Powiat gliwicki, gmina Toszek
(nazwa niemiecka: Kottlischowitz, w latach 1936-1945 Keßlern, Kreis Tost-Gleiwitz)
Rys historyczny i stan obecny:
W miejscu dawnego zamku znajduje się dwór (wybudowany w 1861r.), w pobliżu doprowadzone do ruiny budynki gospodarcze i zaniedbany rozległy park krajobrazowy o powierzchni 4,8 ha pochodzący najprawdopodobniej z końca XIX w.
W latach trzydziestych XX wieku majątek należał do niemieckiego skarbu państwa i oddawany był w dzierżawę. W 1930 roku dzierżawcą była Pani Helene Zschirnt, a w 1937 roku Wilhelm Nierhoff. Dobra liczyły 314,7ha, w tym 256ha pól uprawnych, 30ha łąk, 3ha pastwisk, 10ha lasu, 4ha parku i ogrodu, 11,7ha dróg i podwórzy gospodarczych.
Obecnie skrajnie zaniedbany dwór już wkrótce może zmienić się w ruinę. Teren wokół zabytku nie jest ogrodzony, brak jakichkolwiek informacji o właścicielu. Zimą 2008/2009 r. dwór był jednak zamieszkany, być może przez „dzikich” lokatorów. W część otworów okiennych powstawiano okna rozmaitych typów i rozmiarów, wejście do obiektu zamknięte. Przygnębiające wrażenie robiły stojące przy budynku ogromne worki z puszkami po piwie...
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Kotliszowic można dojechać PKS-em z Gliwic; w ciągu dnia 10 kursów, głównie w godzinach porannych i popołudniowych. Osobom zmotoryzowanym proponuję jechać z Gliwic DK 901 do Pyskowic, dalej DK 94 do Toszka, a następnie DK 907 w kierunku Wielowsi. Na prawo od tej drogi znajdują się Kotliszowice. W jedną stronę około 27 km. Na miejscu nie ma parkingu, samochód trzeba zostawić na poboczu głównej drogi lub na jednej z dróg gruntowych na terenie parku.
(w przygotowaniu pełna wersja artykułu)
Damian Dąbrowski
Marzec 2009 r.
