Powiat namysłowski, gmina Domaszowice
(nazwa niemiecka: Noldau, Kreis Namslau)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwsza wzmianka źródłowa o miejscowości pochodzi z 1344 r. Braki w materiałach źródłowych uniemożliwiają dokładne prześledzenie losów wioski. W niejasnych okolicznościach Domaszowice stały się własnością rycerską i należały do rodu Engelhart, posiadającego liczne majątki na terenie Dolnego Śląska. W 1664 r. wzmiankowany był asesor sądowy okręgu Środa Śląska, Jerzy von Poser, właściciel licznych majątków, w tym Domaszowic koło Namysłowa. Na przełomie XVII i XVIII w. Domaszowice należały do rodziny von Nasse. Następnie miejscowość dzierżawił Ludwik von Boehm – Bezing (1688 – 1737). W 1795 r. część wioski należała do majątków joannitów z Namysłowa, które w 1811 r. zostały przejęte przez władze pruskie, a następnie sprzedane prywatnym właścicielom.
Dwór w Domaszowicach został wzniesiony około 1800 r. w stylu barokowo – klasycystycznym. Rezydencja została zniszczona podczas działań wojennych wiosną 1945 r. W latach 60-tych XX w. widoczny był jeszcze zarys budynku oraz sklepione kolebkowo piwnice. Obecnie w Domaszowicach pozostał tylko niewielki park, pozbawiony cenniejszych okazów dendrologicznych i śladów po dawnym dworze. Park znajduje się w niewielkiej odległości od linii kolejowej.
W wyniku działań wojennych w 1945 r. gmina Domaszowice została pozbawiona większości cennych zabytków. Zniszczeniu uległy między innymi dwory i pałace w: Domaszowicach, Siemysłowie, Gręboszowie. Obecnie na terenie gminy warto zobaczyć: pałac i park w Strzelcach, park i pozostałości zespołu pałacowego w Gręboszowie, drewniany kościół i park w Siemysłowie, park z dworem w Woskowicach Górnych.
Na terenie samych Domaszowic żaden obiekt nie jest wpisany do rejestru zabytków sztuki.
Informacje praktyczne i dojazd:
W Domaszowicach znajduje się dworzec kolejowy na trasie Kluczbork – Wrocław, dzięki czemu dojazd do miejscowości nie stanowi większego problemu. W miejscowości zatrzymują się, ale rzadko, pociągi jadące w kierunku Opola i Częstochowy. Z tego powodu podróżującym z Górnego Śląska polecam jazdę pociągiem z Tarnowskich Gór lub Katowic z przesiadką w Kluczborku. Wybierającym dojazd własnym samochodem proponuję jechać z Gliwic DK 78 do Tarnowskich Gór, następnie do Kluczborka DK 11 w kierunku Poznania i dalej DK 42 w stronę Namysłowa. Domaszowice leżą przy tej ostatniej trasie, w centrum miejscowości należy skręcić w prawo i skierować się do stacji kolejowej. Samochód można zostawić na poboczu drogi przebiegającej obok parku. Odległość: w jedną stronę około 130 km. Po drodze do Domaszowic warto zatrzymać się w posiadających cenne zabytki miastach: Lublińcu, Kluczborku i Wołczynie.
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2010 r.
