Powiat gliwicki, gmina Gierałtowice
(nazwa niemiecka: Chudow, Kreis Zabrze)
Rys historyczny i stan obecny:
Historia założenia obronnego w Chudowie sięga średniowiecza, niestety przy obecnym stanie badań trudno dokładnie określić datę jego powstania. Dziś w Chudowie można zobaczyć ruiny późnorenesansowego zamku obronnego, typu nizinnego, którego budowę wiąże się z właścicielem wioski, Hanuszem Gierałtowskim. Najprawdopodobniej w lat. 1589-1598 z głazów narzutowych, kamienia oraz cegły został wzniesiony zamek na planie zbliżonym do kwadratu (30 x 26 m), z niewielkim dziedzińcem wewnętrznym. Dominantą założenia była czworoboczna wieża mieszcząca bramę wjazdową, po jej bokach znajdowały się prostokątne budynki pełniące funkcje mieszkalne. Zamek należał do rodziny Gierałtowskich do 1622 r.; późniejsze częste zmiany właścicieli źle wpływały na jego stan. Chwile świetności chudowski zamek miał jeszcze w osiemnastym stuleciu, gdy to należał do rodziny Foglarów. W 1837 r. ówczesny właściciel Aleksander von Bally dokonał ostatnie przebudowy zamku, zacierając znacznie jego renesansowy charakter. W stanie ruiny zamek znajduje się od pożaru w 1874r. kiedy to jego właściciele postanowili pozostawić go jako modną wówczas romantyczną ruinę. Niestety działania sił natury oraz ludzi pogarszały stale stan ruiny i pod koniec XX wieku wydawało się, że już wkrótce po zamku nie zostanie żaden ślad. Na szczęście dla zabytku powstała „Fundacja Zamek Chudów”, która powoli przywraca życia w jego stare mury. Na razie odbudowano zamkową wieżę i urządzono w niej muzeum. W zeszłym roku odtworzono również znajdującą się w pobliżu zamku karczmę. W niewielkim oddaleniu od rezydencji znajduje się murowany spichlerz z XVIII w.
„Fundacja Zamek Chudów” organizuje w otoczeniu zamku liczne koncerty, turnieje rycerskie i imprezy o podobnym charakterze. Osoby zainteresowane zapraszam na oficjalna stronę Fundacji:
Zabytki w Chudowie
Do rejestru zabytków w Chudowie wpisano ruiny zamku (nr rej.: 568 z 5.02.1966r.) oraz spichlerz dworski z XVIII w. (nr rej.: 569/66 z 5.02.1966r.).
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Chudowa można bez problemów dotrzeć komunikacją publiczną, przez miejscowość przejeżdża autobus KZK GOP 669 relacji Gliwice – Ruda Śląska Bykowina. Poza tym w Chudowie przystanek ma również autobus 936 Gierałtowice – Ornontowice, na który można się przesiąść z autobusów jadących z Gliwic w Gierałtowicach lub Przyszowicach. Dojazd samochodem nie stanowi problemu, najlepiej jechać z Gliwic DK 44 w stronę Mikołowa, w Przyszowicach skręcić w prawo w DK 921 i chwilę później w lewo w lokalną drogę prowadzącą prosto do Chudowa, zamek znajduje się tuż przed miejscowością po lewej stronie. W jedną stronę około 13 km, na miejscu można zostawić samochód na specjalnie przygotowanych parkingach.
Damian Dąbrowski,
Luty 2009 r., aktualizacja maj 2009 r.
