Powiat strzeliński, gmina Strzelin
(nazwa niemiecka: Wammen, Kreis Strehlen)
Pierwsza wzmianka o miejscowości: 1463r.
Majątek w Szczodrowicach należał między innymi do: Stritschkego von Czirn (1463r.), rodu von Axleben (XVI w.), hrabiego von Sandrasky (1783r.), rodziny Zirpel (od 1821r.). W 1886r. właścicielem dóbr był Robert Zirpel. W tym czasie posiadłość liczyła 116ha, w tym 100ha pól uprawnych, 11ha łąk, 5ha gospodarstwa (dróg i podwórzy gospodarczych). Przed 1894r. majątek odziedziczył Kurt Zirpel. W jego rękach posiadłość pozostała przynajmniej do 1937 roku. W 1937r. powierzchnia dóbr wynosiła 132ha. Majątek do rodziny Zirpel należał prawdopodobnie do 1945r., a następnie został znacjonalizowany. W czasach Polski Ludowej folwarkiem zarządzała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna. Dwór wykorzystywano jako budynek mieszkalno-biurowy. Obecnie w dalszym ciągu pełni te funkcje. Dawną rezydencję można zobaczyć tylko z zewnątrz. Wokół dworu pofolwarczne zabudowania gospodarcze.
Dwór
Renesansowy budynek wzniesiony w ostatnim ćwierćwieczu XVI w., w kolejnych wiekach kilkukrotnie przebudowywany i powiększony, pozbawiony większości cech stylowych. Dwór murowany z kamienia i cegły, potynkowany, założony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachem mansardowym i jednospadowym. Fasada (elewacja zachodnia) siedmioosiowa, z głównym wejściem na osi, poprzedzonym kamiennymi schodami. Wejście ozdabia manierystyczny portal z 1589r., z inskrypcją i kartuszami herbowymi rodów von Axleben oraz von Czirn. Elewacja tylna sześcioosiowa, z trzykondygnacyjną częścią środkową. W jednej z elewacji bocznych (północnej) niewielka dobudówka. Elewacje pozbawione detali architektonicznych, za wyjątkiem obramowań otworów okiennych i portalu w fasadzie. Układ wnętrz budynku przekształcony. W piwnicach zachowane sklepienia kolebkowe, pozostałe pomieszczenia nakryte płaskimi stropami.
Zabytki w Szczodrowicach
Do rejestru zabytków w nie wpisano żadnego obiektu w Szczodrowicach. Biorąc pod uwagę wiek dworu powinien on się znaleźć w rejestrze. Budynek utracił co prawda większość cech stylowych, ale sam portal zdobiący jedno z prowadzących do niego wejść wart jest ochrony konserwatorskiej.
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Szczodrowic zapewniają autobusy PKS kursujące między innymi ze Strzelina, Ząbkowic Śląskich i Ziębic. Ze względu na trudności z przesiadką nie polecam tej formy dojazdu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Brzezimierz, następnie DK396 do Strzelina i dalej DK395 w stronę Ziębic. Szczodrowice leżą przy tej ostatniej trasie. Dwór położony jest na lewo od głównej drogi. Odległość: z Gliwic w jedną stronę niecałe 160km. Samochód można zaparkować tuż obok budynku.
Damian Dąbrowski,
Luty 2012 r.
