Powiat strzelecki, gmina Izbicko
(nazwa niemiecka: Schedlitz, w latach 1936-1945 Alt Siedel, Kreis Gross Strehlitz)
Pierwsza wzmianka o miejscowości: 1302r.
Rys historyczny i stan obecny:
Początkowo miejscowość należała do rodziny Kiczków. W 1361r. jako właściciel Siedlca wzmiankowany był Egyd Kiczka. Następnie wioskę posiadał ród Czaiko. Jan Czaiko z Siedlca w 1454r. sprzedał majątek w Starej Bzinicy koło Dobrodzienia. W dokumencie z 1469r. ponownie pojawia się Jan Czeika, a w 1502r. Johann Czayka von Sedletz wchodził w skład komisji rozgraniczającej Krapkowice i Rogów Opolski. Kolejnymi właścicielami Siedlca byli przedstawiciele rodu Pluschnitski. W 1535r. Piotr Pluschnitski zapisał swojej żonie Zofii wiano na Płużnicy i Siedlcu. W drugiej połowie XVII w. wioska należała do Jana von Kochtitzki (zm.1694r.) z Poznowca, od 1682r. małżonka Rozyny, córki Mikołaja juniora von Frankenberg (ur.1584r., zm.1669r.) z Gosławia i Rożnowa. Po śmierci Jana von Kochtitzki Siedlce prawdopodobnie nabył Balthazar von Larisch (zm.1702r.), właściciel licznych majątków w okolicy Strzelec Opolskich, pełniący między innymi funkcję starosty powiatu opolskiego. W rękach Larischów miejscowość pozostała do 1799r., a następnie w spadku otrzymała ją rodzina von Strachwitz. W 1845r. właścicielem Siedlca był hrabia Hyazinth von Strachwitz. W 1857r. majątek w wiosce należał do hrabiego Hyazintha Ernsta von Strachwitz. W latach 1886-1921 jako posiadacz dóbr w Siedlcu wymieniony był rotmistrz hrabia Hyazinth von Strachwitz. W 1886r. majątek liczył 595ha, w tym 420ha pól uprawnych, 6ha łąk, 151ha lasów, 2ha stawów oraz 16ha parku, dróg i podwórzy gospodarczych. Dobra w Siedlcu wchodziły w skład majoratu Kamień Śląski (Majoratscherrschaft Gross Stein). Po 1921r. fideikomis otrzymał syn hrabiego Hyazinth von Strachwitz, Hyazinth von Strachwitz junior (ur.1893r., zm.1968r.). Pozostał on właścicielem dóbr do końca drugiej wojny światowej. W 1937r. dobra Kamień Śląski liczyły w sumie 4109,2ha, w tym Siedlec 583,84ha (278ha pól uprawnych, 13,5ha pastwisk, 3,5ha ogród, 279,34ha lasów, 5ha podwórzy gospodarczych, 3ha dróg, 1,5ha stawów). Hyazinth von Strachwitz junior był najbardziej znanym członkiem rodziny z Kamienia Śląskiego. W czasie drugiej wojny światowej służył w wojskach pancernych. Awansował do stopnia generała brygady.
Nieistniejący dwór
Pierwsza siedziba o charakterze obronnym została wzniesiona w Siedlcu około połowy XIV w. przez rodzinę Kiczków. Około 1685r., być może w jej miejscu, Jan von Kochtitzki wybudował dwór. Rezydencja w czasach późniejszych została przebudowana. Trudno określić jaką funkcję dwór pełnił w XIX i XX w. W tym czasie majątek należał do rodziny von Strachwitz, której główną siedzibą był pałac w pobliskim Kamieniu Śląskim. W 1945r. dwór w Siedlcu został uszkodzony przez oddziały Armii Czerwonej. W czasach Polski Ludowej ruinę rozebrano. Obecnie w miejscowości pozostały jedynie zabudowania folwarczne. Część z nich przebudowano w drugiej połowie XX w. W tym czasie na terenie dawnego folwarku wzniesiono również dużo nowych budynków gospodarczych.
Nieistniejący dwór w Siedlcu był murowany z kamienia łamanego, potynkowany, założony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym z lukarnami. Fasada była ośmioosiowa, z asymetrycznie usytuowaną czworoboczną wieżą, nakrytą cebulastym hełmem. W przyziemiu wieży znajdowało się główne wejście do rezydencji. Wnętrza dworu były w układzie dwutraktowym, z częścią pomieszczeń nakrytą sklepieniami kolebkowymi i krzyżowymi.
Zabytki w Siedlcu
Do rejestru zabytków w nie wpisano żadnego obiektu w Siedlcu.
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Siedlca zapewniają autobusy PKS kursujące między innymi z Kamienia Śląskiego i Strzelec Opolskich. Ze względu na możliwość znalezienia przesiadki lepiej wybrać dojazd przez Strzelce Opolskie. Do miasta można dotrzeć pociągiem, np. z Gliwic lub Opola. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Nogawczyce, następnie DK88 do Strzelec Opolskich. Z miasta najlepiej wyjechać DK409 w stronę Gogolina. Za miejscowością Ligota Dolna z tej ostatniej trasy należy skręcić w prawo w lokalną drogę prowadzącą do Siedlca przez Sprzęcice. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 60km. Dawny folwark znajduje się na prawo od głównej drogi. Samochód trzeba zostawić na poboczu.
Damian Dąbrowski,
Luty 2012 r.
