paczensky. W 1886r. dobra Jędrzychowice liczące 284ha zostały wykupione przez Paula Yorcka von Wartenburg (1835-1897) i włączone w skład fideikomisu Oleśnica Mała. Rodzina Yorck von Wartenburg pozostała właścicielami majątku do końca drugiej wojny światowej. Na przestrzeni lat często zmieniali się administratorzy dóbr w Jędrzychowicach: 1886r. – Mittmann, 1894r. – Barthsch, 1905 i 1912r. – von Blacha, 1921r. – Schäfer, 1930r. – Hans Linke, 1937r. – Langner. W latach 1890-1902 w pałacu w Jędrzychowicach mieszkał i tworzył malarz, hrabia Leopold von Kalckreut (ur.1855r., zm.1928r.), małżonek hrabiny Berty Yorck von Wartenburg (ur.1864r., zm.1928r.). W czasach Polski Ludowej majątek został znacjonalizowany i przekazany w zarząd Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu. Po upadku PGR-u obiektem zarządzały państwowe agendy (AWRSP, potem ANR). Obecnie pałac w Jędrzychowicach jest własnością prywatną. Zabytek w trakcie generalnego remontu, otoczony ogrodzeniem, można zobaczyć tylko z zewnątrz, z pewnej odległości. W pałacu prawdopodobnie będzie urządzony hotel.
Pałac
Rezydencja w Jędrzychowicach istniała już w XVIII w. Obecny klasycystyczny pałac wzniesiono, zapewne z wykorzystaniem murów starszej budowli, w 1846 roku dla Wilhelma Oswalda von Reibnitz według projektu Rudolpha von Rosenberg-Lipinsky. Budynek murowany z cegły, potynkowany, zbudowany na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachem czterospadowym z prostokątnym belwederem. Fasada (elewacja południowa) dziewięcioosiowa, z centralnym pozornym trzyosiowym ryzalitem. W jego przyziemiu podcień z trzema otworami wejściowymi, poprzedzona schodami. W elewacji ogrodowej trzyosiowy ryzalit zwieńczony trójkątnym naczółkiem. Elewacje o skromnym detalu architektonicznym: zachowany wydatny gzyms i proste opaski wokół otworów okiennych. Układ wnętrz trójtraktowy z klatką schodową na osi. W piwnicach sklepienia kolebkowe z lunetami, w pozostałych pomieszczeniach sufity. Od północy do pałacu przylega niewielki park, w pobliżu niezagospodarowane budynki gospodarcze dawnego folwarku.
Zabytki w Jędrzychowicach
Do rejestru zabytków w Jędrzychowicach wpisano zespół pałacowy: pałac i oficynę (22.03.1966r., nr rej.: 1594), park (27.12.1984r., nr rej.: 576/W).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Jędrzychowic zapewniają autobusy PKS kursujące między innymi z Oławy, Strzelina i Wrocławia. Zarówno do Oławy jak i Wrocławia z Górnego Śląska można dotrzeć pociągiem. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Brzezimierz, następnie DK396 w stronę Strzelina. Z tej ostatniej trasy za miejscowością Goszczyna należy skręcić w lewo w lokalną drogę do Jędrzychowic. Odległość: w jedną stronę około 140 km. Na miejscu nie ma problemu z zaparkowaniem samochodu.
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2011 r.