Powiat nyski, gmina Kamiennik
(nazwa niemiecka: Gavers, w latach 1936-45 Gauwald, Kreis Grottkau)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1371 r. W źródłach brak informacji o prywatnych właścicielach majątku. Prawdopodobnie dlatego, że Goworowice już od średniowiecza dzieliły się na część będącą własnością kościoła i część należącą do wolnych sołtysów. W posiadanie tego drugiego majątku wszedł w 1840 r. Oskar Scholz, lejtnant armii pruskiej. Ufundował on pałac, będący własnością jego rodziny do 1945 r. Budynek rozbudowano na początku dwudziestego wieku, dodając między innymi dwie charakterystyczne kwadratowe wieże. Po drugiej wojnie światowej dobra zostały upaństwowione, folwark zmieniono w Państwowe Gospodarstwo Rolne, a w pałacu urządzono biura i mieszkania. Dawna rezydencja do dziś pełni te funkcje, budynek jest zadbany, w dobrym stanie technicznym, można go zobaczyć tylko z zewnątrz. Po likwidacji PGR-u folwarkiem zarządzały różne agendy rządowe, obecnie jest to Agencja Nieruchomości Rolnych.
Pałac w Goworowicach to budynek eklektyczny, murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, dwukondygnacjowy, nakryty dwuspadowym dachem z nowszymi lukarnami. Fasada asymetryczna, dziesięcioosiowa, z trzykondygnacjowym ryzalitem mieszczącym wejście. Od zachodu dwuosiowa dobudówka nakryta płaskim dachem. Od wschodu w narożach wmurowane skośnie kwadratowe wieże. W elewacji ogrodowej drewniany ganek. Elewacje częściowo przekształcone, zachowały miejscami boniowanie pasowe, gzymsy nadokienne, płyciny z dekoracją tralkową. Część okien w obramowaniach uszatych.
Od północy i zachodu do pałacu przylega park w typie naturalistycznym z ciekawymi okazami starodrzewu. Na południe od rezydencji znajduje się prostokątny dziedziniec folwarczny. Wokół niego pod koniec XIX w. wybudowano: spichlerz, oborę, stodoły i budynek mieszkalno – inwentarski.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Goworowic jest praktycznie nie możliwy, do miejscowości dociera tylko jeden autobus PKS z Nysy. Ewentualnie można dojechać do miejscowości Kamiennik i ostatnie kilka kilometrów do Goworowic pokonać na piechotę. Dojazd do Kamiennika jest dosyć czasochłonny. Do miejscowości kursują PKS-y z Nysy, do samej Nysy najlepiej podróżować pociągiem z Gliwic z przesiadką w Opolu lub Kędzierzynie – Koźlu. Osobom wybierającym wycieczkę samochodową proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Prądy, następnie DK 46 w stronę Nysy do miejscowości Pakosławice. Dalej trzeba niestety jechać labiryntem dróg lokalnych, przez miejscowości: Reńska Wieś, Smolice, Biechów, Jaszów, Kłodobok, Cieszanowice, Kamiennik, Tarnów. Zaletą tej trasy jest możliwość zobaczenia dworów i pałaców w Biechowie, Smolicach, Cieszanowicach, Kamienniku. Odległość: w jedną około 140 km. Zespół parkowo – pałacowy znajduje się tuż przy głównej drodze w Goworowicach, po jej prawej stronie. Samochód trzeba zostawić na poboczu drogi.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2010 r.
