Powiat wołowski, gmina Wołów

(nazwa niemiecka: Wersingawe, w latach 1937-1945 Hohenau, Kreis Wohlau)

 

 

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z „Księgi uposażeń biskupstwa wrocławskiego” datowanej na przełom XIII i XIV wieku. W 1842 roku majątek w Warzęgowie nabył baron von Stosch. Według źródła z 1845 roku właścicielem dóbr pozostawał baron von Stosch. Przed 1856 roku majątek przeszedł w ręce rodziny von Siegsfeld. W 1872 roku w Warzęgowie wzmiankowano porucznika Juliusa von Siegsfeld. Juliusz von Stiegsfeld pełnił również funkcję deputowanego powiatowego. W 1886 roku majątek w Warzęgowie liczył 218ha, w tym 160ha pól uprawnych, 13ha łąk, 5ha pastwisk, 21ha lasów, 12ha stawów, 7ha dróg i podwórzy gospodarczych. Porucznik Julius von Siegsfeld właścicielem posiadłości pozostał przynajmniej do 1894 roku. W 1902 roku dobra należały do jego spadkobierców. W 1904 roku Joseph Simon odkupił od rodziny von Siegsfeld dobra w Warzęgowie. Ppozostał on właścicielem majątku przynajmniej do 1930 roku. Z czasem jego sytuacja finansowa musiała ulec pogorszeniu, ponieważ w 1930 roku współwłaścicielem dóbr był już bank (Bkk Schles. Landsch. Bank Breslau). W tym czasie posiadłość liczyła 214ha, m.in. 135ha pól uprawnych, 8,5ha łąk, 41,5ha lasów, 6ha stawów, 1ha parku, 2ha ogrodu, 5ha dróg i podwórzy gospodarczych. Przed 1937 rokiem majątek w spadku otrzymali Theodor i Alfred Simon. Współwłaścicielem był bank - Bkk Kreissparkasse Wohlau. Powierzchnia i zagospodarowanie gruntów nie uległy zmianie w stosunku do 1930 roku. Po drugiej wojnie światowej majątek przejęło państwo polskie. Po znacjonalizowaniu posiadłości pałac zamieniono w wielorodzinny budynek mieszkalny. W latach 1971-1991 w Warzęgowie prężnie działał Klub Prasy i Książki „Ruch”, być może jego siedziba znajdowała się w dawnej rezydencji. Obecnie pałac w dalszym ciągu pełni funkcję mieszkalną. Budynek można zobaczyć z zewnątrz. Teren wokół nie jest ogrodzony.

 

Pałac

Rezydencja i cechach klasycystycznych została zbudowana prawdopodobnie na początku XIX wieku. Budynek wraz z folwarkiem wzmiankowany był w 1845 roku. Pałac w Warzęgowie jest murowany z cegły, potynkowany, założony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, nakryty dachem naczółkowym. Fasada (elewacja południowa) dziewięcioosiowa. Centralną trzyosiową część fasady akcentują podziały pilastrowe oraz niewielka wystawka zwieńczona trójkątnym przyczółkiem. Na osi elewacji ogrodowej ganek o konstrukcji murowano-drewnianej. W części elewacji zmieniono układ osi. Najlepiej prezentuje się fasada, która w przyziemiu zachowała pseudoboniowanie. Z ozdobnych detali architektonicznych do dziś przetrwały również gzymsy między kondygnacjami i gzyms wieńczący.

Od północy do pałacu przylega park. Elewacja rezydencji skierowana jest na dziedziniec folwarczny. Wokół dziedzińca częściowo zachowane zabudowania gospodarcze dawnego folwarku.

 

Zabytki w Warzęgowie

Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Warzęgowie. W ewidencji zabytków miejscowości znajdują się między innymi kościół filialny p.w. św. Wojciecha (dawniej kościół ewangelicki), cmentarz poewangelicki, zespół pałacowy: pałac, obecnie dom mieszkalny nr 35, oficyna mieszkalno-gospodarcza, budynek gospodarczy, obora, wszystkie budynki nr 34, chlew, park pałacowy.

 

Informacje praktyczne i dojazd

Dojazd komunikacją publiczną do Warzęgowa zapewniają między innymi autobusy PKS kursujące z Wołowa. Do samego Wołowa można dotrzeć np. autobusami i pociągami z Wrocławia. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Wrocław Południe, następnie autostradową obwodnicą miasta (A8) do węzła Wrocław Północ i dalej DK5 w stronę Poznania. Za miejscowością Prusice z tej ostatniej trasy należy skręcić w lewo w drogę do Krościny Małej. Z Krościny Małej trzeba wyjechać lokalną drogą prowadzącą przez Jagoszyce i Chodlewko do miejscowości Borówek, gdzie należy skierować się w prawo DK342. Ta ostatnia trasa prowadzi do Strupiny. Ze Strupiny trzeba wyjechać DK339 w kierunku Wołowa. Warzęgowo położone jest przy wspomnianej drodze krajowej. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 230km. Pałac i dawny zespół folwarczny znajdują się w centrum Warzęgowa, na północ od DK339. Samochód można zaparkować na terenie dawnego folwarku.

 

Damian Dąbrowski,

Kwiecień 2013 r.

 

Joomla templates by a4joomla