Powiat oleśnicki, gmina Międzybórz
(nazwa niemiecka: Schön Steine, Kreis Gross Wartenberg)
Właścicielami majątku w Kamieniu przynajmniej od pierwszej połowy XIX w. byli przedstawiciele rodziny von Puttkammer. W miejscowości wzmiankowano między innymi barona Eugena von Puttkammer (1857r.), barona Agathona von Puttkammer (1872, 1886r.), barona Wolfganga von Puttkammer (1894, 1926r.), barona Eberharda von Puttkammer (1930, 1937r.). Do rodziny von Puttkammer należał również majorat Siekierowice, a pałac w tej miejscowości był jej główną siedzibą. Majątek w Kamieniu bywał czasami oddawany w dzierżawę, np. w latach 1872-1876 dzierżawcą był Freitag. Ostatnim właścicielem posiadłości był baron Eberhard von Puttkammer. Pozostał on w Kamieniu wraz z bratem Josko po zakończeniu działań wojennych w 1945r. Pod koniec tego roku został aresztowany przez funkcjonariuszy UB z Sycowa i zamordowany w pobliżu swojej rezydencji.
W 1886r. dobra rycerskie w Kamieniu liczyły 472ha powierzchni, w tym 116ha pól uprawnych, 11ha łąk, 4ha pastwisk, 326ha lasów, 15ha gospodarstwa. W 1937r. ich powierzchnia wynosiła 394ha, w tym 365ha lasów, 3ha stawów, 2ha ogrodu, dróg i podwórzy.
Dwór
Rezydencja w Kamieniu została wzniesiona przynajmniej w pierwszej połowie XIX w. Siedzibę szlachecką w tej miejscowości wymieniono wraz z dwoma folwarkami w opracowaniu z 1845r. Dwór w Kamieniu nie zachował się do naszych czasów. Rezydencja przetrwała drugą wojnę światową, lecz została rozebrana w czasach Polski Ludowej, prawdopodobnie w latach siedemdziesiątych XX wieku. Wygląd budynku pozwala nam częściowo odtworzyć jedna zachowana fotografia. Przedstawiony na niej dwór pozbawiony był cech stylowych. Jego modernistyczna sylwetka sugeruje jakąś przebudowę w początkach XX wieku. Dwór był budynkiem murowanym, potynkowanym, przynajmniej w części dwukondygnacyjnym, nakrytym dachami dwuspadowymi. Bryłę budynku rozczłonkowywały ryzality, przybudówki i wtopiona w korpus wieloboczna wieża.
Zabytki w Kamieniu
Do rejestru zabytków w nie wpisano żadnego obiektu w Kamieniu.
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Kamienia zapewniają nieliczne autobusy PKS kursujące z Domasławic, Międzyborza, Sycowa i Twardogóry. Ze względu na problemy ze znalezieniem przesiadki nie polecam tego sposobu dojazdu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Legnicy do węzła Bielany Wrocławskie, następnie trasą E67 (DK8) w stronę Sycowa. Za Oleśnicą należy skręcić w lewo w DK25 prowadzącą do Międzyborza. Przed miejscowością Oska Piła z tej ostatniej trasy należy zjechać w lewo w lokalną drogę prowadzącą do Kamienia przez Węgrową, Bukowinę Sycowską, Królewską Wolę i Bąków. Majątek rodziny von Puttkammer znajdował się na końcu wioski, na prawo od głównej drogi. Obecnie pozostały po nim resztki ogrodzenia. W pobliżu przetrwał również niewielki rodzinny cmentarz. Odległość: z Gliwic w jedną stronę około 240km. Samochód trzeba zostawić na poboczu głównej drogi i następnie podejść kilkaset metrów na południe leśnym duktem. Pałac znajdował się na prawo od leśnej drogi, cmentarz położony jest na niewielkim wzniesieniu, bardziej w lewo.
Damian Dąbrowski,
Maj 2012 r.
