Powiat cieszyński, gmina Strumień
(nazwa niemiecka Drahomischl, czeska Drahomyšl)
Zabytki w Drogomyślu
Do rejestru zabytków w Drogomyślu wpisano kościół ewangelicki, z lat 1788-97, nr rej.: 140/60 z 27.02.1960r.; zespół pałacowy, nr rej.: A-430/86/90 z 15.05.1990r. (decyzja dworski): pałac, 2 poł. XVIII w., budynek gospodarczy, 1 poł. XIX w., park, XVIII-XIXw.; dawny zajazd, 2 poł. XVIII w., nr rej.: 141/60 (R/579/60) z 27.02.1960r.
Drogomyśl wzmiankowano po raz pierwszy w 1452 roku jako Drogomissl. Miejscowość należała do książąt cieszyńskich. Na początku XVI wieku Drogomyśl był własnością Mikołaja Brodeckiego. Następnie pomiędzy 1515 a 1529 rokiem miejscowość od wdowy po nim odkupił kanclerz Jan Czelo z Czechowic. Kanclerz stworzył rozległy kompleks dóbr w księstwie cieszyńskim obejmujący 10 wiosek. Część posiadłości w Drogomyślu Jan Czelo przed 1528 rokiem przekazał swojej córce Katarzynie i jej mężowi Mikołajowi Wilczkowi. Resztę włości odziedziczyli bracia Katarzyny: Jan młodszy (zm. po 1534r.), Kacper i Piotr. Kacper odkupił od siostry i Mikołaja Wilczka ich udziały w Drogomyślu. Poza tym posiadał Małe Kończyce, Zawadę, Rychułd, Bąków i Grodziszcze. Kacper Czelo zmarł pomiędzy 1598 a 1600 rokiem. Pozostawił dwóch synów Jana i Jerzego. Po śmierci Jerzego Czelo w 1630 roku roszczenia do pozostawionych przez niego dóbr zgłosił szwagier Fryderyk Joachim Bludowski. W ten sposób Drogomyśl przeszedł w ręce rodu Bludowskich. Kolejnym właścicielem włości był Jerzy Fryderyk Bludowski (ur.1620r., zm.1680r.), syn Fryderyka i Katarzyny z domu Czelo. Następnie majątek odziedziczył syn Jerzego – również Jerzy Fryderyk (ur.1655r., zm.1730r.). Był on najbardziej znanym członkiem rodu, właścicielem około 10% majątków w księstwie cieszyńskim. W 1687 roku otrzymał tytuł barona. Pozostawił tylko dwie córki pomiędzy które podzielił rozległe posiadłości. Gottlieba Agneta z domu Bludowski otrzymała m.in. Drogomyśl. W 1737 roku sprzedała majątek Chrystianowi Kalischowi z Kisbirocz. Gdy zmarł Chrystian Kalisch dobrami opiekowała się wdowa po nim Elżbieta z domu Petröczy de Petröcz. W latach 1771-1781 po śmierci matki majątkiem wspólnie zarządzali bracia Friedrich Gottlieb i Maximilian Wilhelm. Następnie dokonali podziału rodzinnych włości. W jego wyniku Drogomyśl pozostał przy Friedrichu Gottliebie Kalischu. W 1798 roku sprzedał on posiadłość księciu Albertowi sasko-cieszyńskiemu z dynastii Wettinów. Odtąd przez ponad stulecie dobra w Drogomyślu wchodziły w skład Komory Cieszyńskiej. W pałacu Kalischów urządzono Cesarsko-Książęcy Zarząd Ekonomiczny Dominium. W latach 1879 i 1888 pałac dwukrotne ucierpiał w skutek pożarów. Ostatecznie rozebrano piętro i parterowy budynek przykryto nowym płaskim zadaszeniem. Ponownie rezydencja ucierpiała w końcowej fazie drugiej wojny światowej w 1945 roku. Odbudowany w czasach Polski Ludowej pałac do dziś pełni funkcje Domu Pomocy Społecznej, co ogranicza możliwość zwiedzania zabytku i jego otoczenia.
Barokowo-klasycystyczny pałac został wzniesiony przez Kalischów w połowie XVIII wieku w miejscu wcześniejszej siedziby. Rezydencję otacza park, którego początki sięgają siedemnastego stulecia. Na południowy-zachód od parku zachowana część zabudowań dawnego folwarku.
Drogomyśl położony jest około 20 kilometrów na północny-wschód od Cieszyna. Z miasta powiatowego najkrótsza trasa to droga wojewódzka nr 938 w kierunku Żor, a następnie od miejscowości Pruchna droga lokalna (ulica Główna). Zespół pałacowo-parkowy znajduje się w centrum Drogomyśla, właśnie przy ulicy Głównej.
Damian Dąbrowski,
Listopad 2018r.
