Powiat świdnicki, gmina Świdnica, przysiółek Dobromierza
(nazwa niemiecka Schweinz, Kreis Bolkenhain, od 1932r. Kreis Jauer)
Zabytki w Serwinowie
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Serwinowie.
W ewidencji zabytków uwzględniono: dom zarządcy – obecnie dom mieszkalny w zespole folwarcznym (nr 18), dom mieszkalno-gospodarczy w zespole (nr 18), oborę w zespole (nr 18), wozownię w zespole (nr 18).
Miejscowość wzmiankowano w 1318 roku jako Swencz. Dokument z tego roku zatwierdzał podarowanie czynszu z Serwinowa klasztorowi cystersów w Krzeszowie. W 1388 roku wieś należała do Conrada von Czirn. Na początku XV wieku majątek posiadał Jan von Leuchtinberg, zwany Chruschina, w latach 1404-07 starosta księstwa świdnicko-jaworskiego. Kolejnym właścicielem dóbr został Nickel von Reibnitz. Następnie Serwinów należał do właścicieli pobliskiego Pietrzykowa z rodu von Borsnitz i von Nimptsch. Przez pewien czas dobra w Serwinowie były własnością rodziny von Schellenberg. W 1785 roku majątek należał do hrabiego von Sternberg. W Serwinowie znajdowały się dwa folwarki, 7 gospodarstw kmieci, 21 zagrodników, 4 chałupników, wiatrak. Wieś liczyła 231 mieszkańców. W 1789 roku włości nabyła rodzina von Seherr-Thoss, której rezydencja znajdowała się na gruntach Serwinowa, choć przypisywano ją do sąsiedniego Dobromierza. Odtąd do 1945 roku obydwa majątki posiadały tych samych właścicieli z rodu von Seherr-Thoss. W 1830 i 1845 roku wzmiankowano w nich Johanna Karla Friedricha Wilhelma hrabiego von Seherr-Thoss (ur.1789r., zm.1857r.). W opisie Serwinowa z 1830 roku wymieniono 35 domów, 2 folwarki, pałac z ogrodem (posiadłość Dobromierz), 269 mieszkańców, w tym 20 katolików, browar, wiatrak, cegielnię. W 1845 roku w Serwinowie znajdowało się 38 domów, ewangelicka szkoła, 2 dominialne folwarki, hodowla (licząca 1150 merynosów, 208 owiec, 135 sztuk bydła), browar, młyn wodny, cegielnia. Częścią wsi był pański pałac z ogrodem zaliczany jednak do majątku Dobromierz. Serwinów zamieszkiwało 248 osób, w tym 14 wyznania katolickiego. W 1857 roku po śmierci ojca włości odziedziczył Alexander hrabia von Seherr-Thoss (ur.1818r., zm.1877r). Następnie w 1877 roku dobra otrzymała w spadku wdowa po Alexandrze, baronowa Leopoldine z domu von Riese-Stallburg (ur.1822r., zm.1899r.). W 1894 roku majątek Dobromierz z folwarkami Serwinów i Jugowa liczył 456ha, w tym 347ha pól uprawnych, 28ha łąk i ogrodów, 12ha pastwisk, 66ha lasów, 3ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Gorzelnia i młyn wodny. W 1899 roku dobra odziedziczyła Adolphine von Webern, z domu baronówna von Seherr-Thoss, żona majora w stanie spoczynku Harrego von Webern, pełniącego funkcję generalnego pełnomocnika do spraw majątku. W 1917 roku włości miały powierzchnię 545ha, w tym 396ha pól uprawnych, 11ha łąk, 7ha pastwisk, 90ha lasów, 18ha ogrodu, 4ha podwórzy gospodarczych, 12ha dróg i innych użytków. Przy folwarku działały: gorzelnia, mleczarnia, młyn wodny. Cztery lata później pełnomocnikiem został rotmistrz Alexander von Webern, syn Harrego i Adolphine. Ostatecznie przed 1926 rokiem został on właścicielem majątku. W rękach Alexandra von Webern włości pozostały przynajmniej do 1937 roku. Ich powierzchnia wynosiła 538,52ha, w tym 367,98ha pól uprawnych, 28,85ha łąk, 8,22ha pastwisk, 95,33ha lasów, 16,47ha parku i ogrodu, 6,68ha stawów, 14,99ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.
Dom zarządcy murowany z kamienia i cegły, założony na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, z częściowo użytkowym poddaszem, nakrytym dachem naczółkowym. Elewacje dzielone gzymsami, kordonowym między kondygnacjami i wydatnym wieńczącym. Część okien w prostych opaskach. Dom wykorzystywany jako wielorodzinny budynek mieszkalny.
Serwinów nr 18
Przysiółek Serwinów położony jest na wschodnich krańcach Dobromierza. Zabudowania ulicówki rozciągają się wzdłuż brzegów Strzegomki. Na terenie Serwinowa krzyżują się dwie ważne drogi krajowe: DK5 i DK34. Serwinów znajduje się około 20 kilometrów na północny-zachód od Świdnicy. Najkrótszy dojazd z miasta powiatowego DK35 do Świebodzic i dalej DK34, kończącą swój bieg w Serwinowie.
Dokładna lokalizacja domu zarządcy w folwarku nr 18:
50.912949876809435, 16.249684177956382
Damian Dąbrowski,
Wrzesień 2022r.
Drugi folwark w miejscowości, położony nad brzegami Strzegomki
Serwinów nr 10
