Powiat kędzierzyńsko-kozielski, gmina Cisek

(nazwa niemiecka: Mistitz, w latach 1936-1945 Schönblick, Kreis Cosel)

 

 

Rys historyczny i stan obecny:

Na temat najstarszych dziejów miejscowości zachowało się bardzo mało informacji, dlatego trudno nawet w przybliżeniu określić datę jej powstania. W 1507 r. po raz pierwszy wzmiankowano w Miejscu Odrzańskim kaplicę p.w. Świętej Trójcy, filialną wobec pobliskiego Sławikowa. W XVII w. wioska należała do Fryderyka Grzegorza von Lautensac (zm. 1761 r.) ze Sławikowa. W pierwszej połowie dziewiętnastego stulecia majątek w Miejscu Odrzańskim przeszedł na własność Józefa Franciszka Neumanna. Córka Józefa Franciszka i jego małżonki Emilii Seiffert,  Emilia Neumann (ur. 1833 r., Miejsce Odrzańskie, zm. 1908 r.) w 1852 r. wyszła za mąż za Ernesta von Reibnitz (1830-1867) i wniosła mu posiadłość w posagu. Majątek ten pozostał w rękach rodziny von Reibnitz do 1945 r. Początkowo odziedziczył go syn Emilii i Ernesta, Hans von Reibnitz (1856-1918). Kolejnymi właścicielami dóbr obejmujących Miejsce Odrzańskie i Podlesie zostali: najstarszy syn Hansa, Hans junior (1887-1919), a następnie jego brat Joachim von Reibnitz (1891-1953), który musiał spłacić resztę rodziny. W Miejscu Odrzańskim do 1945 r. znajdował się pałac zbudowany zapewne w I połowie XIX w. przez Józefa Franciszka Neumanna. Ze zdjęć na starych pocztówkach wynika, że był to budynek klasycystyczny, murowany, potynkowany, dwukondygnacjowy, z zagospodarowanym poddaszem, nakryty dachem naczółkowym z lukarnami. Elewacja pałacu była siedmioosiowa, z centralnym trzyosiowym ryzalitem, mieszczącym główne wejście, zamkniętym trójkątnym przyczółkiem i poprzedzonym schodami i tarasem. Pałac został całkowicie zniszczony podczas działań wojennych w 1945 r. Do czasów obecnych przetrwał otaczający pierwotnie rezydencję park, którego początki sięgają przełomu XVIII i XIX w.  Jeszcze w latach 60-tych XX w. w parku widoczne były ślady założenia krajobrazowego, z półkolistą polaną na osi dawnego pałacu, obrzeżoną liściastym i iglastym starodrzewem i prowadzącą na północ aleją dębową. Obecnie zaniedbany park zatracił całkowicie układ ścieżek i właściwie zamienił się w las. Od 7.11.1988 r. park jest wpisany do rejestru zabytków (nr rej.: 183/88), dla jego losów nie ma to jednak żadnego znaczenia.

W Miejscu Odrzańskim warto również zwrócić uwagę na drewniany kościół filialny p.w. św. Walentego pochodzący z 1770 r.(wpisany do rejestru zabytków 13.04.1954 r., pod nr 92/54, w czasach późniejszych wypisany, prawdopodobnie ze względu na znaczące przebudowy. W pobliżu także wpisane do rejestru zabytków: dawne mauzoleum Reibnitzów (17.07.1990 r., nr rej.: 2228/90) i cmentarz parafialny (27.06.1990 r., nr rej.: 258/90). Na cmentarzu zachowane nagrobki dawnych właścicieli majątku.

 

Informacje praktyczne i dojazd:

Dojazd komunikacją publiczną do Miejsca Odrzańskiego nie należy do łatwych. Do miejscowości docierają PKS-y z Kędzierzyna – Koźla, niestety mają one tylko kilka kursów i tylko w dni robocze. Ewentualnie z Miejsca Odrzańskiego do Kędzierzyna można jechać autobusem z przesiadką w Łanach. Podróżując z Gliwic do Koźla najlepiej jechać pociągiem, a następnie do dworca PKS w Kędzierzynie autobusem komunikacji miejskiej. Wybierającym dojazd samochodem proponuję jechać z Gliwic DK 408, w stronę Kędzierzyna – Koźla i w miejscowości  Bierawa skręcić w lewo w lokalną drogę prowadzące przez Cisek, Roszowice, Dzielnice i Podlesie. W jedną stronę niecałe 50 km. Samochód można zostawić na niewielkim parkingu przy kościele. W okolicy Miejsca Odrzańskiego warto zobaczyć ruiny pałaców w Łanach, Sławikowie, Łubowicach i Brzeźnicy oraz drewniany kościół w Przewozie.

 

Damian Dąbrowski,

styczeń 2009 r., aktualizacja październik 2010 r.

 

Joomla templates by a4joomla