Powiat głubczycki, miasto
(nazwa niemiecka: Katscher, Kreis Leobschütz)
Rys historyczny i stan obecny:
Majątek w Kietrzu należał do rodu von Gaschin od 1557 do 1877 roku. Następnie przeszedł w ręce rodu Henckel von Donnersmarck. W centrum miasta, w parku w pobliżu kościoła parafialnego p.w. św. Tomasza znajdują się ruiny zamku zbudowanego w XVI w. przez Gaschinów. Po pożarze w 1829 r. odbudowanego i przebudowanego na pałac. Zabytek zniszczony w czasie działań wojennych w 1945 r. Pałac murowany z cegły i kamienia. Według danych z lat 60-tych otynkowany, piętrowy, częściowo na sklepionych piwnicach. Wzniesiony na rzucie nieregularnego czworoboku, o ścianach lekko zaokrąglonych, opięty nowszymi wydatnymi skośnymi szkarpami. W niektórych pomieszczeniach przyziemia przetrwały sklepienia kolebkowe. Na ścianie elewacji wsch. widoczne były fragmenty dekoracji sgraffitowej o motywach geometrycznych z XVI / XVII w. W elewacji pn. kartusz herbowy rodziny Gaschin, kamienny z XVIII w.
Stan obecny (sierpień 2006 roku): Zachowane piwnice, część sklepiona kolebkowo, fragmenty murów parteru oraz dwie szkarpy. Brak śladów po dekoracji sgraffitowej oraz kartusza herbowego Gaschinów. Obiekt zaniedbany, zaśmiecony, zarośnięty chwastami.
Informacje praktyczne i dojazd:
Ruiny znajdują się w blisko rynku na którym można zostawić samochód. W pobliżu rynku znajduje się również przystanek PKS. Autobusy jeżdżą m.in. do Raciborza i Głubczyc. Do Raciborza można dojechać pociągiem z Katowic przez Rybnik lub z Gliwic przez Kędzierzyn – Koźle. Dawniej można było dojechać koleją do samego Kietrza, ale od 1992 r. ruch pasażerski na linii kolejowej do Kietrza został wstrzymany. W dawnym dworcu obecnie znajdują się lokale mieszkalne i biurowe. Część magazynowa stacji została zburzona wiosną 2008 r.
Wybierającym się do Kietrza samochodem proponuję dojazd: z Gliwic do Sośnicowic DK 408, następnie do Raciborza DK 919, a dalej drogą 416 prosto do Kietrza. W jedną stronę nieco ponad 60 km.
W miejscowości warto zobaczyć jeszcze kościół Św. Tomasza, wzniesiony w XVIII w. na miejscu starszego, wzmiankowanego już w 1266 r. Obecny kościół to trzynawowa bazylika z emporami z bogatym barokowym wyposażeniem wnętrza. Na rynku stoi interesująca XVIII wieczna kolumna Nawiedzenia NMP oraz posągi św. Floriana z XVIII w. i św. Józefa z Dzieciątkiem z 1 poł. XIX w. W okolicy m.in.: pałace w Szczytach i Krowiarkach, drewniane kościoły w Pietrowicach Wielkich i Baborowie.
Damian Dąbrowski,
styczeń 2009 r.
