Powiat średzki, gmina Kostomłoty
(nazwa niemiecka Polnisch Schweinitz, Kreis Neumarkt)
Zabytki w Świdnicy Polskiej
Do rejestru zabytków w Świdnicy Polskiej został wpisany kościół parafialny p.w. św. Jadwigi.
Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in. zespół dawnego sołectwa: dom mieszkalny (nr 3), budynek gospodarczo-inwentarski, spichlerz, budyenk gospodarczy, budynek inwentarski.
Miejscowość wzmiankowano w 1245 roku jako Zvidniza, w 1303 roku jako Swidnitz, a w 1322 roku pod nazwą Polnisch Swidnitz. W 1245 roku dobra w Świdnicy Polskiej należały do biskupstwa wrocławskiego. Majątek należał do kapituły wrocławskiej aż do sekularyzacji dóbr kościelnych w Królestwie Prus w 1810 roku. W 1795 r. w Świdnicy Polskiej znajdowała się szkoła, karczma, 1 wolne dobro, 9 zagród kmiecych, 9 gospodarstw wolnych zagrodników, 5 chałupniczych, 8 innych domów oraz wiatrak. W 36 domostwach mieszkało 219 osób. W 1830 r. w miejscowości wzmiankowano 41 domów, wolne sołectwo, wiatrak, 313 mieszkańców, w tym 8 wyznania ewangelickiego, katolicką szkołę. W 1845 w Świdnicy Polskiej odnotowano 41 domów, dziedziczne sołectwo, 8 dóbr kmiecych, 11 wolnych (niezabudowanych) posesji, karczmę, kuźnię, dom pasterski, wiatrak, 8 rzemieślników i 3 handlarzy. Wieś liczyła 326 mieszkańców, w tym 20 wyznania ewangelickiego. Większość gruntów dziedzicznego sołectwa zostały przyłączone do dóbr rycerskich w Budziszowie i pozostała w rękach rodziny von Wilamowitz-Möllendorf do 1945 roku. Przy sołectwie pozostał areał 78,5 ha. W księgach adresowych z lat 1891-94 jako właściciel sołectwa dziedzicznego odnotowany został Hermann Wiesner. Kolejnymi właścicielami sołectwa byli: 1898 r. Hugo Siegert, w latach 1902-37 Paul Schulz.
Sołectwo w I połowie XX wieku
Źródło: https://polska-org.pl/808852,foto.html?idEntity=5868763 (dostęp: 13.03.2022r.)
Źródło: https://polska-org.pl/5864685,foto.html?idEntity=5868763 (dostęp: 13.03.2022r.)
W dawnej zagrodzie sołeckiej wyróżnia się barokowy dom mieszkalny z II połowy XVIII wieku. Budynek przekształcony w połowie XIX wieku, eklektyczny. Założony na planie prostokąta, częściowo podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachem mansardowym. Na osi elewacji wschodniej płytki ryzalit, zwieńczony trójkątnym przyczółkiem. W centralnej części elewacji zachodniej, od strony dziedzińca folwarcznego niewielki murowany ganek. Budynek opuszczony, dach częściowo zawalony, elewacje zdegradowane. Układ wnętrz zapewne dwutraktowy, z centralną sienią. Czworoboczny dziedziniec poza budynkiem sołectwa zamykają zabudowania gospodarcze z XIX wieku. Przed posesją przy głównej drodze krzyż z datą 1816 rok.
Świdnica Polska położona jest około 15 kilometrów na południe od Środy Śląskiej. Z miasta powiatowego dojazd droga wojewódzką nr 346, która w kierunku Kątów Wrocławskich przebiega przez Świdnicę Polską. Zespół dawnego sołectwa (nr 3) położony jest przy DW346, po jej zachodniej stronie.
Dokładna lokalizacja sołectwa:
51.075274012784504, 16.67747174067972
Damian Dąbrowski,
Marzec 2022r.
