Powiat średzki, gmina Środa Śląska, część wsi
(nazwa niemiecka Buchwäldchen, Klein Buchwald, Kreis Neumarkt)
Zabytki w Buczkach
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Buczkach.
W ewidencji zabytków uwzględniono zespół folwarczny: dwór, stajnię i oborę.
Miejscowość wzmiankowano w 1337 roku jako paruum Buchwald, w 1340 roku jako Katzenschinder, a w 1376 roku pod nazwą Egilsjagt. Buczki były własnością rodu von Burghaus. W 1795 roku majątek należał do hrabiego von Haugwitz. W miejscowości znajdowały się trzy gospodarstwa zagrodnicze, trzy inne zabudowania oraz młyn wodny. W sumie w 7 domostwach mieszkały 32 osoby. W 1811 roku rodzina Schaubert nabyła majątki Chwalimierz i Buczki za 135 000 talarów reńskich. W 1830 roku właścicielem dóbr pozostawał Schaubert. W Buczkach wzmiankowano 8 domów, folwark, 53 mieszkańców, w tym 16 ewangelików. W 1845 roku majątek należał do wdowy Schaubert. W Miejscowości znajdowało się nadal 8 domów i folwark. Ponadto w pobliżu działały dwie kopalnie torfu. Buczki liczyły 57 mieszkańców, w tym 25 ewangelików. W kolejnych latach dobra rodziny Schaubert zostały wyprzedane i losy majątków w Chwalimierzu i Buczkach na pewien czas się rozeszły. Buczki nabył Klose wzmiankowany do końca lat 50. XIX wieku. Od 1861 do 1876 roku posiadłość pozostawała w rękach Schenka. W 1886 roku właścicielem majątku był Paul Heidler. Włości miały powierzchnię zaledwie 95ha, w tym 79ha pól uprawnych, 11ha łąk, 3ha lasu, 2ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Przed 1894 rokiem majątek nabył Georg von Kramsta z Chwalimierza i ponownie zjednoczył obydwie posiadłości. Odtąd do końca drugiej wojny światowej Buczki wchodziły w skład majoratu Chwalimierz. W 1937 roku właścicielem fideikomisu był porucznik Hans Georg von Kramsta z Chwalimierza. Majątkami Ciechów i Buczki zarządzał inspektor Müller. Ich wspólna powierzchnia wynosiła 628,59ha, w tym 465,43ha pól uprawnych, 41,41ha łąk, 88,55ha lasów, 33,3ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.
Dwór w I połowie XX wieku opisany jako willa.
Źródło: https://polska-org.pl/6807206,foto.html?idEntity=506012 (dostęp: 23.07.2022r.)
Dwór w Buczkach został wybudowany w II połowie XIX wieku przez rodzinę Klose lub Schenk. Budynek murowany, założony na planie prostokąta, podpiwniczony, parterowy, z częściowo użytkowym poddaszem, nakrytym dachem naczółkowym. Fasadą dwór jest skierowany na dziedziniec folwarczny. Główne wejście na osi budynku, zaakcentowane piętrowym pozornym ryzalitem. Analogiczny ryzalit zastosowano w elewacji tylnej. Główne wejście poprzedzają schody i drewniany ganek. Budynek pozbawiony ozdobnych detali architektonicznych, za wyjątkiem wydatnego gzymsu wieńczącego. Obecnie dawny dwór pełni funkcje mieszkalne i można go zobaczyć z zewnątrz.
Buczki to obecnie część Ciechowa, w południowej części wioski. Dawny majątek położony jest około 5 kilometrów na południe od Środy Śląskiej. Dojazd z miasta powiatowego lokalną drogą – ulica Średzka. Folwark zlokalizowany jest między ulicami Średzką, Leśną i Krótką.
Dokładna lokalizacja dworu:
51.12479030203528, 16.566364751884475
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2022r.
