Powiat oleśnicki, gmina Oleśnica
(nazwa niemiecka Bogschütz, Kreis Oels)
Zabytki w Boguszycach
Do rejestru zabytków w Boguszycach wpisano kościół parafialny p.w. MB Nieustającej Pomocy, dawniej ewangelicki (nr rej.: 31/A/00/1-3 z 25.07.2000r.), kaplicę grobową (nr rej.: 31/A/00/1-5 z 25.07.2000r.), cmentarz (nr rej.: 31/A/00/1-4 z 25.07.2000r.), dawny dwór, następnie szkoła ewangelicka, obecnie dom mieszkalny nr 72 (nr rej.: 32/A/00/1-2 z 14.08.2000r.), park przy dawnej szkole (nr rej.: 32/A/00/1-3 z 14.08.2000r.). Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono kilka budynków mieszkalnych i gospodarczych w wiosce.
Miejscowość wzmiankowano po raz pierwszy w 1288 roku. Początkowo Boguszyce były własnością książęcą. Następnie należały do parafii Świętego Krzyża we Wrocławiu. Z czasem majątek przeszedł w posiadanie miejscowej szlachty. Boguszyce koło Oleśnicy należały m.in. do rodów Lindenowski, von Beess, von Aichelberg, Brauer, von Randau. Georg Friedrich von Randau (ur.1671r., zm.1742r.) poza Boguszycami był właścicielem majątku Damnik. Około połowy XIX wieku jego potomek Konrad von Randow (ur.1799r., zm.1864r.) wybudował w pobliskiej posiadłości Rzędów (Randowshof) neogotycki pałac zaprojektowany przez architekta Carla Wolffa ze Szczodrego. Odtąd właściciele dóbr Boguszyce rezydowali w przysiółku w Rzędowie. Po śmierci Konrada włości otrzymały w spadku dwie jego córki Charlotte Henriette Ida (ur.1829r., zm.1915r.) oraz Charlotte Ottilie Wilhelmine Anna (ur.1840r., zm.1929r.). Ostatnim przedwojennym właścicielem dóbr był ich krewny Eduard Waldemar von Randow. W 1930r. dobra liczyły 768,6ha, a w 1937r. już jedynie 530,75ha, w tym 252ha pól uprawnych, 52,85ha łąk, 161,09ha lasu, 19,15ha wody, 14,05ha parku i ogrodu, 41,61ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Po 1945 roku znacjonalizowany majątek przekazano w zarząd Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu.
Szczegółowe informacje o historii Boguszyc przedstawiono w książce
Damian Dąbrowski, "Zamki, pałace i dwory Dolnego Śląska. Powiat oleśnicki".
W majątku w Boguszycach znajduje się budynek opisany na przedwojennej widokówce jako pałac. Fasada rezydencji skierowana była w kierunku dziedzińca folwarcznego. Budynek został wzniesiony w II połowie XIX wieku, w czasach kiedy to właściciele majątku mieszkali już w pobliskim pałacu Randowhof. W związku z tym budynek w Boguszycach zapewne pełnił funkcję siedziby inspektora – zarządcy folwarku. Budynek murowany wzniesiony w konstrukcji szkieletowej, podpiwniczony, parterowy, z częściowo użytkowanym poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym. Bryłę budynku urozmaicają przybudówki, centralny piętrowy ryzalit oraz drewniany ganek mieszczący główne wejście. Przez jakiś czas po częściowej parcelacji majątku w XX wieku budynek pełnił funkcję szkoły ewangelickiej. Po drugiej wojnie światowej został zmieniony w wielorodzinny budynek mieszkalny i obecnie w dalszym ciągu spełnia funkcje mieszkalne. Dziś jest najciekawszą pozostałością folwarku. Niestety stan techniczny zabytku stale się pogarsza, a ponieważ gmina nie jest jego właścicielem nie udziela wsparcia w prowadzeniu niezbędnych prac remontowych. Większość zabudowań gospodarczych majątku została rozebrana w XX wieku. Teren dawnego majdanu podzielono pomiędzy kilku właścicieli i obecnie w Boguszycach trudno znaleźć ślady dawnego folwarku. Dawny park i ogród są zagospodarowane. Urządzono w nich kilka alejek i umieszczono pomnik Szlaku 2 Armii Wojska Polskiego.
Boguszyce położone są około 5 kilometrów na północ od Oleśnicy. Do miejscowości prowadzi lokalna droga – ulica Boguszycka. Pomiędzy właściwymi Boguszycami a przysiółkiem Rzędów zlokalizowany jest wjazd na trasę szybkiego ruchu S8. Dokładna lokalizacja dawnego dworu w Boguszycach:
51.246081110455805, 17.39756035383324
Damian Dąbrowski,
Styczeń 2025r.
