Powiat świdnicki, gmina Marcinowice
(nazwa niemiecka Gross Merzdorf, Kreis Schweidnitz)
Zabytki w Marcinowicach
Do rejestru zabytków w Marcinowicach wpisano kościół filialny p.w. św. Wacława (nr rej. 920/WŁ z 31.12.1982r.) oraz zespół budynków dworca kolejowego: dworzec, łącznik, magazyn spedycji kolejowej (nr rej.: 1489/WŁ z 25.03.1996r.).
Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in. szkołę (ul. Kolejowa 67), kilka domów mieszkalnych przy ulicy Kolejowej i ulicy Kwiatowej, zabudowania przy ulicy Spółdzielczej 15: dom mieszkalny (dawny dwór), trzy budynki gospodarcze.
Miejscowość wzmiankowano w 1307 roku jako Martini villa, a w 1369 roku jako Mertynsdorff. Wieś należała m.in. do rodów von Seidlitz, von Czepko, von Tschirnhaus. Od 1824 roku dobra w Marcinowicach posiadała rodzina Barchewitz. W 1845 roku właścicielami majątku byli bracia Gustav Evald i Robert Oskar Barchewitz. W wiosce wzmiankowano folwark, katolicki kościół, katolicką szkołę, hodowlę owiec merynosów, dominialną cegielnię. W drugiej połowie XIX wieku dobra należały do deputowanego powiatowego Hugo Barchewitza, wymienionego m.in. w księgach adresowych z lat 1876-1886. Następnie dobra otrzymała w spadku wdowa po nim Pani Luise Barchewitz, domu Geier. W 1937 roku właścicielką posiadłości była Pani von Lindeiner zwana von Wildau, z domu Barchewitz i jej siostra Helene Barchewitz z Marcinowic. Dobrami zarządzał Hans Friedrich von Lindeiner zwany von Wildau. Włości liczyły 349,62ha, w tym 303,12ha pól uprawnych, 15,8ha łąk, 7ha pastwisk, 2,8ha wód, 8ha lasów, 2,5ha parku, 3,4ha ogrodu, 7ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Po 1945 roku folwark w Marcinowicach użytkowany był przez Spółdzielnię Kółek Rolniczych. Obecnie część budynków gospodarczych już nie istnieje. Dwór jest własnością prywatną. Na południe od folwarku rozciąga się zaniedbany park.
Dwór na przedwojennej widokówce
Źródło: https://polska-org.pl/5782317,foto.html (dostęp: 13.06.2021r.)
Rezydencja powstała zapewne w XVIII wieku. Dwór był przebudowywany w XIX wieku przez rodzinę Barchewitz. Budynek założony na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, nakryty dachem czterospadowym z powiekami. Główne wejście na osi fasady, poprzedzone drewnianym gankiem. Elewacje mocno zdegradowane, skromnie zdobione opaskami wokół okien, nadokiennikami, wydatnym gzymsem wieńczącym.
Marcinowice położone są około 9 kilometrów na północny-wschód od Świdnicy. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 35, łącząca Świdnicę z Wrocławiem. Dwór znajduje się we wschodniej części Marcinowic, blisko torów kolejowych. Adres: ul. Spółdzielcza 15.
Dokładna lokalizacja:
50.877649962418275, 16.5848157530224
Damian Dąbrowski,
Czerwiec 2021r.
Zdewastowany dworzec kolejowy wpisany do rejestru zabytków
