Powiat kamiennogórski, gmina Kamienna Góra
(nazwa niemiecka: Pfafendorf, Kreis Landeshut ; nazwa polska w latach 1945-46: Sorocin)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwsza wzmianka źródłowa o miejscowości pochodzi z 1292 r. W pierwszej połowie XIV w. wioska była własnością cystersów z Krzeszowa, a następnie została prywatnym majątkiem rycerskim. W 1606 r. Szarocin należał do rodu von Horn, a następnie po 1626 r. do rodziny von Czettritz. W XVIII w. właścicielami majątku byli: Melchior von Wallenberg, Christoph von Seidlitz i rodzina von Leckow. W latach 20 i 30 XIX w. dobra należały do Juliusa Cäsara Albertiniego, a od 1843 r. do szambelana hrabiego von Mülinen. W 1848 r. posiadłość kupił Karl Friedrich Ludwig von Heinen, królewski radca stanu. Po nim majątek odziedziczył syn Gustaw, pełniący między innymi funkcje szambelana królewskiego. Na początku XX w. dobra należały do wdowy po Gustawie von Heinen, Elizy, z domu von Thielau. W latach 30-tych dwudziestego stulecia w pałacu urządzono siedzibę fundacji rodziny von Heinen prowadzącą pensję dla dziewcząt z rodzin szlacheckich. Po drugiej wojnie światowej posiadłość została znacjonalizowana. Dawną rezydencję początkowo wykorzystywało gospodarstwo rolne, a następnie urządzono w niej ośrodek kolonijny zakładów „Ursus” z Warszawy. Ośrodek działał do 1989 r., kiedy to pałac przekazano władzom samorządowym. Obecnie w budynku należącym do Starostwa Powiatowego w Kamiennej Górze działa Dom Pomocy Społecznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Teren wokół pałacu jest ogrodzony, obowiązuje zakaz wejścia, zabytek można zobaczyć z zewnątrz, z zza ogrodzenia.
Pierwszą rezydencję w Szarocinie wzniesiono w XVII w. W czasach późniejszych obiekt był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany. Większe przekształcenia miały miejsce w XVIII i XIX w. W dwudziestym stuleciu kilkakrotnie przeprowadzono remont budynku: w 1977 r., 1985 r. i w latach 1991-1992 (po pożarze z 1990 r.). Pałac murowany, potynkowany wzniesiony na planie prostokąta, trzykondygnacjowy, nakryty wysokim dachem czterospadowym z nowszymi powiekami. Fasada siedmioosiowa, z centralnie położonym głównym wejściem do budynku ozdobionym balkonowym barokowym portalem. Od strony parku do budynku dostawiono dwa niższe ryzality. Elewacje pozbawione większości ozdobnych detali, jedynie fasada zachowała część empirowych dekoracji. Część okien w pozostałych elewacjach w prostych obramowaniach. W niektórych pomieszczeniach pałacu przetrwały sufity fasetowe i sztukaterie pochodzące z XVIII w. Budynek otacza park krajobrazowy o powierzchni 4,93 ha.
Zabytki w Szarocinie
Do rejestru zabytków sztuki zarówno pałac jak i park wpisano 2.01.1978 r., pod nr rej.: 511/J i 512/J.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Szarocina zapewniają między innymi autobusy PKS z Kamiennej Góry, Ogorzelca i Jeleniej Góry. Najwięcej kursów jest z Kamiennej Góry, niestety z Górnego Śląska ciężko dojechać do tego miasta. Z Katowic do Kamiennej Góry jadą tylko dwa pospieszne autobusy PKS, nieco więcej połączeń jest między Kamienną Górą a Wrocławiem, do którego można stosunkowo łatwo dotrzeć pociągiem np. z Gliwic. Wycieczkę taką można polecić jako kilkudniową, połączoną ze zwiedzaniem innych atrakcji w okolicach Kamiennej Góry. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Legnicy do węzła Kostomłosty, a dalej DK 5 przez Strzegom i Bolków do Kamiennej Góry. Następnie DK 367 w kierunku Kowar, ta ostatnia trasa prowadzi przez Szarocin, w miejscowości należy skręcić w lewo w boczną ulicę prowadzącą do pałacu. Odległość: w jedną stronę nieco ponad 250 km. Na miejscu samochód trzeba zostawić na poboczu drogi przed ogrodzeniem posesji Domu Pomocy Społecznej.
Damian Dąbrowski,
Październik 2010 r.
