Powiat strzelecki, miasto
(nazwa niemiecka Leschnitz, w latach 1936-1945 Bergstadt, Kreis Gross Strehlitz)
Zabytki w Leśnicy
Do rejestru zabytków w Leśnicy wpisano m.in.: osiedle zabytkowe, nr rej.: 155/57 z 12.09.1957r. (wypis z księgi rejestru); kościół parafialny p.w. Świętej Trójcy, 1717r., 1843r., nr rej.: 1135/66 z 10.02.1966r.; kościół cmentarny p.w. Najświętszej Marii Panny, XVI/XVII w., XIX w., nr rej.: 1136/66 z 10.02.1966r.; mogiłę zbiorową powstańców śląskich, na cmentarzu parafialnym, 1981r., nr rej.: 204/89 z 1989r. - dworzec kolejowy, ul. Dworcowa 20-22, 1933-36, nr rej.: A-81/2009 z 11.02.2009r.; dom, ul. Bolesława Chrobrego 11, 1 poł. XIX, nr rej.: 1889/67 z 12.10.1967r. (nie istnieje); dom, ul. Bolesława Chrobrego 15 (d. 17), 1 poł. XIX, nr rej.: 1891/67 z 12.10.1967r.; dom, ul. Strzelecka 3, pocz. XIX, nr rej.: 1899/67 z 12.10.1967r. (nie istnieje); młyn wodny, ul. Porębska 6, XIX, nr rej.: 972/65 z 28.01.1965r. (nie istnieje ?).
Wójtostwo Leśnica (Freyvogten Leschnitz) wzmiankowano w 1534r. W 1787 roku jego właścicielem był hrabia von Gesler. Wzmiankowano folwark, 15 gospodarstw zagrodników, 7 gospodarstw chałupników, 5 młynów. W tej części Leśnicy mieszkało 114 osób. W 1830 roku dobra należały do Pani landratowej von Ivermois, z domu Grust. Piętnaście lat później wójtostwo było własnością barona von Richthofena. Poza folwarkiem w majątku działała także gorzelnia. W źródłach z 1856 i 1857 w Leśnicy wzmiankowano starszego ziemskiego i byłego starostę powiatowego Ludwiga barona von Richthofena. Przed 1872 rokiem posiadłość przeszła w ręce królewskiego radcy Antona Himmla, od którego dzierżawili ją właściciel browaru Steinitz i właściciel gospody Fuhrmann ze Strzelec Wielkich. Od 1880 roku wójtostwo należało do rotmistrza Arthura Böhnischa. W 1894 roku liczyło 349ha - w tym 288ha pól uprawnych, 9,5ha łąk, 44ha lasów, 7,5ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. W latach 1900-1905 właścicielami byli bracia Johannes i Franz Gregor. W 1905 roku Johannes Gregor sprzedał posiadłość porucznikowi Karlowi Riedingerowi. Pozostał on właścicielem dóbr przynajmniej do 1912 roku. Włości miały powierzchnię 349,5ha - w tym 290ha pól uprawnych, 9,5ha łąk, 2ha pastwisk, 42ha lasów, 5,5ha parku, ogrodu, dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. W kolejnych latach większość majątku została rozparcelowana. W 1930 roku resztówka licząca 117,9ha - w tym 98,7ha pól uprawnych, 10,9ha łąk, 3,6ha ogrodu, 4,7ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków – należała do prezydenta Prowincji Górnośląskiej. Sytuacja nie uległa zmianie przynajmniej do 1937 roku, Gospodarstwem zarządzał dyrektor ziemski Wasner. Po drugiej wojnie światowej majątek przejęło państwo polskie. Obecnie obszar obejmujący między innymi dawny folwark oraz park i ogród wójtostwa w Leśnicy należy do Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej Prowincji Opolskiej. Teren wokół ogrodzono wysokim murem. Brak możliwości zwiedzania, a nawet trudno dostrzec co tak naprawdę przetrwało za murem. Dwór prawdopodobnie został rozebrany po 1945 roku i obecnie nie ma po nim śladu. Zachowała się część zabudowań mieszkalnych i gospodarczych dawnego folwarku.
Dwór na początku XX wieku
Źródło: Weber Robert, Schlesische Schlosser, tom 2, tablica nr 76.
Dawne wójtostwo znajduje się na zachodnim krańcu Leśnicy pomiędzy ulicami: Żyrowską, Klasztorną i Zdzieszowicką.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2017r.
