Moravskoslezský kraj – województwo morawsko-śląskie
(nazwa polska: Rudolcice Śląskie, nazwa niemiecka: Rosswald)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwsza informacja źródłowa o Rudolticach pochodzi z 1255 r., kiedy to biskup Ołomuńca Bruno von Schaumburg nadał je w lenno swojemu stolnikowi Herbordowi von Füllstein. Miejscowość należała do jego potomków do XV w. i dzieliła losy zamku w Bohušovie. W 1437 r. Rudolticé przeszły na własność rodziny Supów, która prawdopodobnie na przełomie XV i XVI w. wzniosła w nich pierwszy zamek. W drugiej połowie XVI w. Jan Sup przebudował twierdzę na renesansową rezydencję. W 1566 r. majątek zakupił Wacław Sedlnicki z Choltic. Rudolticé należały do jego potomków do początku wojny trzydziestoletniej. Piotr Młodszy Sedlnicki opowiedział się w niej przeciwko cesarzowi, co doprowadziło do konfiskaty jego posiadłości. Dobra rudoltickie w 1623 r. zakupił Maksymilian von Dittrischstein, który siedem lat później odsprzedał je hrabiemu Jerzemu von Hodic. Rodzina von Hodic posiadała Rudolticé do 1773 r. Juliusz Leopold von Hodic (zm 1686) rozpoczął barokową przebudowę rezydencji. Kolejne prace budowlane przy pałacu prowadził jego syn Karol Józef (zm. 1741) i wnuk Albert (zm. 1778). W czasach Alberta von Hodica w Rudolticach funkcjonował teatr, często organizowano przyjęcia na których również bywał król pruski Fryderyk II, krewny małżonki hrabiego, Zofii von Bayreuth. Rezydencja Hodiców była bardzo znanym i popularnym miejscem, nazywanym „śląskim Wersalem”. Wszystko to skończyło się w latach 70-tych XVIII w. Rosnące długi sprawiły, że Albert von Hidic sprzedał część majątku, a gdy to nie przyniosło skutku uciekł przed wierzycielami do Poczdamu, gdzie zmarł w 1778 r. W 1791 r. na licytacji Rudolticé kupił Karol Antoni von Badenfeld. W XIX w. właściciele majątku często się zmieniali, a miejscowy pałac i park bardzo podupadły. W 1889 r. dobra należały do kupca z Karniowa, Henryka Steuera. Do 1942 r. posiadał je Franz Andres, również kupiec. W czasie drugiej wojny światowej w rezydencji urządzono schronisko dla matek z dziećmi, by później przekazać ją ministerstwu propagandy III Rzeszy. Po 1945 r. upaństwowiony pałac wykorzystywano jako siedzibę różnych państwowych i samorządowych instytucji. Mieściły się w nim miedzy innymi biura gospodarstwa rolnego i skład ministerstwa zdrowia. Obecnie w pałacu znajduje się niewielkie muzeum, czynne w weekendy od maja do października.
Barokowy pałac złożony z czterech skrzydeł wzniesionych wokół prostokątnego dziedzińca. Budynek murowany z cegły, potynkowany, częściowo podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z attykowym poddaszem. Fasada (elewacja południowa) trzynastoosiowa z centralnie umieszczonym przejazdem ponad którym umieszczono czworoboczną wieżę, zwieńczoną blankami. Po bokach fasadę zamykają znacznie wysunięte dwuosiowe ryzality. Elewacje pierwotnie o bogatych podziałach, z rozbudowanymi gzymsami, boniowaniem i licznymi stiukowymi detalami, obecnie w części uproszczone. Skrzydła północne i południowe dwutraktowe, z przejazdami na osi, skrzydło wschodnie zdominowane przez kaplicę zakończoną nietypowym trójczłonowym elipsowatym prezbiterium. Pałac otacza niewielki park krajobrazowy ze sztucznym jeziorem i licznymi okazami starodrzewu.
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Slezskich Rudlotic można dojechać autobusem z Krnova. Problemem jest dojazd z Polski do Krnova. Najlepiej wyruszyć pociągiem z Katowic do Chałupek. W ciągu dnia jedzie tylko kilka pociągów, czas jazdy ponad 2 godziny. Z dworca w Chałupkach należy przejść około 2 km na rynek w Starym Bohuminie skąd odjeżdżają autobusy do dworca kolejowego w Nowym Bohuminie. Autobusy jeżdżą często, co 30-60 minut, czas jazdy 10 minut. Dalej jedziemy czeskimi kolejami, w zależności od godziny odjazdu z 1 lub 2 przesiadkami: przez Ostravę-Svinov i Opavę vychod. Przykładowy dojazd: pociąg z Katowic 5:08 w Chałupkach 7:17. Pociąg z Bohumina 9:12 w Ostrava Svinov 9:29 i dalej odjazd o 10:06 w Krnovie jesteśmy o 11:01. Autobus z Krnova wyrusza o 12:21 i jest w Slezskich Rudolticach o 13:23.Ze względu na trudności komunikacyjne opisywaną wycieczkę polecam jako dwudniową z noclegiem w Czechach. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 do węzła Pławniowice, a dalej DK 40 w kierunku Prudnika. W Głogówku należy skręcić w DK 416 do Klisina, skąd lokalną droga przez Pomorzowice można dotrzeć do granicy państwa w Pomorzowiczkach. W Czechach z miasta Osoblaha należy wyjechać DK 457, po czym jechać bocznymi drogami przez Bohušov i Ostrą Hore. Odległość: w jedną stronę około 100 km. Na miejscu samochód można zostawić na rynku na południe od pałacu.
Damian Dąbrowski,
Luty 2010 r.