Powiat kluczborski, gmina Kluczbork
(nazwa niemiecka Wüttendorf, Kreis Kreuzburg)
Zabytki w Bogdańczowicach
Do rejestru zabytków w Bogdańczowicach wpisano park, nr rej.: 7/76 z 26.08.1976r. Zarówno dwór jak i zabudowania pofolwarczne nie są ujęte w rejestrze zabytków.
Miejscowość wzmiankowano wzmiankowane w 1244 roku jako Bogdensowitz, następnie w 1405 roku jako Wetwendorff. Bogdańczowice chociaż są stosunkowo małą miejscowością już w średniowieczu dzieliły się na dwie części. Jedna z nich była własnością książęcą, druga należała do wrocławskiego klasztoru. W 1614 roku książę brzeski Johann Christian (ur.1591r., zm.1639r.) sprzedał swój dział rodzinie von Schimonsky. W 1783 roku część Bogdańczowic wchodziła w skład królewskiej domeny i podlegała pod zarząd urzędu w Kluczborku. W tej części wioski wzmiankowano folwark, 2 zagrody kmiece i 12 chałupniczych. W sumie zabudowania zamieszkiwało 68 osób. Drugi dział w Bogdańczowicach należał do rodu von Prittwitz. Ta część Bogdańczowic liczyła 48 mieszkańców. Znajdował się w niej folwark i 5 gospodarstw chałupniczych. W 1830 roku wioska w dalszym ciągu składała się z dwóch części, przy czym pierwsza z nich pozostawała własnością królewską, a druga należała do porucznika Tietze. Z kolei w 1845 roku właścicielem działu numer jeden był już Pan von Blacha, a dział numer dwa był w rękach porucznika E. von Fragsteina.
Podział wioski na mapie sprzed 1939 roku
Źródło: http://www.zamki.pl/?dzial=mapa
Dalsze losy dóbr Bogdańczowice I (Wüttendorf I)
Według ksiąg adresowych z lat 1856-1858 właścicielem majątku był niejaki Pan Päkel. Następnie od około 1860 roku posiadłość należała do Korna, wzmiankowanego do 1866 roku. Przed 1872 rokiem folwark nabył Friedrich Schneider, właściciel młyna w Kluczborku. W jego posiadaniu włości pozostały przynajmniej do 1886 roku. Ich powierzchnia wynosiła 123ha, w tym 118ha pól uprawnych, 3ha łąk, 2ha gospodarstwa. Na folwarku hodowano 16 koni, 70 sztuk bydła rogatego, w tym 38 krów, 42 owce. Przed 1894 rokiem folwark i grunty nabyła cukrownia z Kluczborka. Odtąd gospodarstwo koncentrowało się na uprawie buraków cukrowych oraz produkcji mleka. Działał w nim również młyn. Około 1930 roku majątek nabył Rudolf Kleinschmidt, jednocząc w swych rękach obydwie posiadłości w Bogdańczowicach.
Dalsze losy dóbr Bogdańczowice II (Wüttendorf II)
W latach 1856-1858 jako właściciela majątku wymieniano Pana Kuschela. Na początku lat 60. XIX wieku włości nabył Pan von Glasenapp. Pomiędzy 1866 a 1872 dobra przeszły w ręce Heimanna Gallinka i kupca Eduarda Gallinka z Kluczborka. Jako właściciele majątku Bogdańczowice II zostali oni wymieniani w dokumentach z lat 1872-1876. Przed 1886 rokiem właścicielem posiadłości został Albert Kleinschmidt. Dobra w tym czasie obejmowały 211ha: 199ha pól uprawnych, 8ha łąk, 4ha gospodarstwa. Na folwarku hodowano 20 koni, 94 sztuki bydła rogatego, w tym 44 krowy, 40 owiec. Albert Kleinschmidt z Wrzosów (auf Wrzosie) koło Kluczborka, wzmiankowany był w Bogdańczowicach również w 1894 roku. W 1902 roku posiadłość należała już do Paula Kleinschmidta auf Wrzosse, właściciela majątków Wrzosy i Biadacz. Paul Kleinschmidt prawdopodobnie zmarł po 1905 roku. W kolejnych latach jako właściciel majątku wzmiankowany był radca handlowy Ernst Kleinschmidt z Nieradowic (in Nitterwitz Kreis Grottkau). Majątki Wrzosy i Biadacz należały do spadkobierców Alberta Klienschmidta, m.in. Pani Marie Klienschmidt in Wrzosse. Dobra te dzierżawił wspomniany Ernst Klienschmidt. W 1930 roku do Rudolfa Klienschmidta z Nieradowic należały zarówno obydwie posiadłości w Bogdańczowicach jak i dobra Wrzosy i Biadacz. Majątki bogdańczowickie w 1937 roku liczyły w sumie 350ha, w tym 315,5ha pól uprawnych, 10ha łąk, 1ha pastwisk, ha, 0,75ha parku, 7ha ogrodu, 0,75ha stawów, 15ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Folwarki nastawione były na hodowlę świń i uprawę buraka cukrowego. W gospodarstwie działała również gorzelnia. Hans Reinting generalny pełnomocnik właściciela mieszkał w Bogdańczowicach. W rękach Rudolfa Kleinschmidt majątki pozostały do 1945 roku, następnie przejęło je państwo polskie. Dobra Bogdańczowice II zostały przekształcone w Państwowe Gospodarstwo Rolne, a w rezydencji urządzono biura przedsiębiorstwa. Po upadku PGR-u w latach 90. XX w dworze urządzono internat dla uczniów nowo wybudowanej Szkoły Rolniczej im. ks. Jana Dzierżonia. Budynek do dziś pełni funkcje internatu.
Dwór w I połowie XX wieku
Źródło: http://opolskie.fotopolska.eu/833045,foto.html (dostęp: 29.11.2017 roku)
Dwór w Bogdańczowicach nie był wzmiankowany w źródłach z 1783, 1830 i 1845 roku. Na ogół przyjmuje się, że budynek powstał na przełomie XIX i XX wieku. Jest to jednak wątpliwe. Ówcześni właściciele majątku z rodu Kleinschmidt rezydowali bowiem we Wrzosach i Nieradowicach. Bardziej prawdopodobne, że klasycystyczną siedzibę ufundował Pan von Glasenapp w latach 60. XIX wieku, bądź rodzina Gallinek, dekadę później.
W 2014 roku dwór w Bogdańczowicach był remontowany. Rezydencję otacza piękny park o powierzchni ponad 2ha.
Bogdańczowice położone są zaledwie 4 kilometry na wschód od Kluczborka. Dobry dojazd do miejscowości zapewnia przebiegająca przez nią droga nr 42 łącząca Kluczbork z Gorzowem Śląskim. Folwark, dwór i park znajdują się w zachodniej części Bogdańczowic, w pobliżu wspomnianej drogi.
Damian Dąbrowski
Listopad 2017r.
