Powiat oleśnicki, gmina Dziadowa Kłoda
(nazwa niemiecka: Ulbersdorf, Kreis Oels)
Pierwsza wzmianka o miejscowości: 1266r.
Na początku XVI w. Dziadów Most przeszedł na własność rodziny von Dyhrn. Od 1529r. właścicielem Lipki, Dziadowego Mostu, Siekierowic i Mękarzowic był Georg Dyhrn (zm.1580r.), żonaty z Barbarą, córką Jana V Posadowskiego z Posadowic. Kolejnym posiadaczem Dziadowego Mostu był jego wnuk Hans Georg (ur.1580r., zm.1635r.). Następnie miejscowość należała do Hansa von Dyhrn i Friedricha von Dyhrn (ur.1621r., zm.1694r.), który w 1693r. otrzymał tytuł barona czeskiego. Hans von Dyhrn przed 1680r. wybudował w Dziadowym Moście dwór, powiększony w 1692r. o skrzydła boczne, jedno z nich wzniesiono na ruinach kaplicy zniszczonej w czasie wojny trzydziestoletniej. W rękach rodziny von Dyhrn dobra w Dziadowym Moście pozostały do 1847r. W źródłach jako właściciele majątku wzmiankowani byli: baron Hans Friedrich von Dyhrn (1746r.), hrabia Maximilian Emanuel von Dyhrn (1785r.), hrabia Hermann von Dyhrn (1845r.). W 1863r. posiadłość w Dziadowym Moście nabył bankier Jacob Wilhelm Mossner. Dobra o powierzchni 640ha przed 1886r. odziedziczył jego syn rotmistrz Ernst Mossner. Ernst Mossner pozostał właścicielem majątku co najmniej do 1921r. Następnie w 1930 i 1937r. dobra w Dziadowym Moście (651,3ha) posiadał Walther von Mossner. Po zakończeniu drugiej wojny światowej majątek został znacjonalizowany. Niezagospodarowany pałac w czasach Polski Ludowej doprowadzono do stanu ruiny. Następnie budynek rozebrano i obecnie z dawnej rezydencji pozostały tylko piwnice i fragmenty murów obwodowych. Obszar z ruinami pałacu oraz zabudowaniami pofolwarcznymi jest własnością prywatną. W pobliżu ruin rozległy park krajobrazowy, z interesującymi okazami starodrzewu, alejami (lipowymi, dębowymi, grabową), groblami i stawami.
Pałac
Barokowy dwór z około 1680r., rozbudowany w 1692r., przebudowany na klasycystyczny pałac pod koniec XVIII w. Wygląd budynku zniszczonego po 1945r. można odtworzyć dzięki starym rycinom i fotografiom. Przed drugą wojną światową pałac był budynkiem murowanym z cegły, potynkowanym, trzyskrzydłowym, wzniesionym na rzucie zbliżonym do litery „C”, dwukondygnacyjnym, nakrytym dachami czterospadowymi. Fasada była dziewięcioosiowa, dzielona boniowanymi lizenami, z trzyosiową częścią środkową zaakcentowaną podziałem pilastrowym i zwieńczoną trójkątnym przyczółkiem. Wnętrza posiadały układ dwutraktowy. W pobliżu pozostałości pałacu zachowały się interesujące budynki dawnego folwarku (oficyna z około 1800r., spichlerz z XIX w.) oraz zrujnowana oranżeria z 1832r.
Zabytki w Dziadowym Moście
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Dziadowym Moście. W rejestrze powinien znaleźć się park krajobrazowy oraz zabudowania gospodarcze.
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Dziadowego Mostu zapewniają autobusy PKS kursujące między innymi z Namysłowa i Sycowa. Niestety autobusy na tych trasach jeżdżą bardzo rzadko dlatego odradzam ten sposób dojazdu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Przylesie, następnie DK403 i DK39 do Brzegu i dalej DK39 do Namysłowa i DK451 do Bierutowa. Z Bierutowa najlepiej wyjechać ul. Żeromskiego prowadzącą do Wabienic. Z Wabienic do Dziadowego Mostu można dotrzeć lokalną drogą przez Lipkę. Pozostałości folwarku i zespołu pałacowo-parkowego znajdują się na lewo od drogi. Odległość: w jedną stronę około 200 km. Samochód można zaparkować w niewielkiej odległości od ruin pałacu.
Damian Dąbrowski,
Listopad 2011 r.
