Powiat kluczborski, gmina Byczyna
(nazwa niemiecka: Bischdorf, Kreis Kreuzburg)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1393 r. Początkowo Biskupice stanowiły majątek kościelny, a pierwszy świecki właściciel, Piotr von Pritzelwitz, pojawia się w źródłach w XVI w. Wioska w następnych wiekach podzielona była między kilku właścicieli. Część osady należała do 1714 r. do rodziny von Heydebrandt, inna część do znanego rodu śląskiego – Larischów. Majątki zostały połączone dopiero w 1844 r., za sprawą pana Hoferichtera, który od 1839 r. posiadał fragment Biskupic. W 1872 r. dobra biskupickie nabył Karol von Jordan, posiadacz pobliskich Sierosławic, Wojsławic i Kochłowic. W rękach jego potomków majątek pozostał do 1945 r. Po drugiej wojnie światowej posiadłość upaństwowiono, a na bazie folwarku stworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie dwór w Biskupicach jest własnością prywatną, funkcjonuje w nim gospodarstwo agroturystyczne „Dwór Zacisze”. Pochodzące z końca XIX w. zabudowania gospodarcze powoli popadają w ruinę. Najciekawszym budynkiem na terenie dawnego folwarku jest trójkondygnacyjny spichlerz z kwadratową, czterokondygnacyjną wieżą.
Klasycystyczny dwór został zbudowany około 1800 r. przez Jerzego Fryderyka Wilhelma von Paczensky, przebudowany na przełomie XIX i XX w. przez Karola von Jordana. Remontowany między innymi w 1958 r. Budynek murowany z cegły, potynkowany. Wzniesiony na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony, dwukondygnacjowy, nakryty dachem naczółkowym. Fasada (elewacja wschodnia) dziewięcioosiowa z trzyosiowym pozornym ryzalitem zakończonym trójkątnym spłaszczonym przyczółkiem, w którym umieszczono tablicę fundacyjną. Przy krótszych elewacjach niewielkie aneksy, a w elewacji ogrodowej weranda. Elewacje zdobią prostokątne obramienia otworów okiennych i drzwiowych, prostokątne płyciny pomiędzy kondygnacjami oraz profilowany gzyms podokapowy. Wnętrza zachowały dawny, dwutraktowy układ, z sienią na osi, przy niej jednobiegowa klatka schodowa. W jednym z pomieszczeń parteru sklepienie kolebkowe z lunetami, w pozostałych sufity z fasetami.
Od zachodu do pałacu przylega park krajobrazowy typu angielskiego, z cennymi okazami starodrzewu, wśród których wyróżniają się około trzystuletnie dęby szypułkowe. Park przecina na dwie części aleja grabowa. Przed fasadą pałacu znajduje się niewielki gazon kwiatowy.
W czasie wizyty w Biskupicach warto również zobaczyć drewniany kościół filialny p.w. św. Jana Chrzciciela, pochodzący z 1626 r., z wieżą dobudowaną w 1777 r.
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Biskupic można bez problemu dojechać komunikacją publiczną. Przez miejscowość przejeżdżają zarówno autobusy PKS jak i pociągi z Kluczborka do Byczyny. Do samego Kluczborka można dojechać pociągiem z Katowic lub Tarnowskich Gór. Wybierającym podróż samochodem proponuję jechać z Gliwic DK 78 do Tarnowskich Gór, a następnie DK 11 w kierunku Poznania. Ta ostatnia trasa prowadzi przez Biskupice, w środku miejscowości należy skręcić z niej w lewo. Adres dworu: Biskupice 49 A. Odległość: w jedną stronę około 115 km. Na miejscu samochód można zostawić na podjeździe do dawnej rezydencji.
Damian Dąbrowski,
Luty 2010 r.
