Powiat świdnicki, gmina Świdnica
(nazwa niemiecka Pilzen, Kreis Schweidnitz)
Zabytki w Boleścinie
Do rejestru zabytków w Boleścinie została wpisana - aleja dębowo-klonowa, dwurzędowa, wzdłuż drogi do Makowic, XVIII/XIX,nr rej.: A/3556/611/WŁ z 28.05.1975r.
Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in. zespół pałacowy (nr 36): pałac, obora, magazyn, stodoła, dom mieszkalny, tzw. „Biały domek” w zespole pałacowym (nr 36b).
Miejscowość wzmiankowano w 1385 jako Polczin. W 1498 roku Boleścin należał do Paula i Melchera Montzer. W 1505 roku wieś była własnością Paula Herdana. Następnie jego córka wniosła posiadłość w wianie Hansowi Sachenkirch. W kolejnych latach doszło do podziału wioski na trzy części. Dwa działy były własnością braci Wiganda i Hansa Sachenkircha, trzeci nabył od nich Hans Kunz ze Świdnicy. Poszczególne działy Boleścina należały do rodów Kramer, Barthei, Heiniz, Peterswalde, von Rothkirch. W 1656 roku Boleścin był własnością burmistrza Heinricha von Schulz. Przed 1672 rokiem dobra odziedziczył jego syn Johann Heinrich. W 1684 roku majątek był własnością Nikolausa Sigmunda barona von Zedlitz. Przed 1707 rokiem wieś otrzymał Ernst Wilhelm von Seidlitz. W 1720 roku Boleścin należał już do Bernharda von Czettritz-Neuhaus. Kolejnymi dziedzicami miejscowości byli jego syn Adam i wnuk Wilhelm Hans Ernst von Czettritz. W 1842r. królewski szambelan Friedrich Heinrich hrabia von Reichenbach-Goschütz za 45 000 talarów reńskich odkupił majątek od rodziny von Czettritz-Neuhaus. W opisach Boleścina z 1830 i 1845 roku wzmiankowano pałac i dwa folwarki. Heinrich Friedrich hrabia von Reichenbach-Goschütz, królewski szambelan, porucznik w stanie spoczynku pozostał właścicielem dóbr przynajmniej do 1876 roku. Następnie w latach 1886-1908 majątek posiadała Hedwig wdowa hrabina von Reichenbach z domu von Ploetz, a dzierżawcą był kapitan Leopold hrabia von Reichenbach-Goschütz. W 1908 roku włości nabył rotmistrz w stanie spoczynku Oswald von Hohberg und Buchwald. W jego rękach dobra pozostały do końca drugiej wojny światowej. Powierzchnia majątku wynosiła 183,5ha, w tym 144ha pól uprawnych, 16ha łąk, 6ha pastwisk, 13,5ha lasów, 0,6ha parku, 1,5ha ogrodu, 2ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.
Źródło: https://polska-org.pl/7254984,foto.html?idEntity=514646 (dostęp: 11.11.2020r.)
Pałac został wzniesiony w XVIII wieku przez rodzinę von Czettritz-Neuhaus. Przebudowany w dziewiętnastym stuleciu dla rodziny von Reichenbach-Goschütz i po raz kolejny w pierwszej połowie XX wieku. Na jednej z elewacji tarcza herbowa tego rodu. Budynek murowany, wzniesiony na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, nakrytym dachem mansardowym z lukarnami. Elewacje dzielone lizenami i gzymsami między kondygnacjami i wieńczącym. Okna w prostych obramieniach z nadokiennikami. Główne wejście ozdobione gankiem kolumnowym. Pałac znajduje się w północno-zachodnim narożu dziedzińca folwarcznego, wokół którego wznoszą się zabudowania gospodarcze i mieszkalne. Bezpośrednio w sąsiedztwie dawnej rezydencji pozostałości niewielkiego parku. Po 1945 roku w pałacu urządzono szkołę podstawową. Obecnie w budynku znajdują się pomieszczenia biurowe i mieszkalne.
Boleścin położony jest około 6 kilometrów na południowy-wschód od Świdnicy. Przez środek wioski przebiega droga wojewódzka nr 382 łącząca Świdnicę z Dzierżoniowem. Pałac znajduje się w centrum Boleścina, w bezpośrednim sąsiedztwie wspomnianej trasy nr 382.
Dokładna lokalizacja: 50°49'06.9"N 16°31'44.2"E
Damian Dąbrowski,
Listopad 2020r.