Powiat średzki, gmina Środa Śląska
(nazwa niemiecka Dietzdorf, Kreis Neumarkt)
Zabytki w Ciechowie
Do rejestru zabytków w Ciechowie zostały wpisane:
- kościół filialny p.w. MB Wspomożenia Wiernych, poł. XVI w., pocz. XVIIIw., nr rej.: A/1173/1654 z 7.05.1966r.
- pałac, 1840r., pocz. XX w., nr rej.: A/995 z 1.02.2007r.
Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in. zespół pałacowy (ul. Jaworowa): obora, spichlerz (obecnie magazyn), magazyn (nr 39), park pałacowy.
Miejscowość wzmiankowano po raz pierwszy w 1218 roku jako villa Tyslini. Majątek w Ciechowie należał m.in. do rodów von Churschwandt (XVII-XVIII w.), von Schlabrendorf (1774r.), von Burghaus (w latach 1778-1785), von Kalkreuth (połowa XIX w.). Od 1881r. dobra były własnością rodziny von Kramsta. W 1937 roku majątek w Ciechowie wchodził w skład majoratu Chwalimierz. Jego posiadaczem był Hans Georg von Kramsta. W tym czasie włości w Ciechowie liczyły 628,59ha: 465,43ha pól uprawnych, 41,41ha łąk, 88,55ha lasów, 33,3ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Przy folwarku działała mleczarnia. Hodowano przede wszystkim bydło i trzodę chlewną.
Pałac zbudowano w drugiej połowie XIX wieku. Rezydencję przebudowano w drugiej połowie XX wieku. Pałac wzniesiono na planie prostokąta, jest murowany, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, nakrytym dachem czterospadowym. Główne wejście umieszczono w trzyosiowym ryzalicie, na środku fasady. Wejście obejmuje głęboka wnęka arkadowa. Elewacje ozdabiają gzymsy, profilowane obramienia okienne, naczółki, podokienniki z płycinami. Układ wnętrz dwutraktowy, z centralną sienią, przy której klatka schodowa. Pomieszczenia nakrywają płaskie stropy. Wnętrza w znacznym stopniu przekształcone.
Pałac w pierwszej połowie XX wieku
Źródło: https://polska-org.pl/5699519,foto.html?idEntity=510725 (dostęp: 31.05.2020r.)
W końcowej fazie drugiej wojny światowej majątek zajęły wojska radzieckie. Pałac nie został uszkodzony. Folwark następnie przejęło Wojsko Polskie. W 1951 roku prowadzono prace remontowe. Kolejnym właścicielem rezydencji było Kuratorium Okręgu Szkolnego we Wrocławiu. W 1965r. w budynku działała szkoła podstawowa. W kolejnych dekadach zabudowania przejęło Państwowe Gospodarstwo Rolne Środa Śląska Zakład Rolny Ciechów. W pałacu ulokowano biura przedsiębiorstwa, przedszkole i mieszkania dla pracowników. Po upadku PGR-u w latach 90. XX wieku majątek znalazł się w gestii Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie pałac jest własnością prywatną.
Rezydencję otaczają nikłe pozostałości parku, wykarczowanego w drugiej połowie XX wieku. Na północ i wschód od pałacu zabudowania pofolwarczne, częściowo zachowane. Pierwotnie folwark składał się aż z trzech dziedzińców. Do dziś przetrwały trzy oficyny, trzy stodoły, stajnia z oborą, chlewnia, spichlerz, budynek magazynowy. Zabudowania gospodarcze są nadal użytkowane, można je zobaczyć z pewnej odległości.
Ciechów położony jest około 5 kilometrów na południe od Środy Śląskiej. Z miasta powiatowego dojazd lokalną drogą (ulica Wiejska). Zespół pałacowo-folwarczny znajduje się w zachodniej części Ciechowa, pomiędzy ulicami Jaworową a Ogrodową.
Damian Dąbrowski,
Maj 2020r.
