Moravskoslezský kraj – morawsko-śląski kraj (województwo)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwszymi znanymi, wzmiankowanymi w 1354 r., właścicielami Jindřichova byli Burchard Brunchin z braćmi. Ród ten wymarł pod koniec XV lub na początku XVI wieku. W szesnastym stuleciu majątek posiadali wspólnie bracia Jan (zm. 1572) i Ekrik (zm. 1562) z rodziny Supów z Fulštejna. Po 1580 r. Wacław Pawlowski von Budzow (zm. 1600) otrzymał w lenno od brata Stanisława (zm. 1598), biskupa ołomunieckiego, Jindřichov oraz Janov. Następnie majątki te należały do synów Wacława Pawlowskiego, Wacława jun. (zm. 1603) i Jana (zm. 1654). W 1635 r. Jan Pawlowski sprzedał odziedziczone dobra Jerzemu Maksymilianowi hr. von Hoditz (Hodicky z Hodic); członkowi rady cesarskiej i staroście księstwa opolsko-raciborskiego w latach 1652-56; po czym przeniósł się do księstwa brzeskiego. W pierwszej połowie XVII w. Jindřichov zakupił Jan Krzysztof von Bartenstein (1696-1767), baron Rzeszy, wicekanclerz dworu i tajny radca dworu cesarskiego, właściciel rozległych majątków. Wybudował on w Jindřichovie rezydencję w stylu barokowym, z elementami renesansowymi. Pałac należał do jego potomków na pewno do połowy XIX w., kiedy to po pożarze wsi w 1844 r. został odbudowany przez Józefa von Bartenstein. W trakcie odbudowy pierwsze piętro budynku otrzymało klasycystyczny wygląd. Posiadłość po wojnie upaństwowiono. Kolejne remonty przeprowadzane w II połowie XX w. pozbawiły budynek wielu historycznych detali. Obecnie pałac należy do władz samorządowych, mieści się w nim ośrodek dla młodzieży. Zwiedzania obiektu nie jest możliwe. Dla turystów jest dostępny park krajobrazowy otaczający pałac.
Obiekt jest murowany z cegły, potynkowany, czteroskrzydłowy, z wewnętrznym dziedzińcem, skrzydła są dwukondygnacjowe, nakryte dachami siodłowymi. Od strony dziedzińca w dwóch skrzydłach znajdują się piętrowe krużganki. Elewacje uproszczone w wyniku kolejnych przebudów, zachowały prostokątne obramienia okienne, gzymsy międzykondygnacyjne oraz niektóre klasycystyczne detale. Pałac otacza park w stylu angielskim, rozbudowany pod koniec XIX w. Niestety pierwotnie bogaty drzewostan parku został w większości wycięty w XX w.
Blisko pałacu, nad brzegiem rzeki Osobłagi znajduje się wielofigurowa Kolumna Maryjna, wyrzeźbiona w 1757 r. przez Vaclava Hanischa z Krnova. W Jindřichovie warto zobaczyć również kościół parafialny p.w. św. Mikołaja zbudowany w stylu empire, po zniszczeniu przez pożar z 1844 r. wcześniejszej barokowej świątyni.
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Jindřichova komunikacją publiczną można dotrzeć na kilka sposobów. Niestety z powodu kiepskiej sieci połączeń pomiędzy Polską a Czechami każdy z nich jest czasochłonny i wymaga kilku przesiadek. Pomiędzy Jindřichovem a Krnovem często kursują autobusy oraz pociągi. Problemem jest dojazd z Polski do Krnova. Najpierw trzeba dojechać pociągiem z Katowic do Chałupek. W ciągu dnia jedzie tylko kilka pociągów, czas jazdy ponad 2 godziny. Z dworca w Chałupkach należy przejść około 2 km na rynek w Starym Bohuminie skąd odjeżdżają autobusy do dworca kolejowego w Nowym Bohuminie. Autobusy jeżdżą często, co 30-60 minut, czas jazdy 10 minut. Dalej jedziemy czeskimi kolejami, w zależności od godziny odjazdu z 1 lub 2 przesiadkami: przez Ostravę-Svinov i Opavę vychod. Przykładowy dojazd: pociąg z Katowic 5:08 w Chałupkach 7:17. Pociąg z Bohumina 9:12 w Ostrava Svinov 9:29 i dalej odjazd o 10:06 w Krnovie jesteśmy o 11:01. Pociąg w kierunku Jesenika wyrusza o 11:05 i 25 minut później jest w Jindřichove. Inny wariant dojazdu to skorzystanie z połączenia kolejowego pomiędzy Głuchołazami a Jindřichovem. Do Głuchołaz można dojechać PKS-em z Nysy lub Prudnika, do tych obydwu miejscowości dojeżdżają pociągi z Kędzierzyna-Koźla. Ze względu na problemy komunikacyjne opisywaną wycieczkę polecam jako dwudniową z noclegiem w Czechach. Dla szukających połączeń mała pomoc na stronach:
Wybierającym podróż samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 do węzła Krapkowice, a następnie DK 416 do Głogówka i dalej DK 40 do Prudnika, skąd DK 41 prowadzi do granicy państwa. Po stronie czeskiej trzeba jechać DK 57 w kierunku Krnova, a później skręcić w prawo w DK 457 do Jindřichova. Pałac znajduje się po prawej stronie w centrum wioski. Odległość: w jedną stronę około 110 km. Samochód można zostawić na niewielkim parkingu blisko pałacu.
Damian Dąbrowski,
Styczeń 2010 r.
