Powiat jeleniogórski, dzielnica miasta Piechowice
(nazwa niemiecka: Petersdorf Wernersdorf, Kreis Hirschberg)
Pierwsza wzmianka o miejscowości: Pakoszów został założony na przełomie XIII i XIV wieku.
Właściciele majątku: w pierwszej połowie XVIII w. dobra należały do burmistrza Jeleniej Góry Johanna Martina Gottfrieda. Gottfried posiadający znaczny majątek ufundował w Pakoszowie w 1725 roku barokowy pałac. Po śmierci burmistrza Jeleniej Góry wdowa po nim wyszła za mąż za Georga Friedricha Smitha i przekazała mu pakoszowską rezydencję. W 1771 r., również w efekcie małżeństwa, majątek wraz z pałacem otrzymała rodzina Hessów. W rękach jej przedstawicieli posiadłość pozostała do 1945 roku. Po wojnie w pałacu urządzono dom dziecka, następnie budynek stał pusty i niszczał. W latach 90-tych zabytek został sprzedany osobie prywatnej. Nowy właściciel nie był jednak w stanie podołać kosztom remontu i w 2002 roku sprzedał go Haganowi Hartmannowi, potomkowi rodziny Hessów. Obecnie w pałacu prowadzone są prace remontowe, w obiekcie ma funkcjonować ekskluzywny hotel. Teren wokół zabytku ogrodzony, budynek można zobaczyć z zewnątrz z większej odległości.
Pałac
Barokowy pałac zbudowany w 1725 r. składa się z korpusu i skrzydła mieszczącego pierwotnie bielarnię. Na północny-wschód od pałacu znajduje się dawny młyn foluszniczy połączony z nim drewnianym łącznikiem. Pałac częściowo przebudowany w XIX w., uszkodzony w 1945 r., remontowany w latach 1959-1961. Budynek murowany z kamienia i cegły, potynkowany. Główne skrzydło wzniesione na rzucie prostokąta, podpiwniczone, dwukondygnacjowe, nakryte dachem mansardowym z lukarnami. Fasada jedenastoosiowa, zamknięta dwukondygnacjowymi, dwuosiowymi ryzalitami. Elewacje ożywiają tworzące podziały ramowe gzymsy i lizeny, kamienne obramowania otworów okiennych i podokienniki. Układ wnętrz dwutraktowy, w część pomieszczeń zachowane sklepienia kolebkowe. W niektórych salach przetrwały resztki dekoracji stiukowych, fragmenty oryginalnej stolarki oraz kominki. Obecnie najcenniejszym pomieszczeniem jest niewielki salonik o ścianach wyłożonych osiemnastowiecznymi płytkami fajansowymi pochodzącymi z Delf.
Zabytki w Pakoszowie
Do rejestru zabytków w Pakoszowie wpisano zespół pałacowy: pałac (1.09.1959 r., nr rej.: 630/619) i park (3.12.1977 r., nr rej.: 631/506/J).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Pakoszowa zapewniają autobusy linii nr 9 MZK Jelenia Góra. Z Górnego Śląska do Jeleniej Góry najlepiej jechać pociągiem z przesiadką we Wrocławiu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Legnicy do węzła Kostomłosty, następnie DK 5 do Bolkowa i DK 3 w stronę Szklarskiej Poręby. Ta ostatnia trasa prowadzi przez Pakoszów, w wiosce należy skręcić z niej w lewo w kierunku Sobieszowa. Pałac znajduje się na końcu miejscowości, na lewo od drogi. Odległość: w jedną stronę około 270 km. Samochód można zaparkować przed ogrodzeniem otaczającym dawną rezydencję.
Damian Dąbrowski,
Styczeń 2011 r.
