Powiat świdnicki, gmina Dobromierz
(nazwa niemiecka: Hohenfriedeberg, Kreis Bolkenhain, od 1932r. Kreis Jauer)
Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1307 roku. W 1583 r. właścicielem majątku w Dobromierzu był Melchior von Schellendorf. Następnie w 1610 r. dobra należały do Franza von Zedlitz. Kolejnymi właścicielami wioski była rodzina von Schellenberg. W 1716 r. Dobromierz nabył Christoph Ferdinand von Nimptsch, który około 1727 r. wybudował istniejący do dziś barokowy pałac. Po śmierci Christopha Ferdinanda von Nimptscha w 1743 r. majątek przeszedł na własność hrabiów Sternberg, krewnych jego żony. W 1789 r. posiadłość kupił baron Karl Friedrich von Seherr-Thoss. W 1877 r. zmarł wnuk Karla Friedricha, Alexander von Seherr-Thoss. Z małżeństwa z hrabiną Leopoldine z domu von Riese-Stallburg pozostawił on tylko córki. Odtąd majątkiem zarządzała wdowa. Według książki adresowej z 1894 r. posiadłość licząca 456 ha należała do hrabiny Leopoldine von Seherr-Thoss z domu von Riese-Stallburg. Po śmierci hrabiny w 1895 r. dobra odziedziczyła jej trzecia córka, hrabina Adolphine. Wyszła ona za mąż za majora Heinricha von Webern i w ten sposób majątek przeszedł w ręce rodziny von Webern. W latach 1905-1921 w księgach adresowych jako właścicielka posiadłości wymieniana była hrabina Adolphine von Webern z domu von Seherr-Thoss. W 1930 r. majątek liczący 541,7 ha należał już do Alexandra von Webern, prawdopodobnie jej syna. Według książki adresowej z 1937 r. Alexander von Webern w dalszym ciągu był właścicielem posiadłości. Dobra w rękach jego rodziny pozostały zapewne do 1945 r., a następnie przejęło je państwo polskie. W znacjonalizowanym folwarku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, a pałac wykorzystywano jako jego biura. Po upadku PGR-u w latach dziewięćdziesiątych XX w. majątek przeszedł w zarząd kolejnych państwowych agend: najpierw Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a obecnie Agencji Nieruchomości Rolnych. W 2010 roku zabytek w średnim stanie technicznym (wymieniony dach, ale mocno zniszczone elewacje), można zobaczyć tylko z zewnątrz. W 2017 roku stan zachowania pałacu był identyczny. Obiekt nie był użytkowany. Położone w pobliżu zabudowania folwarczne niszczały, w niektórych zawaliły się dachy.
Dobromierz i rezydencja na rysunku Friedricha Wernera z połowy XVIII wieku
Źródło: https://polska-org.pl/8667332,foto.html?idEntity=511721 (dostęp: 17.09.2022r.)
Pałac na początku XX wieku
Źródło: https://polska-org.pl/758404,foto.html?idEntity=511721 (dostęp: 17.09.2022r.)
Źródło: https://polska-org.pl/866113,foto.html?idEntity=511721 (dostęp: 17.09.2022r.)
Dobromierz w 2010 roku
Pałac
Barokowy pałac został wzniesiony około 1727 roku, w XIX w. rezydencję przebudowano w stylu klasycystycznym. Budynek murowany, potynkowany, wzniesiony na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu, trzykondygnacyjny, nakryty wysokim czterospadowym dachem łamanym. Fasada pięcioosiowa, z centralnym głównym wejściem, z dwukolumnowym portykiem podtrzymującym balkon. Po bokach dwie nowsze parterowe przybudówki, pierwotnie zwieńczone tarasami. Elewacje zachowały podziały ramowe wykonane za pomocą gzymsów i lizen. Okna w obramowaniach uszatych. Na osi budynku od frontu i w elewacji ogrodowej kartusze herbowe. Układ wnętrz trzytraktowy, z przelotową sienią. Pomieszczenia parteru nakryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami i kolebkowo-krzyżowymi. W salach na piętrze dominują stropy z fasetami. Zachowana część oryginalnych kominków.
Do pałacu przylega zdewastowany park krajobrazowy. Fasada rezydencji skierowana jest na dziedziniec folwarczny. Wokół niego znajdują się zabudowania dawnego folwarku: stajnia, wozownia, dwie oficyny (obecnie wykorzystywane jako budynki mieszkalne). Na teren folwarku prowadzą barokowe bramy.
Stan zachowania pałacu i folwarku w 2017 roku
Zabytki w Dobromierzu
Do rejestru zabytków w Dobromierzu wpisano między innymi: obręb staromiejski (17.05.1968 r., nr rej.: 1942); kościół parafialny p.w. św. Michała Archanioła (4.09.1965 r., nr rej.: 1382) i cmentarz (30.12.1983 r., nr rej.: 982/WŁ); kościół ewangelicki, obecnie rzymsko-katolicki, pomocniczy p.w. św. Piotra i św. Pawła (6.06.1972 r., nr rej.: 2062), plebanię (6.06.1972 r., nr rej.: 2063); zespół pałacowy i folwarczny: pałac (15.05.1950 r., nr rej.: 210), park (31.05.1950 r., nr rej.: 176), folwark (nr rej.: 157/A/03/1-10): dwie oficyny mieszkalne, wozownię, stajnię, pięć bram, ogrody gospodarcze.
Informacje praktyczne i dojazd
Dobromierz położony jest około 20 kilometrów na północny-zachód od Świdnicy. Najkrótszy dojazd z miasta powiatowego DK35 do Świebodzic i dalej DK34, kończącą swój bieg w Serwinowie, przysiółku Dobromierza znajdującym się na wschodnim krańcu miejscowości. Zespół pałacowo-folwarczny położony jest między Serwinowem a właściwym Dobromierzem.
Adres: Dobromierz nr 22. Dokładna lokalizacja pałacu:
50.91148303131635, 16.243265654228736
Damian Dąbrowski,
Czerwiec 2011 r., aktualizacja wrzesień 2022r.