Powiat wołowski, gmina Brzeg Dolny
(nazwa niemiecka: Grosen, Kreis Wohlau)
Rys historyczny i stan obecny:
W latach 1316-1810 wioska wchodziła w skład dóbr klasztoru cystersów z Lubiąża. Po 1810 roku majątek był częścią domeny królewskiej, w XIX wieku został rozparcelowany. W Grodzanowie istniało również wolne sołectwo. Właścicielami sołectwa byli m.in. Zindler, Frosch, Nagler. Powojenne losy majątku są słabo znane. Dwór w Grodzanowie mieścił m.in. Klub Prasy i Książki. Obecnie w budynku funkcjonuje świetlica oraz Centrum Kształcenia Ustawicznego.
Dwór
O rezydencji w Grodzanowie brak wzmianek w źródłach z 1787, 1830 i 1845 roku. Budynek jednak mógł już istnieć w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy to wymieniano w wiosce wolne sołectwo. Dwór bowiem w tym czasie pełnił zapewne funkcję siedziby właścicieli sołectwa. Budynek murowany z cegły, potynkowany, dwuskrzydłowy, założony na rzucie litery „T”, podpiwniczony, korpus (skrzydło zachodnie) dwukondygnacyjny, skrzydło wschodnie parterowe, z dwukondygnacyjnym pozornym ryzalitem w elewacji południowej. Dwór nakrywają dachy dwuspadowe (nad skrzydłem wschodnim z naczółkiem). Fasada (elewacja zachodnia) pięcioosiowa, z centralnie umieszczonym głównym wejściem, poprzedzonym tarasem ze schodami. Elewacje skromnie dekorowane detalem architektonicznym. Główne wejście flankowane lizenami, zachowane proste opaski wokół otworów okiennych i część gzymsów kordonowych między kondygnacjami. Dwór wyremontowany, dobrze utrzymany. Od północy do rezydencji przylegają pozostałości parku ze stawem. W pobliżu częściowo zachowały się zabudowania mieszkalne i gospodarcze dawnego folwarku. Jak wyglądał dwór przed druga wojną światową możemy się dowiedzieć dzięki widokówce zamieszczonej na portalu na temat Grodzanowa http://grodzanow.brzegdolny.pl/
Źródło: http://grodzanow.brzegdolny.pl/?page_id=58 (dostęp: 28.07.2014 roku)
Zabytki w Grodzanowie
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Grodzanowie. W ewidencji zabytków znalazł się m.in. zespół dworski: dwór, dwa budynki gospodarcze i park podworski.
Informacje praktyczne i dojazd
Niestety dojazd komunikacją publiczną do Grodzanowa nie jest możliwy. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Wrocław Południe, następnie autostradową obwodnicą miasta (A8) do węzła Wrocław Stadion i dalej DK94 w stronę Legnicy. Z tej ostatniej trasy tuż za Wrocławiem należy skręcić w prawo w lokalną drogę (ul. Wrocławska) prowadząca przez Krępice, Mrozów, Miękinie i Klękę do Brzegu Dolnego. Z Brzegu Dolnego najlepiej wyjechać ul. Puka w kierunku Lubiąża (DK341). Trasa DK 341 prowadzi przez Grodzanów. Zespół dworski znajduje się w centrum wioski, na wschód od głównej drogi. Odległość: w jedną stronę z Gliwic około 210km, z Wrocławia nieco ponad 40km. Samochód można zaparkować w bocznej drodze, w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego dworu (nr 22).
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2014 r.