Powiat kamiennogórski, gmina Kamienna Góra
(nazwa niemiecka Krausendorf, Kreis Landeshut)
Zabytki w Dębrzniku
Do rejestru zabytków w Dębrzniku nie wpisano żadnego obiektu. Z kolei w ewidencji zabytków ujęto liczne domy mieszkalne i budynki gospodarcze. Pozostały po dawnym majątku park nie jest wpisany nawet do ewidencji zabytków.
Miejscowość wzmiankowano w 1372 roku pod nazwą Crusendorff. Przed 1489 rokiem Dębrznik należał do rodziny von Krappel (inaczej Kreppel, bądź Kreppil). W 1489 roku za rządów Władysława czeskiego Georg von Krappel sprzedał wioskę Bernhardtowi von Tschirnhauss von Leppersdorf. Odtąd z krótką przerwą majątek pozostawał w rękach rodu von Tschirnhauss aż do 1699 roku. Wtedy to George Siegmunts von Tschirnhauss zu Bögendorf sprzedał posiadłość Hansowi von Krauss auf Lindenpusch. W czasie wojny siedmioletniej dobra rycerskie w Dębrzniku były własnością Pani von Kahlden. W 1791 roku po śmierci Pani von Kahlden włości przejął Georg Ludwig Friedrich Michael Preu. W 1830 roku w Dębrzniku wzmiankowano rodzeństwo Preu. W 1845 roku właścicielem posiadłości był deputowany powiatowy i komisarz dystryktu policyjnego Preu. Własność rodziny do 1852 roku, kiedy to została sprzedana przez Ludwiga Preu. W 1856 roku właścicielem włości był porucznik Raimund Held. Kolejnym właścicielem majątku został starosta Alfred von Klützow, wzmiankowany w księdze adresowej z 1858 roku. Dobra należały do niego przynajmniej do 1876 roku.
Źródło: Duncker Alexander, Die ländlichen Wohnsitze, Schlösser und Residenzen der ritterschaftlichen Grundbesitzer in der preußischen Monarchie nebst den Königlichen Familien-, Haus-Fideicommiss- und Schatull-Gütern in naturgetreuen, künstlerisch ausgeführten, farbigen Darstellungen nebst begleitendem Text, t.1-16, Berlin 1857-1883
W 1886 roku właścicielką była już wdowa Pani von Klützow, z domu baronówna von Zedlitz-Neukirch. Z kolei w 1894 roku w Dębrzniku wspomniano Joachima von Klützow. W 1900 roku posiadłość nabył radca Hermann Rinkel z Berlina. Większość czasu spędzał on w stolicy Niemiec i majątkiem zarządzał przez generalnych pełnomocników. W 1930 roku funkcję pełnomocnika pełnił Franz Rinkel. Dobra rycerskie w Dębrzniku liczyły 383,2ha, w tym 85ha pól uprawnych, 48,6ha łąk, 20,4ha pastwisk, 219ha lasów, 1,2ha stawów, 4,8ha parku i ogrodu, 3,8ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Pomiędzy 1930 a 1937 rokiem posiadłość została wykupiona i rozparcelowana przez bank z Berlina.
Źródło: https://polska-org.pl/4840096,foto.html?idEntity=511591 (dostęp: 16.11.2018r.).
Dwór w Dębrzniku przetrwał drugą wojnę światową. W czasach Polski Ludowej znajdował się m.in. po opieką Zakładów Włókienniczych „LEN”. Następnie należał do Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Nieprawidłowo użytkowany został doprowadzony do ruiny i rozebrany, najprawdopodobniej w latach 60. XX wieku.
Dębrznik położony jest około 4 kilometrów na północ od Kamiennej Góry. Przez środek wioski przebiega ważna trasa – DK5, łącząca Kamienną Górę z autostradą A4. W południowej części Dębrznika zachowany rozległy, zaniedbany park podworski. Na północ od niego kilka przebudowany budynków gospodarczych tworzących dawniej folwark.
Damian Dąbrowski,
Listopad 2018r.
