Powiat trzebnicki, gmina Oborniki Śląskie
(nazwa niemiecka: Riemberg Warteberg, Kreis Wohlau)
Rys historyczny i stan obecny:
Na wzniesieniu zwanym Warteberg (Podgóra) znajdującym się na południe od centrum Rościsławic prawdopodobnie już w osiemnastym stuleciu wzniesiono jakiś okazały budynek. Obiekt zaznaczono bowiem na mapie księstwa oleśnickiego wykonanej przez J.W. Wielanda w 1739 roku. Na początku XIX wieku w tym miejscu wybudowano kawiarnię. W 1830 roku właścicielem budynku był wrocławski kupiec Nitschke. W 1840 roku kawiarnię nabył Konrad Kissling, pochodzący ze znanej rodziny wrocławskich browarników. W 1875 roku przebudował on obiekt na swoją willę. Kolejna przebudowa i powiększenie rezydencji miała miejsce na przełomie XIX i XX wieku. W tym czasie wzniesiono również oficynę oraz zabudowania gospodarcze. W 1910 roku rodzina Kissling cały zespół zabudowań przekazała prowincji śląskiej z przeznaczeniem na cele społeczne. W Rościsławicach utworzono sierociniec dla dzieci, prowadzony przez zakonnice. W sierocińcu tym pracowała Editha Stein Święta Teresa Benedykta od Krzyża (ur.1891r., zm.1942r). Pod koniec drugiej wojny światowej w zabudowaniach znaleźli schronienie Ślązacy uchodzący przed Armią Czerwoną. Po zakończeniu działań zbrojnych sierociniec przejęło państwo polskie. Następnie urządzono w nim działający do dziś Dom Pomocy Społecznej. Po wybudowaniu kompleksu nowych budynków willa rodziny Kissling nie jest użytkowana. Ze względu na lokalizację możliwość zwiedzania zabytku jest ograniczona. Budynek można zobaczyć z zewnątrz.
Gospoda, willa Kisslingów - pałac
Budynek pochodzący z pierwszej połowy XIX wieku, kilkukrotnie przebudowywany i rozbudowywany. Willa murowana z cegły, częściowo wzniesiona w konstrukcji ryglowej, o skomplikowanej bryle, częściowo parterowa, częściowo dwukondygnacyjna, z użytkowym poddaszem, nakryta wysokim dachem wielospadowym z lukarnami. Asymetryczna ośmioosiowa elewacja frontowa skierowana jest na północ. W elewacji południowej znajduje się kwadratowa czterokondygnacyjna wieża będąca dominantą obiektu oraz ozdobny dwukondygnacyjny drewniany ganek. Elewacje budynku nie posiadają cech stylowych. Bryłę willi urozmaicają ryzality, przybudówki, szczyty oraz wspomniana wieża. Dawny sierociniec otacza niewielki park. Na południe od willi wznoszą się zabudowania gospodarcze, natomiast na północny-wschód nowsze budynki Domu Pomocy Społecznej „Rościsław”.
Na portalu www.dolny-slask.org.pl można znaleźć widokówki przedstawiające wygląd budynku przed drugą wojną światową.
Źródło widokówki: http://dolny-slask.org.pl/3730356,foto.html?idEntity=520994 (dostęp: 12.01.2014r.)
Źródło widokówki: http://dolny-slask.org.pl/816195,foto.html?idEntity=520994 (dostęp: 12.01.2014r.)
Zabytki w Rościsławicach Podgóra
Do rejestru zabytków w Rościsławicach Podgóra wpisano zespół pałacowy, ul. Polna 43 (7.05.1992r., nr rej.: 666/W): pałac, oficyna, park (promenada).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Rościsławic zapewniają autobusy PKS kursujące m.in. z Góry, Obornik Śląskich, Wołowa i Wrocławia. Ze względu na możliwość znalezienia przesiadki polecam dojazd przez Wrocław. Z centrum Rościsławic do przysiółka Podgóra trzeba przejść około 1 kilometra ulicą Polną. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Wrocław Południe, następnie autostradową obwodnicą miasta (A8) do węzła Wrocław Północ. Z węzła najlepiej zjechać na DK5 w stronę Trzebnicy i skręcić w lewo w ulicę Meliorancką. Jazdę należy kontynuować ulicą Kominiarską prowadzącą do ulicy Pełczyńskiej (DK342). Trasą DK342 należy dojechać do Obornik Śląskich. Z miasta należy wyjechać ulicą Wołowską (DK340) prowadzącą do Rościsławic. Droga krajowa przebiega przez sam środek miejscowości. By dotrzeć do Podgórnej z DK340 (ul. Wołowska) w Rościsławicach należy skręcić w lewo w ul. Polną. Odległość: z Gliwic w jedną stronę niecałe 210km. Dawny zespół pałacowy znajduje się na końcu ulicy Polnej (adres nr 43). Samochód można zostawić na poboczu ulicy Polnej.
Damian Dąbrowski,
Styczeń 2014 r.
