Powiat nyski, gmina Korfantów
(nazwa niemiecka: Steinau O.S., Kreis Neustadt O.S.)
Rys historyczny i stan obecny:
Początki miejscowości sięgają co najmniej pierwszej połowy XIII w. W dokumencie z 1226 r. w po raz pierwszy pojawia się informacja o kościele w Ścinawie Małej. Mniej więcej w tym samym czasie nastąpiła lokacja miasta. Miasto należało początkowo do książąt opolskich, a następnie do biskupów wrocławskich. W nieznanych okolicznościach miejscowość przeszła w ręce śląskiego rycerstwa. Majątek w Ścinawie Małej był własnością Baltazara von Mettich (zm. 1612 lub 1613 r.), sędziego ziemskiego księstwa opolsko – raciborskiego. Baltazar pozostawił dwie córki i syna Jana Krzysztofa, który zmarł bezpotomnie w 1635 r. W czasach późniejszych dobra w Ścinawie Małej ponownie stały się własnością kościelną, między innymi z ksiąg adresowych z 1905 i 1921 r. wynika, że majątek należał do kościoła katolickiego.
Dwór
Dwór w Ścinawie Małej pochodzi z przełomu XVI i XVII w. i prawdopodobnie został zbudowany przez rodzinę von Mettich. Budynek murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacjowy, nakryty dachem mansardowym. Elewacje o zmienionym układzie otworów okiennych, pozbawione ozdobnych detali. Jedna z elewacji bocznych odrestaurowana, z boniowanymi narożami i nowymi nadokiennikami. Zabytek zabezpieczony przed wejściem, można zobaczyć tylko z zewnątrz. Wnętrza prawdopodobnie są zdewastowane, ponieważ w czasach Polski Ludowej przynajmniej część dworu była wykorzystywana jako budynek gospodarczy. W pierwszej połowie 2010 r. w Internecie można było znaleźć ofertę sprzedaży budynku. Adres: ul. Prudnicka 3.
Podczas wizyty w Ścinawie Małej warto zobaczyć kościół parafialny p.w. Nawiedzenia NMP. Gotycka świątynia zbudowana w XIV lub XV w., w czasach późniejszych była wielokrotnie przebudowywana i przekształcana (m.in. XVIII w., 1896 r.), w jej wnętrzu zachowało się barokowe i rokokowe wyposażenie.
Zabytki w Ścinawie Małej
Do rejestru zabytków sztuki w Ścinawie Małej wpisano: kościół parafialny (8.02.1966 r., nr rej.: 1124/66) i dwór (7.02.1973 r., nr rej.: 1999/73 i ponownie 14.06.1989 r., nr rej.: 2192/89).
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Ścinawy Małej zapewniają kursujące z Prudnika autobusy firmy Veolia Transport Sp. zo.o. (7 kursów, tylko w dni robocze). Do Prudnika z Gliwic można dotrzeć pociągiem z przesiadką w Kędzierzynie – Koźlu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Krapkowice, następnie DK 409 w stronę Prudnika do miasta Biała. Z Białej najlepiej wyjechać lokalną drogą (ul. Nyska) prowadzącą przez Śmicz do Ścinawy Małej. Odległość: w jedną stronę około 100 km. W centrum Ścinawy Małej trzeba skręcić w lewo, w ul Prudnicką, dwór znajduje się niedaleko od skrzyżowania po jej lewej stronie. Samochód można zaparkować przy budynku.
Damian Dąbrowski,
Listopad 2010 r.
