Powiat dzierżoniowski, gmina Niemcza
(nazwa niemiecka: Klein Ellghuth, Kreis Nimptsch, w latach 1932-1945 Kreis Reichenbach)
Zabytki w Ligocie Małej
Do rejestru zabytków w Ligocie Małej wpisano park, nr rej.: A/4399/966/WŁ z 30.09.1983r. Ponadto w ewidencji zabytków znajduje się dawny młyn, obecnie dom mieszkalny nr 13. Zniszczony dwór oraz zabudowania dawnego folwarku nie zostały ujęte ani we wpisie, ani w ewidencji zabytków.
Dwór w Ligocie Małej został wzniesiony w XVII wieku. Rezydencję przebudowano w kolejnym stuleciu. Majątek w miejscowości należał między innymi do rodzin von Lohenstein, von Pfeil, von Bissing. W 1872 roku dobra rycerskie Ligota Mała były własnością barona Willego von Bissinga. W 1894 roku właścicielkami posiadłości o powierzchni 194ha były już baronówny Ernestine i Maximiliane von Bissing. W 1937 roku majątek liczący 141ha należał do Walthera von der Oelsnitz. Po 1945 roku posiadłość przejęło państwo polskie. Rezydencja była wykorzystywany jako wielorodzinny budynek mieszkalny. Zdjęcia na portalu fotopolska.eu http://dolnoslaskie.fotopolska.eu/265115,foto.html?o=b63933&p=1 pokazują, że jeszcze w 1978 roku dwór był w niezłym stanie technicznym. Według informacji uzyskanych od jednego z mieszkańców Ligoty Małej dawna rezydencja stała jeszcze kilkanaście lat temu, następnie budynek zburzono. Więcej szczegółów trudno ustalić. Dwór w Ligocie Małej to kolejna ofiara bezprawia w III Rzeczpospolitej, o zagładzie której stara się zachować milczenie. Mimo wszystko o budynku przypominają pozostałe na zarośniętym wzgórzu fragmenty murów obwodowych.
Dwór w Ligocie Małej na przedwojennych fotografiach
Źródło: http://dolnoslaskie.fotopolska.eu/265109,foto.html?o=b63933&p=1 (dostęp: 14.01.2016r.).
Źródło: http://dolny-slask.org.pl/5246077,foto.html?idEntity=518863 (dostęp: 14.1.2016r.)
Dwór w Ligocie Małej był budynkiem murowanym, dwuskrzydłowym, dwukondygnacyjnym, nakrytym dachem mansardowym. Elewacje posiadały podziały ramowe wykonane za pomocą gzymsów, pilastrów i boniowanych lizen.
Po majątku w Ligocie Małej pozostał zaniedbany park, zamieniony w zdziczały las oraz dawny folwark wykorzystywany przez zakład kamieniarski. Obecnie staw w parku wpisanym do rejestru zabytków (!) zasypywany jest odpadami ze wspomnianego zakład kamieniarskiego…
Dawny majątek w Ligocie Małej położony jest w południowej części miejscowości. Na miejscu brak parkingu. Samochód można zostawić na poboczu drogi, na obrzeżu parku. Ligota Mała znajduje się około 7 kilometrów na południowy-zachód od Niemczy. Do Niemczy i pobliskiego Przerzeczyna-Zdroju można dotrzeć trasą DK8 prowadzącą z Wrocławia do Kłodzka. Z Przerzeczyna-Zdroju do Ligoty Małej prowadzą drogi lokalne (około 3 km).
Damian Dąbrowski,
Styczeń 2016r.
