Powiat wołowski, gmina Wińsko
(nazwa niemiecka Seifrodau, Kreis Wohlau)
Zabytki w Rudawie
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Rudawie. W ewidencji zabytków znajdują się dom mieszkalny - dawna szkoła (nr 1), dom mieszkalny (nr 34) oraz zespół dworski: pałac (ruina), stodoła (ruina), spichlerz, owczarnia (obecnie obora), owczarnia (obecnie chlewnia), stajnia (obecnie obora).
Właścicielem miejscowości były m.in. rodziny von Dyherrn, von Werdertz, von Lekow, von Salich, Süssenbach. Po zakończeniu drugiej wojny światowej dobra rodziny Süssenbach przejęło państwo polskie. Folwark w Rudawie wraz z rezydencją przekazano w zarząd Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu Brzózki. Po upadku PGR-u w latach 90. XX wieku zabudowania znalazły się w gestii Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. W 2008 roku pałac był już w ruinie. Jak pokazują zdjęcia i mapy na portalu http://geoportal.gov.pl/ jeszcze niedawno istniała część zabudowań gospodarczych folwarku. Obecnie pozostał spośród nich tylko spichlerz. Z rezydencji przetrwały jedynie piwnice zasypane gruzem i śmieciami.
Źródło: http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0&actions=acShowWgButtonPanel_kraj_ORTO (dostęp: 6.08.2016r.)
Źródło: http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0&actions=acShowWgButtonPanel_kraj_ORTO (dostęp: 6.08.2016r.)
Rudawa przed drugą wojną światową
Źródło: http://dolny-slask.org.pl/903219,foto.html?idEntity=506529 (dostęp: 6.08.2016r.)
Nieistniejący pałac
Rezydencję w Rudawie wzmiankowano po raz pierwszy w 1787 roku. Prawdopodobnie barokowy pałac został ufundowany w XVIII wieku. O historii i zagładzie zabytku niewiele wiadomo. Zachowała się jedna przedwojenna widokówka, na której widoczny jest pałac. Był to budynek murowany z kamienia i cegły, potynkowany, założony na rzucie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z częściowo użytkowym poddaszem, nakrytym dachem czterospadowym z powiekami. Dłuższe elewacje przypuszczalnie były siedmioosiowe, a krótsze trzyosiowe. Przynajmniej część elewacji ozdabiało boniowanie.
Zespół dworski w Rudawie to przykład totalnej zagłady. Wycięto park, zniszczono ogród, zrujnowano i zburzono zarówno rezydencję jak i zabudowania gospodarcze folwarku. Dziś o tym majątku przypomina jedynie spichlerz i dziwny symetryczny pusty plac wśród zabudowań wsi, szczególnie dobrze widoczny na zdjęciach satelitarnych.
Rudawa położona jest około 15 kilometrów na północ od Wołowa. Z miasta najlepiej wyjechać DK339 (ul. Rawicka) w kierunku Żmigrodu. W miejscowości Pełczyn z tej trasy trzeba skręcić w lewo w lokalną drogę prowadzącą do Rudawy przez Smogorzówek i Smogorzów Wielki. Pozostałości zespołu dworskiego znajdują się na północnym krańcu Rudawy, na prawo od głównej drogi. Samochód można zaparkować na poboczu drogi, w miejscu nieistniejącego folwarku.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2016r.
