Powiat jeleniogórski, od 1976 r. dzielnica miasta Jelenia Góra
(nazwa niemiecka: Hermsdorf unterm Kynast, Kreis Hirschberg)
Początki miejscowości założonej u stóp zamku Chojnik sięgają XIV wieku. W 1387r. w Sobieszowie po raz pierwszy był wzmiankowany kościół parafialny p.w. św. Barbary (obecnie p.w. św. Marcina). Wioska wchodziła w skład dóbr rycerskich należących do rodu Schaffgotsch. Majątek w Sobieszowie w posiadaniu tej rodziny pozostał do 1945r. Schaffgotschowie przez kilka wieków rezydowali w pobliskim zamku Chojnik. Po pożarze zamku w 1675r. właściciele przenieśli swą rezydencję do Cieplic. W latach 1705-1712 Anton von Schaffgotsch wzniósł w Sobieszowie pałac, zaprojektowany przez mistrza murarskiego Scholza. W pałacu tym urządzono siedzibę majątku i urzędu leśnego. Po zakończeniu drugiej wojny światowej dobra Schaffgotschów zostały znacjonalizowane. W przebudowany pałacu w Sobieszowie umieszczono szkołę. Obecnie w dalszym ciągu budynek wykorzystywany jest w celach oświatowych i można go zobaczyć tylko z zewnątrz.
Pałac
Barokowa rezydencja z początków osiemnastego stulecia, przebudowana po 1945roku. Budynek murowany, potynkowany, zbudowany na rzucie prostokąta, podpiwniczony, trzykondygnacyjny, nakryty dachem dwuspadowym z lukarnami. Fasada jedenastoosiowa, z centralnym trzyosiowym ryzalitem, zamkniętym trójkątnym przyczółkiem. W elewacji tylnej analogiczny ryzalit. Elewacje zachowały część detali architektonicznych: pilastry w wielkim porządku akcentujące naroża budynku, okna w obramowaniach uszatych wykonanych w tynku, gzyms wieńczący i gzymsy między kondygnacjami, fryz z ornamentem liściastym oraz maszkaronami. W pomieszczeniach parteru sklepienia kolebkowe z lunetami. Przybudówka przy jednej z bocznych elewacji łączy pałac z nowszym budynkiem szkolnym. Do pałacu przylega rozległy dziedziniec folwarczny wokół którego dawne zabudowania gospodarcze z XVIII i XIX wieku.
Zabytki w dzielnicy Sobieszów miasta Jelenia Góra
Do rejestru zabytków w Sobieszowie wpisano między innymi: kościół parafialny p.w. św. Marcina (23.09.1965 r., nr rej.: 1421); zbór ewangelicki, obecnie kościół rzymsko-katolicki p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa (4.09.1980 r., nr rej.: 655/J); zamek „Chojnik” (osobny artykuł); willę przy ul. Cieplickiej 56 (21.05.1982 r., nr rej.: 746/J) oraz ogród (25.05.2000 r., nr rej.: 21/A/00); willę z ogrodem, ul. Cieplicka 168 (3.04.1996 r., nr rej.: 1257/J); pastorówkę, obecnie plebanię, ul. Cieplicka 219 (17.12.1998 r., nr rej.: 1348/J); zespół pałacowy przy ul. Karkonoskiej 4 (14.08.1987 r., nr rej.: 900/J): pałac, oficyna, budynek mieszkalno-gospodarczy, obory, spichrz, stodoła.
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Sobieszowa zapewnia MZK Jelenia Góra. W centrum miasta należy wsiąść do autobusy linii nr 15. Z Górnego Śląska do Jeleniej Góry najlepiej jechać pociągiem z przesiadką we Wrocławiu. Podróżującym samochodem proponuję jechać autostradą A4 w kierunku Legnicy do węzła Kostomłoty, następnie DK5 do Bolkowa i dalej DK3 w do Jeleniej Góry. W mieści najlepiej skręcić w DK 367 w stronę Kowar i dalej kierować się ulicą Wolności i Podgórzyńską do Podgórzyna, skąd DK 366 prowadzi do Sobieszowa. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 310 km. Samochód można zostawić na przygotowanych parkingach w centrum Sobieszowa, przy ul. Bronisława Czecha. Dawny folwark znajduje się tuż obok parkingów przy ul. Karkonoskiej, a widoczny z daleka pałac przy ul. Cieplickiej. Dokładny adres: ul. Cieplicka 196.
Damian Dąbrowski,
Październik 2011 r.
