Powiat nyski, gmina Łambinowice
(nazwa niemiecka: Gross Mahlendorf, Kreis Falkenberg)
Rys historyczny i stan obecny:
Początki miejscowości sięgają XIII w. Początkowo wioska należała do dóbr biskupów wrocławskich, w nieznanych okolicznościach została majątkiem rycerskim. W XVII w. właścicielami Malerzowic Wielkich była rodzina von Rohr. W późnogotyckim kościele p.w. św. Wawrzyńca znajdują się kamienne epitafia Jerzego von Rohr (zm. 1618 r.) i jego małżonki Anny Marii z domu von Prittwitz (zm. 1617 r.). Następnie w XVIII i pierwszej połowie XIX w. majątek należał do rodu von Pückler. Kolejnymi właścicielami dóbr malerzowickich byli: Pan Pritsch, baron von Hoiningen, kapitan von Hune i rodzina von Thielmann. W księdze adresowej z 1937 r. jako właściciel majątku wymieniony został baron Günter von Thielmann in Scharfenberg. Po drugiej wojnie światowej posiadłość została upaństwowiona.
Dwór w Malerzowicach Wielkich prawdopodobnie został wzniesiony w XIX w. Budynek murowany z cegły, potynkowany, zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacjowy, nakryty dachem dwuspadowym wykonanym z dachówki. Fasada (od strony kościoła) siedmioosiowa, z centralnym jednoosiowym pozornym ryzalitem mieszczącym główne wejście, poprzedzonym murowanym gankiem, podtrzymującym balkon na wysokości drugiej kondygnacji. Do jednej z elewacji bocznych dostawiona nowsza dwuosiowa dobudówka. Elewacje pozbawione detali architektonicznych, za wyjątkiem wydatnego gzymsu przepaskowego. Do dworu przylega park z cennymi okazami starodrzewu, między innymi dwa dęby szypułkowe (pomniki przyrody).
Do rejestru zabytków sztuki w Malerzowicach Wielkich wpisano kościół filialny p.w. św. Wawrzyńca (20.01.1966 r., pod nr rej.: 1071/66) oraz park pałacowy (12.02.1986 r., pod nr rej.: 131/86). W rejestrze do tej pory nie znalazła się dawna rezydencja.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dobry dojazd komunikacją publiczną zapewniają autobusy PKS kursujące z Opola do Nysy. Opole posiada lepsze połączenia komunikacyjne, między innymi z Gliwicami, dlatego proponuję wybrać dojazd przez to miasto. Samochodem z Gliwic najlepiej jechać autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Prądy, a następnie DK 46 w stronę Nysy. Za miejscowością Grabin z tej ostatniej trasy należy skręcić w lewo w lokalną drogę do Malerzowic Wielkich. Odległość: w jedną stronę około 105 km. Samochód można zaparkować przy kościele, tuż obok dworu.
Damian Dąbrowski,
Październik 2010 r.
