Powiat kędzierzyńsko-kozielski, gmina Pawłowiczki
(nazwa niemiecka Dobroslawitz, w latach 1936-1945 Ehrenhöhe, Kreis Cosel)
Zabytki w Dobrosławicach
Do rejestru zabytków nie wpisano żądnego obiektu w Dobrosławicach. W ewidencji zabytków uwzględniono m.in. kapliczkę (nieopodal domu przy ul. Wiejskiej 61), park podworski, zespół dworsko-folwarczny, ul. Wiejska 69: spichlerz i dwie obory.
Do 1810 roku wioska wchodziła w skład dóbr klasztoru cystersów w Rudach. Następnie w skutek sekularyzacji dóbr kościelnych w Królestwie Prus majątek został włączony w skład królewskiej domeny. W 1811 roku wieś otrzymał książę von Hessen-Kasel. W jego rękach włości pozostały przynajmniej do 1830 roku. Kolejnymi właścicielami posiadłości byli: w 1845 r. Wiese, w latach 1856-1861 Franz Radler, w 1866 r. porucznik w stanie spoczynku Pinder, w 1872 r. Miketta, w 1876 r. porucznik Braune. Jak widać żaden z właścicieli nie był długo związany w majątkiem w Dobrosławicach. W opisie miejscowości z 1845 r. wzmiankowano folwark, 37 domów, 216 mieszkańców, w tym 6 ewangelików, hodowlę owiec merynosów. Przed 1886 rokiem włości nabył Rudolf Leonard Ferdinand von Oheimb (ur. 1839 r., zm. 1905 r.) z Wronina. W 1905 r. po śmierci męża dobra otrzymała w spadku wdowa po nim Pani Toni Amalia Celestyna z domu Himml (ur. 1845 r.). Po śmierci matki włości objął Rudolf Leonard Ferdinand Joseph Hugo von Oheimb (ur. 1866 r.), który już wcześniej pełnił funkcję zarządcy. W jego rękach dobra pozostały przynajmniej do 1937 roku. W tym czasie liczyły 191,5 ha: 181 ha pól uprawnych, 2 ha łąk, 3 ha pastwisk, 3 ha lasu, 2,5 ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.
Zdjęcia nieistniejącego dworu pochodzą: z karty ewidencyjnej zabytku zielonej (nr 4, źródło: www.zabytek.pl), przekazane przez właściciela (nr 2 i 3 ) oraz nr 1 ze strony:
https://polska-org.pl/9510284,foto.html?idEntity=9510254 (dostęp: 25.02.2025 r.)
Dwór został zbudowany w 1837 roku. Prawdopodobnie właścicielem w tym czasie był już Wiese, wzmiankowany w 1845 roku. W pierwszej połowie XIX wieku wzniesiono również oficynę i większość zabudowań gospodarczych dawnego folwarku. Na początku XX wieku wybudowano nowoczesną oborę, wykonano nowe ogrodzenie ogrodu i folwarku, w parku przeprowadzono liczne nasadzenie, m.in. aleję kasztanowców prowadzącą do rezydencji.
Po 1945 roku majątek w Dobrosławicach został przekazany w zarząd miejscowemu Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu. W rezydencji urządzono m.in. świetlicę dla pracowników. Budynek w 1945 roku został rozszabrowany, jednak jeszcze w 1963 r. jego stan oceniano jako dobry. Dekady zaniedbań sprawiły, że w latach 80. XX wieku dwór był już mocno zdewastowany, przeciekał dach, ściany były zawilgocone. Ostatecznie rezydencję rozebrano w 1988 roku i obecnie w parku nie ma po niej śladu. Zrujnowana i zburzona została także oficyna i większość zabudowań folwarcznych. Nieistniejący dwór był niewielkim budynkiem, wzniesionym na planie prostokąta, podpiwniczonym, parterowym, z częściowo użytkowym poddaszem, nakrytym dachem dwuspadowym. Bryłę dworu urozmaicały ryzality, szczyty oraz lukarny. Elewacje ozdabiały gzymsy, nadokienniki, opaski wokół okien, boniowanie. Wejście do budynku umiejscowiono asymetrycznie, nie było szczególnie zaakcentowane. Układ wnętrz był dwutraktowy, z holem i klatką schodową między traktami. Z zespołu dworsko-folwarcznego pozostało kilka zabudowań gospodarczych. Przetrwał także niewielki park (0,8 ha). Park naturalistyczny został założony około 1837 roku. Zachowany częściowo starodrzew. Pierwotny układ dróg i ścieżek został zatarty.
Obecnemu właścicielowi majątku serdecznie dziękuję za umożliwienie wykonania fotografii, ciekawą rozmowę i przekazanie cennych informacji na temat historii Dobrosławic. Szczególną wartość mają zdjęcia prezentujące nieistniejącą rezydencję.
Dobrosławice położone są około 22 kilometry na południowy-zachód od Kędzierzyna-Koźla. Z miasta powiatowego dojazd DK38 w kierunku Głubczyc do Pawłowiczek i dalej lokalną drogą przez Chrósty i Dobieszów. Zespół dworsko-parkowy znajduje się w centrum Dobrosławic, na południe od DW417. Przybliżona lokalizacja nieistniejącego dworu:
50.197308203852444, 18.00227217558174
Damian Dąbrowski,
Luty 2025 r.
