Powiat kamiennogórski, gmina Marciszów
(nazwa niemiecka Merzdorf, Kreis Bolkenhain, od 1932r. Kreis Landeshut)
Zabytki w Marciszowie
Do rejestru zabytków w Marciszowie wpisano kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny p.w. Niepokalanego Serca NMP, 1840r.,nr rej.: 7/A/00 z 10.03.2000r., kościół cmentarny, 4 ćw. XIV w., nr rej.: A/1482/592 z 25.08.1959r. Liczne zabudowania w Marciszowie zostały ujęte w ewidencji zabytków, m.in. stacja kolejowa oraz zespół dworski (ul. Nadrzeczna): dwór (ul. Stawowa 1), dawna stajnia z wozownią, obecnie budynek gospodarczy w zespole dworskim, dawna rządówka, obecnie budynek mieszkalny (ul. Nadrzeczna 85), spichlerz i budynek inwentarski, obecnie domy mieszkalne w zespole dworskim (ul. Nadrzeczna 24).
Miejscowość wzmiankowano w 1399 roku jako Mertinsdorff. W 1830 roku majątek w Marciszowie wchodził w skład państwa stanowego Książ należącego do hrabiego Rzeszy Hansa Heinricha VI von Hochberga. W 1845 roku posiadłością opiekował się ekonom Fleischer. W wiosce wzmiankowano m.in. pański folwark. W 1886 roku majątek w Marciszowie był już częścią majoratu Roztoka należącego do Hansa Heinricha XIV von Hochberg (zamieszkałego w Roztoce w powiecie jaworskim). Posiadłość liczyła 146ha, w tym 35ha pól uprawnych, 17ha łąk, 4ha pastwisk, 90ha lasów. Dobra w Marciszowie wchodziły w skład majoratu Roztoka i należała do rodu von Hochberg do 1945 roku.
Dwór w Marciszowie nazywany również Oberhof, nie był wzmiankowany w opisach miejscowości z XVIII i XIX wieku. W 1845 roku w miejscowości wymieniono pański folwark. Skromny dwór zapewne wtedy już istniał. Biorąc pod uwagę sytuację własnościową majątku, wchodzącego w skład dóbr Hochbergów, najpierw z Książa, a następnie z Roztoki, określenie dwór jest nieco na wyrost. Budynek zapewne pełnił jedynie funkcję siedziby zarządcy majątku.
Marciszów położony jest około 10 kilometrów na północ od Kamiennej Góry. Z miasta do Marciszowa prowadzi droga krajowa nr 5. Dawny dwór znajduje się w południowo-wschodniej części Marciszowa, przy ulicy Stawowej, w niewielkiej odległości od rzeki Bóbr.
Damian Dąbrowski,
Styczeń 2019r.
