Powiat opolski, gmina Niemodlin
(nazwa niemiecka: Sonnenberg, Kreis Falkenberg O.S.)
Początki miejscowości sięgają pierwszej połowy XIV w. W szesnastym stuleciu właścicielami Krasnej Góry była rodzina von Gellhorn. W drugiej połowie XVII w. Katarzyna von Gellhorn wniosła majątek w wianie Janowi Jerzemu von Frankenberg, przedstawicielowi linii rodu z Miechowej. Po śmierci Jana Jerzego von Frankenberga w 1684r. posiadłość odziedziczyła dwójka jego spadkobierców. Kolejne informacje o właścicielach Krasnej Góry pochodzą z XIX w. W 1869r. rodzina von Donat sprzedała miejscowe dobra Johannie von Schaffgotsch z domu Gryczik von Schomberg-Godulla (zm.1910r.) i jej małżonkowi Hansowi Ulrichowi von Schaffgotsch z Kopic (zm.1915r.). W rękach rodziny von Schaffgotsch majątek pozostał do końca drugiej wojny światowej. W czasach Schaffgotschów dwór w Krasnej Górze był siedzibą zarządcy majątku. W 1930 i 1937r. opiekę nad dobrami sprawował inspektor Scholz. W Polsce Ludowej posiadłość została znacjonalizowana, w dawnym folwarku urządzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, a dwór przeznaczono na biura i mieszkania. Obecnie zabytek w dalszym ciągu jest wielorodzinnym budynkiem mieszkalnym i można go zobaczyć tylko z zewnątrz.
Dwór
Pierwszy, obronny dwór na terenie Krasnej Góry prawdopodobnie powstał w XIV lub XV w. Obecny budynek został wzniesiony w drugiej połowie osiemnastego stulecia. Barokowy dwór przebudowano w stylu klasycystycznym w połowie XIX w. Kolejna modernizacja miała miejsce w pierwszej połowie XX w. W czasach późniejszych zabytek był kilkukrotnie remontowany. Budynek murowany z cegły, otynkowany, wzniesiony na rzucie prostokąta, dwukondygnacyjny, nakryty dachem naczółkowym z wystawką. Fasada jedenastoosiowa, z centralnie usytuowanym głównym wejściem ozdobionym pilastrowym portalem. Elewacje zachowały ozdobne detale architektoniczne: boniowane lizeny, wydatne gzymsy, obramowania otworów okiennych. Układ wnętrz dwutraktowy z sienią na osi budynku. Do dworu przylega rozległy park typu naturalnego, przeważa w nim drzewostan liściasty, szczególnie godne uwagi są dęby szypułkowe o pomnikowych rozmiarach. W pobliżu zachowane budynki gospodarcze dawnego folwarku, wśród nich warto zwrócić uwagę na murowany spichlerz pochodzący z 1833roku.
Zabytki w Krasnej Górze
Do rejestru zabytków w Krasnej Górze wpisanozespół dworski: dwór i spichrz (8.05.1965r., nr rej.: 1013/65), park (2.02.1984r., nr rej.: 98/84).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Krasnej Góry jest niestety niemożliwy. Podróżującym samochodem proponuję jechać autostradą A4 z Gliwic w kierunku Wrocławia do węzła Prądy, następnie DK 46 w stronę Nysy. Za Niemodlinem należy skręcić w prawo w DK 385 prowadzącą do Grodkowa. W miejscowości Pielgrzymowice z tej ostatniej trasy trzeba skręcić w lewo w lokalną drogę do Krasnej Góry. Odległość: w jedną stronę około 110 km. Samochód można zaparkować przed dworem.
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2011 r.
